Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1996, Blaðsíða 3

Ólöf Ríkarðsdóttir, form. ÖBÍ:
HALLALAUS
FJÁRLÖG
ndanfarið ár og rúmlega
það hefur dunið yfir þjóð-
ina holskefla kjaraskerð-
ingar, svo voldug að þjóðin er að
kikna undan þunganum. Á þessu
virðist enginn endir, því að vart líður
sú vika að ekki sé tilkynnt um nýjar
álögur á almenning af hálfu ríkis-
stjómarinnar og þá einkum og sér í
lagi á öryrkja, aldraða og aðra lág-
launahópa. Skýringin, sem almenn-
ingur fær er sú, að þetta sé gjört af
brýnni nauðsyn, því að ríkisstjórnin
á sér nefnilega háleitt takmark. Hún
ætlar að ná niður fjárlagahallanum á
tveimur árum, “Það hljóta allir að
skilja”, segir ríkisstjórnin, "að það
kostar fórnir að ná hallalausum fjár-
lögum á svo skömmum tíma, en það
borgar sig að þreyja þorrann, því sjá,
eftir aðeins tvö ár drýpur smjör af
hverju strái”. Var það ekki eitthvað
þessu líkt, sem hinn sveltandi og
kúgaði almenningur var fullvissaður
um fyrr á öldum, að því verri sem
vistin væri hér á jörðu, þeim mun
betri yrði hún í himnaríki?
Reiknimeistarar ríkisstjórn-
hafa setið með sveittan skall-
ann og sett upp voldugt reikn-
ingsdæmi, sem á að sýna hvernig
hægt sé að ná niður hallanum á
tveimur árum. Það verður auðvitað
að klípa svolítið af þessari fjárveit-
ingu og svolítið af hinni, en með illu
skal illt út drífa. Hér er til dæmis
feitur biti. Við skerum niður líf-
eyrisbætur um 450 milljónir. Svo
aftengjum við bætur almennri
launaþróun í landinu og því fylgja
fleiri þættir, meðal annars nið-
urfelling orlofs-, láglauna- og des-
emberuppbótar. Hvað varðar kjara-
samningana frá því í febrúar í fyrra,
þá er heppilegra að greiða hækk-
unina samkvæmt prósentutölu held-
ur en krónutölu. Svo er það
Ólöf Ríkarðsdóttir.
fjármagnstekjuskatturinn. Við
byrjum á öryrkjum og skerðum bæt-
ur vegna fjármagnstekna frá 1. sept-
ember næst komandi. Það er að vísu
ekki búið að setja nein lög um
fjármagnstekjuskatt en við ákveðum
þetta samt. Einhversstaðar verður að
byrja. Síðan eru bflakaupaiánin, sem
þarf að afnema og hvað varðar bíla-
kaupastyrkina, þá er hægt að fækka
þeim og þrengja þá úthlutun á marga
vegu.
Og það eru fleiri smugur. Það er
ekkert vit í því að greiða út
tryggingabætur sem eru lægri en 600
krónur á mánuði. Það verða kr.
7.200.- á ári og safnast þegar saman
kemur. Við skulum líka gæta þess vel
að enginn vistmaður á stofnun fái
hærri vasapeninga en kr. 10.000.- Ef
slíkt hendir þá verður að draga þann
mismun frá vasapeningunum þar til
öllu er náð til baka. Með ítrustu
útsjónarsemi eru reiknimeistaramir
búnir að ná takmarkinu á pappímum.
Það er bara eitt, sem þeim hefur
yfirsést, það er nefnilega lifandi fólk
á bak við þessar niðurskurðartölur.
Þessar áætlanir og raunar fleiri gengu
þó sem betur fór ekki allar eftir. Fyrir
samstillt og kröftugt átak öryrkja-
félaga, hagsmunasamtaka og skiln-
ing margra alþingismanna, þá tókst
að afstýra verstu áföllunum. Samt
sem áður er ástandið þannig hjá
fjölda fólks, að tekjurnar hrökkva
ekki fyrir lífsnauðsynjum. Það var
minnst hér að framan á febrúar-
samninga fyrir einu ári. Þá var eins
og allir vita ekki samið um prósentu-
hækkun heldur fasta krónutölu-
hækkun, sem var kr. 2.700.- á
mánuði og jafnframt var samið um
láglaunauppbót, sem nam kr. 1.000,-
á mánuði til viðbótar. Þessar kjara-
bætur hafa ekki skilað sér til líf-
eyrisþega nema að hluta, vegna þess
að þrátt fyrir skýr ákvæði samn-
inganna, þá voru bótagreiðslur
almannatrygginga umreiknaðar yfir
í prósentutölu, sem var í engu sam-
ræmi við umsamda krónutöluhækk-
un. Þarna eru öryrkjar hlunnfarnir
um allt frá 36 prósentum og upp í 56
prósent, eftir því hvort um er að ræða
einstaklinga eða sambúðarfólk.
• •
Oryrkjabandalagið hefur ítrekað
reynt að ná fram leiðréttingu,
en án árangurs, þrátt fyrir viður-
kenningu stjórnvalda á þessu mis-
rétti. Þessvegna er ekki eftir neinu
að bíða og hefur Öryrkjabandalagið
nú komið á framfæri formlegri
kvörtun til Umboðsmanns Alþingis.
Sú vinna tekur að sjálfsögðu tíma,
en niðurstaðan hlýtur að verða á einn
veg. Á meðan þessu fer fram á jörðu
niðri þá sitja forráðmenn þjóðarinnar
í sínum háa fflabeinsturni, horfa út í
himingeiminn og eygja í anda halla-
laus fjárlög. Turninn er svo hár að
þeir sjá ekki til jarðar, þar sem þjóðin
situr aðþrengd og ráðalaus. Hvort
hún hjarir næstu tvö árin, það verður
að ráðast.
Ólöf Ríkarðsdóttir
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
3