Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1996, Blaðsíða 44

• • /
Arnþór Helgason fv.form.OBI:
Alþjóðlega hjálpartækja-
sýningin REHA95 Diisseldorf
25.-28. október 1995
Attunda hjálpartækjasýningin í
Diisseldorf var haldin dagana
25. - 28. október 1995. Sýnd
voru margs konar hjálpartæki sem
tengjast daglegu lífi, starfi, leik, tóm-
stundum, íþróttum og námi fatlaðra. I
tengslum við sýninguna var gefið út
veglegt rit þar sem fjallað var sérstak-
lega um félagslega löggjöf Norður-
landa, einkum Noregs, en réttindi fatl-
aðra í Noregi voru í brennidepli ráð-
stefnu sem haldin var samhliða sýning-
unni.
Arnþór Helgason, deildarsérfræð-
ingur á Blindrabókasafni Islands sótti
sýninguna ásamt Elínu Arnadóttur,
sérkennara við Öskjuhlíðarskóla og
hlutu þau til þess styrk frá Öryrkjabandalagi Islands og
Sjónstöð Islands. Einungis var staðið við á sýningunni
laugardaginn 28. október. Gefur því að skilja að aðeins
var litið náið á fátt eitt. Höfuðáhersla var hins vegar lögð
á að safna sem mestu efni fyrir Sjónstöðina og stofnanir
sem tengjast Öryrkjabandalaginu. Þannig hefur verið dreift
bæklingum um alls konar þroska- og leiktæki fyrir ýmsa
hópa fatlaðra, rafstýrðan búnað fyrir hreyfihamlaða, sér-
sniðinn fatnað o. s. frv. Þá var leitast við að kynnast sér-
staklega því sem snertir málefni blindra og skal nú þess
helsta getið:
Nokkur áhersla var lögð á búnað sem tengist daglegum
þörfum blindra og sjónskertra. Þróun slíks búnaðar á sér
langa sögu og verða framfarir ætíð einhverjar á milli ára.
Hins vegar leggja menn nú æ meiri áherslu á ýmiss konar
lausnir fyrir tölvur og tölvutengt umhverfi til þess að
auðvelda fólki nám, starf og tómstundaiðju.
s
Asýningunni var kynntur margs konar búnaður fyrir
blinda og sjónskerta til þess að gera þeim kleift að
vinna í hinu myndræna tölvuumhverfi nútímans. Má þar
nefna forrit fyrir blindraletur, talgervla og stækkunarbúnað
fyrir þá sem eru sjóndaprir. Forritum þessum má einkum
skipta í tvo flokka:
1. Forrit sem reyna að líkja eftir venjulegri skjámynd.
Hugmynd þeirra sem hanna slík forrit er sú að hinir
blindu vinni í sem eðlilegustu umhverfi og er gert ráð
fyrir að þetta auðveldi samstarf við sjáandi starfsfélaga.
2. Fomt sem leitast við að skapa sérhæft umhverfi fyrir
blinda. Ýmsar leiðir hafa verið farnar í þessu skyni.
Ókosturinn er hins vegar sá að vinnu-
umhverfið verður ólíkt því sem al-
mennur notandi þekkir. Þessi forrit eru
gjarnan sérstaklega sniðin fyrir ákveð-
inn búnað og byggja á sérhæfðum rofa-
stýringum.
Flest forrit sem sýnd voru eru fyrir
PC-tölvur. Nokkrar lausnir var að finna
fyrir Mackintosh-tölvur. Þær voru með
öllu óviðunandi og gáfu notendum mjög
takmarkaðan aðgang að vinnuumhverfi
vélanna.
Unnið er nú kappsamlega að því að
gera hið nýja WINDOWS 95 aðgengi-
legt blindu fólki. Nokkrar lausnir voru
sýndar en flestar voru þær frumútgáfur
sem þarf að lagfæra nokkuð.
á voru sýndar ýmsar tegundir stækkunarskjáa og
blindraletursbúnaðar. Allmörg fyrirtæki eru farin að
framleiða blindraletursskjái og virðast gæði þeirra svipuð.
Verðið er einnig svipað en fer þó lækkandi. Nokkrar
ferðatölvur, sérstaklega smíðaðar, voru á sýningunni og
vógu þær frá þremur kg. Byggðu sumar á tali en aðrar á
blindraletri.
Fleiri fyrirtæki eru nú farin að framleiða blindraleturs-
prentara en áður. Þó er óhætt að fullyrða að Svíar og
Norðmenn standi fremst allra á þessu sviði. Norska fyr-
irtækið Braillo Norway sýndi endurbættar útgáfur
blindraletursprentvéla sinna sem kosta frá tveimur til fimm
millj. kr. Sænska fyrirtækið INDEX hefur hins vegar
haslað sér völl á markaði fyrir almenna notendur blindra-
letursprentara og er verð þeirra um 300.000 ísl. kr.
Þá sýndi þýskt fyrirtæki sérstakan grafískan skjá sem
byggður er upp á svipuðum grunni og þeir blindra-
letursskjáir sem við þekkjum hér á landi að öðru leyti en
því að minna bil er á milli punktanna og skjáflöturinn nær
ferningslaga. Skjárinn er byggður upp af 6300 punktum
sem geta myndað ýmiss konar form og tákn. Ókosturinn
er hins vegar sá að hann greinir enga liti.
á voru á sýningunni nokkrar tegundir lesvéla.
Byggðar hafa verið saman í einu tæki tölva og skimi.
Skiminn les texta af blaði og tölvan sem tengd er skimanum
og talgervli les síðan það sem á blaðinu stendur. Slík tæki
eru nú til fyrir ýmis tungumál svo sem ensku, frönsku,
þýsku, spænsku, ítölsku og hollensku auk Norðurlanda-
málanna dönsku, finnsku, norsku og sænsku. Æskilegt er
44