Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1996, Blaðsíða 19

gagnabanka um at-
vinnumál fatlaðra
verði komið á,
stuðlað að fjöl-
breyttara verkefna-
vali á vinnustöðum
fatlaðra, greint
verðiámilli búsetu
og atvinnu og unn-
ið að því að skil-
greina upp á nýtt
sérúrræði í at-
vinnumálum fatl-
aðra. Friðrik gerði
mjög glögga grein
fyrir meginatrið-
um allra þessara
tillagna.
Margt er vandaverkið. Frá Blindravinnustofunni.
Þá var komið að gagnrýni og
efnislegri umfjöllun.
Fyrst var María Hreiðarsdóttir
ritari Ataks, sem kvað skýrsluna að
mörgu leyti góða. Vildi að í tölvu-
gagnabankanum yrðu upplýsingar á
aðgengilegu máli svo og að í samn-
inganefnd ráðuneytisins væri tryggt
að fatlaður einstaklingur skipaði sæti.
Hún benti og á það að ekki mætti
blanda saman hæfingu og vinnu.
Vildi að tímabundin vinna á skertum
launum yrði aldrei lengri en í 6 mán-
uði.
Sveinn Allan flutti því næst erindi
Jóns Björnssonar sem veðurtepptur
var nyrðra.
Jón sagði fálmkennd viðbrögð við
atvinnuleysinu, enda væri það fram-
andi vandamál okkur, vandamál sem
væri svo alvarlegt að það gerði heilt
fólk að öryrkjum. Lögmál markaðar-
ins væru allsráðandi sem þýddi að þeir
sem veikastir eru til vinnu væru látnir
hætta fyrst og síðast ráðnir aftur. Taldi
nauðsynlegt að taka upp virka beit-
ingu bóta og minnti þar á öryrkja-
reglugerðina. Jón kvað kerfið alltof
flókið og þar ræki sig hvað á annars
horn. Lýsti yfir stuðningi við megin-
atriði tillagnanna.
Grétar Pétur Geirsson starfsm.
Amico h.f. fagnaði því, ef samninga-
nefnd yrði komið á um kaup og kjör
öryrkja á vernduðum vinnustöðum.
Hann sagði augljós tengsl á milli
atvinnuleysis og aukningar örorku.
Grétar Pétur sagði að gæta yrði þess
að öryrkjar festust ekki í verndaðri
vinnu. Taldi á því nauðsyn að greitt
yrði sem bezt fyrir því að fólk kæmist
í vinnu beint úr Starfsþjálfun fatlaðra,
þeir sem það kysu fremur en að fara
áfram í nám.
Þá var komið að Ómari Krist-
mundssyni stjómsýslufræðingi.
Hann kom nokkuð inn á skýrslu
Hagsýslunnar um verndaða vinnu-
staði. Hann upplýsti m.a. að aðeins
6% fatlaðra á vernduðum vinnustöð-
um hefðu fengið vinnu á almennum
vinnumarkaði á árinu 1992. Hann
kvað höfuðgalla verndaðra vinnu-
staða vera einhæf verkefni, starfs-
umhverfið oft ekki nógu gott og
skortur á fagfólki til leiðbeiningar.
Ómar sagði nauðsynlegt að kalla
hlutina réttum nöfnum, greina á milli,
því í dag væri þetta allt frá iðju upp í
fullgilda vinnu. Ómar taldi að ríkið
ætti að hætta rekstri þeirra vemduðu
vinnustaða, sem væru hreinir fram-
leiðslustaðir, alla vega væri endur-
skoðun afarbrýn, þannig að skilgreint
væri hvað fram ætti að fara á hverjum
vinnustað og hversu greitt skyldi fyrir.
Soffía Lárusdóttir framkvæmdastjóri
var síðust í efnislegri umfjöllun. Hún
sagði skýrsluna ágæta kortlagningu af
ástandi mála og vissulega væri litið
til allra möguleika í stöðunni. Hún
kvaðst vilja víðtækara hlutverk samn-
inganefndar, þannig að stofnanir eða
vinnustaðir fengju ekki ráðið því
hvort laun og þá hvaða eða þóknun
væri greidd.
Hún sagði hins vegar eðlilegt að á
móti fullum launum kæmi fullt vinnu-
framlag. Soffía lagði sérstaka áherzlu
á aðstoð við framhaldsnám fatlaðra.
Hún kvað brýna nauðsyn til þess bera
að endurskoða
rekstrargrundvöll,
verkefnaval og
starfsumhverfi
verndaðra vinnu-
staða. Húnhvattitil
aðgerða í kjölfar
þessarar skýrslu þar
sem reynt yrði að
forgangsraða verk-
efnum
Sveinn Allan
Morthens
stjórnaði svo pall-
borðsumræðum en í
pallborði sátu:
Elísabet Guttorms-
dóttir deildarstjóri,
Gunnar Sigurðsson forstöðum.,
Hrafnhildur Stefánsdóttir lögfr. VSÍ,
Kristín Jónsdóttir starfsm. Hússjóðs
Öryrkjabandalagsins, Kristján Valdi-
marsson forstöðum. og Þórunn Svein-
björnsdóttir form. Sóknar.
Umræður urðu hinar líflegustu og
skal aðeins nefnt nokkuð af því sem
um var spurt eða rætt, en þátttaka
fundarmanna var mjög góð.
Rætt var um tengsl tekna og bóta
og þau talin alltof flókin. Rætt var
um rétt fatlaðra til vinnu og spurt um
hvort forgang skyldu hafa. Kvartað
var yfir því að ríkið væri tregt til þess
að kaupa framleiðsluvörur vemdaðra
vinnustaða. Upplýst var að bæklingur
væri væntanlegur um öryrkjareglu-
gerðina og það með að frá gildistöku
reglugerðar hefðu 12 samningar verið
gerðir og 4 væru á leiðinni.
Mjög var minnt á nauðsyn þess að
byggja upp sem virkasta vinnumiðl-
un. Sömuleiðis varð mikil umræða
um launakjör og réttindi á vernd-
uðum vinnustöðum og nauðsyn þess
að koma þeim málum í horf sem allra
fyrst. Menn veltu einnig vöngum yfir
því hvort raunhæft væri að ætla öllum
fötluðum út á almennan vinnumarkað.
Margt fleira bar á góma en of langt
yrði upp að telja.
Þessi kynning var tímabær og
ágæt, en enn ágætara mundi mönnum
þó þykja, ef ráðuneyti félagsmála tæki
sig til og framkvæmdi sem flest af því
sem nefndin lagði höfuðáherzlu á.
Þá væri ekki til einskis erjað. Um
50 manns sóttu kynninguna.
H.S.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
19