Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1998, Blaðsíða 3

Halldór Gunnarsson, formaður Svæðisráðs fatlaðra í Reykjavík:
YFIRFÆRSLAN, GRÁA
HÆTTAN OG RÉTTINDIN
Framundan er yfirfærsla á
málaflokki fatlaðra frá ríki til
sveitarfélaga. Undirbúningur
er formlega hafinn með skipun í
nefndir sem hver um sig tekur á til-
teknum málum: Laganefnd sem fær
það margslungna
hlutverk að fella
núgildandi sérlög
um málefni fatl-
aðra að hinum al-
mennu lögum um
félagsþjónustu
sveitarfélaga, út-
tektarhópur sem
kannar umfang
málaflokksins,
kostnaðarnefnd,
sem leggur mat á fjárþörfina og hópur
sem skoðar starfsmannamálin. Síðan
starfa landshlutanefndir sem fara ofan
í saumana á málaflokknum hver á sínu
svæði og gera tillögur um útfærslu
þjónustunnar. Yfir og allt um kring
vakir síðan verkefnastjórnin skipuð
fulltrúum félagsmálaráðherra, fjár-
málaráðherra og Sambands íslenskra
sveitarfélaga.
Fulltrúar hagsmunasamtaka
eiga fulltrúa í laganefnd og út-
tektarhópi. í landshlutanefndum er
m.a. einn fulltrúi frá viðkomandi
svæðisráði. Hagsmunasamtökin
beindu þeim tilmælum til félagsmála-
ráðuneytis að þar yrði valinn annar
tveggja fulltrúa hagsmunasamtakanna
í ráðinu. Ráðuneytið kom þessari ósk
áleiðis til þeirra sem skipa skyldu í
nefndirnar. Við því var orðið - nema
með þremur dapurlegum undantekn-
ingum; á Suðurlandi, á Vesturlandi og
Vestfjörðum.
Eðlilegt er að spyrja hvort þarna
hafi verið sleginn tónninn um það sem
koma skal. Oneitanlega vekja við-
brögðin við þessari sjálfsögðu ósk upp
efasemdir um gæfuleg viðhorf til
þeirra sem njóta eiga þjónustunnar í
framtíðinni. Raunar er þetta til
skammar, háborinnar skammar.
Ótímabundin frestun
Ljóst er að undirbúningur yfir-
færslunnar er mislangt á veg kominn,
en vanda þarf mjög til hans á öllum
sviðum. í því ljósi hefur félagsmála-
ráðherra afráðið að víkja frá upphaf-
legri áætlun sem var að breytingin ætti
sér stað 1. janúar 1999, og fresta yfir-
færslunni ótímabundið. Með hliðsjón
af “íslendingseðlinu” er hætt við því,
að lengri frestur en til 1. janúar árið
2000 verði aðeins til þess að menn
fresti undirbúningsvinnunni sem þeim
tíma nemur. Vonandi bera alþingis-
menn gæfu til að átta sig á því, þegar
þeir gera breytingar á núgildandi
lögum. Og þá er einnig tækifæri til
að gera breytingar á lögunum sem
varða þá þætti sem hafa mjög komið
upp í umræðunni um framtíðarskipan
málaflokksins í ljósi yfirfærslunnar.
Slíkar breytingar myndu án vafa
einfalda þá vinnu sem framundan er.
Að því skal nú vikið.
Lög um sum málefni fatlaðra
Núgildandi lög eru í raun lög um
sum málefni fatlaðra, eða kannski lög
um málefni sumra fatlaðra. Fjölmarg-
ir fatlaðir einstaklingar njóta þjónustu
af hálfu hins opinbera sem ekki heyrir
undir svokölluð lög um málefni fatl-
aðra. Skýrt dæmi um þetta er rekstur
Sjálfsbjargar. Af sögulegum ástæð-
um, sem ekki verða raktar hér, heyrir
búsetuþjónusta samtakanna undir
heilbrigðisráðuneytið þótt sú þjónusta
sé í eðli sínu sú sama sem veitt er af
svæðisskrifstofum og öðrum er heyra
undir félagsmálaráðuneytið. A und-
anförnum árum hefur Sjálfsbjörg beð-
ið um flutning á milli ráðuneyta og
erindi þeirra ætíð verið hafnað. A
Kópavogshæli er talsverður fjöldi ein-
staklinga sem ekki njóta réttinda
samkvæmt lögum um málefni fatlaðra
og njóta ekki lágmarksmannréttinda
afþessumsökum. Nefna má sambýli
sem geðdeildir ríkisspítala hafa af
góðum hug og brýnni nauðsyn komið
á fót og reka í samvinnu við Félags-
málastofnun, en liggja stjórnsýslulega
á einskis manns landi.
Telja má upp fleiri hliðstæð dæmi.
Gráa hættan
I málaflokknum eru mörg “grá”
SJÁ NÆSTU SÍÐU
Þau kveiktu jólaljósin í Hólminum.
Sjá bls. 38.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
3