Skírnir - 01.04.2006, Page 25

SKÍRNIR GUNNAR GUNNARSSON OG LANDNAMSÖLDIN 23
konu Hjörleifs, frá hernaði Hjörleifs eins sumarið eftir og frá
deilum fóstbræðranna við jarlssyni. Þessum hluta lýkur með
því að fóstbræðurnir eru dæmdir til útlegðar.
3. I þriðja hlutanum fylgir Gunnar enn Landnámu en bætir ýms-
um mikilvægum atriðum við frásögn hennar. Fyrst segir frá
könnunarferð fóstbræðranna til íslands, sem þá er nýfundið,
og að þeir hafi ákveðið að setjast þar að, og frá ferð þeirra aft-
ur til Noregs næsta sumar til að undirbúa endanlega brottferð.
Næst er sagt frá hernaði Hjörleifs eins á írlandi þar sem hann
finnur þræla og eignast sverð sem er dýrgripur mikill. En um
það hvernig hann kemst að sverðinu býr höfundur til langa og
mikilvæga sögu sem er gerólík þeirri sem er að finna í Land-
námu. Eftir það lýsir hann siglingu Ingólfs og Hjörleifs til Is-
lands og segir frá því hvernig þeir verða aðskila í hafi, en það
skýrir hann með sögu sem hann segir frá eigin brjósti. Um dráp
Hjörleifs fylgir hann enn Landnámu. Sögunni lýkur svo þegar
Ingólfur sest að í Reykjavík með fjölskyldu sinni.
í sjálfu sér gefur þessi saga, sem Landnámabók rekur á fáein-
um síðum og Gunnar spinnur á einum 200 bls., alls ekkert svar við
þeirri spurningu sem er höfundi efst í huga, sem sé hvernig hægt
var að slíta sig frá ættjörð sinni og setjast að í nýju landi án þess að
verða rótlaus. En eitt atriði sem Landnáma nefnir án nokkurrar
frekari skýringar kemur höfundi á sporið: Hjörleifur vildi ekki
blóta goðin en Ingólfur var hins vegar mjög trúaður á þau, og
hann segir eftir dráp fóstbróður síns að svo fari fyrir hverjum
þeim sem eigi vilji blóta. Til þess að fólksflutningarnir til íslands
gætu hafist þurfti alveg sérstök söguleg skilyrði að mati höfundar,
þ.e.a.s. samvinnu milli anda „ævintýramennsku“ og anda „rót-
festu“, og í skáldsögunni tekur hann sér fyrir hendur að kanna
þennan tvenns konar anda, samvinnu fóstbræðranna og örlög, út
frá því ákveðna atriði sem Landnámabók gefur og með því að
setja á svið þessar tvær andstæðu persónur, Ingólf og Hjörleif.
Persónuleiki Ingólfs kemur mjög skýrt fram strax á fyrstu
blaðsíðum skáldsögunnar. Þegar á unga aldri er hann heillaður af
goðamyndunum sem eru ristar í öndvegissúlurnar: Óðni með
hrafnana tvo og Þór með hamarinn. Hann trúir á þessi goð sem