Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1998, Blaðsíða 5

ANDLIT
S TYRKTARFÉLA GSINS
Jónína styður hendi á tölvuskjá, fyrstu
tölvuvæðingu Styrktarfélagsins. Hún hefur lifað
tímana tvenna.
Einstaka maður ber gæfu til að gefa það mikið afsér í
starfi, að hann verði órjúfanlegur hluti þess. Jónína
Guðmundsdóttir er ein slík. Nafn hennar kemur alltaf
upp í tengslum við Styrktaifélag lamaðra og fatlaðra,
enda konan búin að vera forstöðukona félagsins frá
stofnun þess - ífjóra áratugi. Lömunarveiku börnin sem
hófu þjálfun hjá henni fyrir fjörutíu árum, nú fólk á
miðjum aldri, minnist hennar með þakklœti og hlýhug.
Framsýni Jónínu að afla sér aukinnar starfsmenntunar
fyrir 45 árum var gœfuspor. Að loknu
íþróttakennaraprófi frá Laugarvatni árið 1951, sœkir
hún sér menntun til Noregs og snýr til baka sem ein af
fyrstu menntuðu sjúkraþjálfurum á Islandi. Ari síðar
blossar upp alvarlegasti lömunarveikifaraldur á lslandi.
Ungi sjúkraþjálfarinn hellir sér út í starfið og er beðin
að veita forstöðu nýrri endurhœfingarstöð fyrir fjöldann
sem þarfnaðist þjálfunar. Nú, rúmum fjörutíu árum
síðar, erJónína enn íforystu. Fáir hafa eins vítt
sjónarsvið og hún yfir þœr miklu breytingar, sem orðið
hafa á aðstöðufatlaðra.
Jónína mætir okkur á
heimavelli, í hlýlegu
einbýlishúsi í Fossvog-
inum. Hávaxnar furur og
aspir blasa við úr stofu-
glugga. Hér var gróðursett
samtímis því að þjálfa upp
lömunarveik börn. Allt
heimilið ber vott um þá
natni og alúð, sem hús-
móðirin sýnist svo ríkulega
gædd.
“Hvað hef ég að segja?”
spyr þessi hógværa kona,
sem finnst hún hafi aðeins
gengið að starfi eins og
hver annar. “Ég var heppin
að fara þessa leið og gaman
að hafa verið með í þessu
öllu. Ótrúlega margt hefur
unnist á þessum árum.”
Mörgum reynist erfitt að
finna hlutverk sitt í lífinu.
Jónína rataði greinilega
rétta leið. - Hvernig stóð á
því að þú fórst í sjúkra-
þjálfun?
“Eitt leiddi af öðru.
Upphafið má rekja til æsku-
áranna í Hafnarfirði.
Við vorum fjögur syst-
kinin og mikið í íþróttum,
tvö í Haukum, tvö í FH.
Umræðurnar voru oft
býsna heitar!” Jónína bros-
ir.
Leiðin lá því beint í
Iþróttakennaraskólann á
Laugarvatni. Þaðan lauk
Jónína prófi árið ’51.
Einhver stúlkan hefði látið
sér nægja íþróttakennara-
próf á þessum árum, þegar
sérmenntun kvenna var
fátíð - ekki Jónína.
“Hvemig sem á því stóð,
fannst mér íþróttakennslan
ekki eiga við mig, hugur-
inn fór að beinast að sjúkra-
leikfimi,” segir Jónína. “Ég
ræddi þetta við Þorstein
Einarsson íþróttafulltrúa
ríkisins, sem benti mér á
sjúkraþjálfaraskóla í Nor-
egi - og sótti um skólavist
fyrir mig. “Þú verður bara
kölluð nuddkona, þegar þú
kemur heim!” sögðu vinir
mínir og gerðu grín að
þessu.”
Nafn Jónínu er svo fast-
skorðað við sjúkraþjálfun
hjá Styrktarfélaginu, að það
hljómar eflaust undar-lega
að hún skuli hafa verið
íþróttakennari fyrr á árum
í “gaggó vest”. Sundkenn-
ari var hún líka eitt sumar á
Laugalandi í Eyjafirði, sem
reyndist henni örlagarík
ákvörðun.
“Tveir skólafélagar
mínir bjuggu á Akureyri, og
vinur þeirra var oft með,
þegar við fórum út að
skemmta okkur. Tilviljan-
irnar í lífinu geta verið und-
arlegar. Ég stefndi á skóla-
vist í Noregi og átti pantað
far með Gullfossi til Kaup-
mannahafnar eftir áramótin
’53. Vegna yfirvofandi
verkfalls fór skipið fyrr af
stað og sigldi úr leið, vestur
og norður fyrir land, stopp-
aði á Akureyri, þar sem ég
hitti vini mína - og þennan
vin þeirra. Eftir leikhúss-
ferð þá um kvöldið, vissum
við tvö betur hvort af öðru.
Já,” segir Jónína brosandi,
“skrítið að hugsa sér lífs-
hlaupið, ef Gullfoss hefði
ekki siglt norður fyrir
land!”
Akureyringurinn ungi,
Gunnar Baldvinsson verk-
fræðingur, og sjúkraþjálf-
arinn Jónína eru nú búin að
vera gift í 42 ár og börnin
þeirra tvö löngu flogin úr
hreiðrinu. Þórdís er tækni-
teiknari, Þór tæknifræð-
ingur og barnabörnin eru
orðin sex.
Starfsþjálfun í
lömunarveikifaraldri
Störfin biðu ekki bein-
línis eftir sjúkraþjálfar-
anum unga. Starfssviðið
var svo til óþekkt á Islandi,
þegar Jónína kom heim frá
námi árið 1955. Húnbyrj-
aði í litlu herbergi á elli-
heimilinu Grund og þangað
komu börn sem höfðu
fengið lömunarveiki.
“Gísli Sigurbjörnsson
var framsýnn maður og að
mörgu leyti á undan sinni
samtíð,” segir Jónína, “á
Grund var fyrsti vísirinn að
sjúkraþjálfun barna hér á
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
5