Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.2000, Blaðsíða 32
Michael J. Fox og barátta hans
gegn banvænum sjúkdómi
Þýðing úr ensku: Ingólfur Örn Birgisson
Aðalpersónan í þáttunum Spin
city, Michael J. Fox (Back to
the future I, II og III) hættir í
sinni vinsælu þáttaröð vegna þess að
hann getur ekki lengur falið vanlíðan
sína af þeim illvíga Parkinson-
sjúkdómi sem hann þjáist af.
Suma daga get-
ur hann varla
gengið og hann á
í erfiðleikum
með að dylja titr-
ing og skjálfta í
höndum meðan á
æfingum stendur.
S j ú k -
d ó m u r
h a n s
h e f u r
stöðugt færst í aukana.
Hann er orðinn þróttminni
en hann vonaðist til, segir
Jeanna Rosner, fræðslustjóri
fyrir Parkinson - styrktar-
sjóðinn.
“Ég virði hann fyrir að
hætta núna- og hætta með
stæl. Það þarf virkilegt hug-
rekki til þess”, segir hún.
Góðu fréttirnar eru þær að
leikferill þessa vinsæla
leikara þarf ekki að vera á
enda runninn. Með hvíld og
afslöppun getur álagið á hann
minnkað og martraðirnar má vel
bæta. Michael er aðeins 38 ára
gamall og er einn framleiðenda þátt-
anna. Samstarfsmenn hans hafa sagt
að hinn vinsæli leikari ætti að vinna
akademísku kvikmyndaverðlaunin á
hverjum degi.
Tyggur tyggjó
Þótt Michael hafi leikið mörg stór
hlutverk, er hans mesti leikur þó í því
fólginn að fela Parkinsonsjúkdóminn.
Michael tyggur tyggjó, vindur upp á
hendurnar, dansar og notar ótal önnur
brögð til að fela sjúkdóminn sem
hindrar hreyfingar hans. En á end-
anum getur hann ekki falið það sem
sjúkdómurinn er að eyðileggja. Hann
verður að viðurkenna að jafnvel þótt
hann geti eytt eða dregið úr áhrifum
af sjúkdómnum, þá er ásigkomulag
hans verra en hann sjálfur heldur oft
á tíðum. Það höfðu komið dagar þar
sem hann varð að fara heim til sín
seint um nótt eftir æfingar og var þá
svo stífur og þreyttur að hann varð að
láta bera sig inn. Vandi er að segja
fyrir um hegðan sjúkdómsins og vera
þannig tilbúinn með meðulin á réttu
augnabliki.
En stundum fær hann, þó of sjaldan
sé, daga þar sem skjálfti og tauga-
deyfing voru á réttum tíma og honum
leið vel, sem sannaði að hver dagur er
einstakur.
Hann tekur frá ákveðna tíma til að
leika sér við börnin sín, Sam tíu ára
og tvíburana Aquinnah og Schuyler
sem eru að verða fimm ára.
Leitar sér að nýrri vinnu
Þegar hann kom úr góðu fríi með
eiginkonu sinni, leikkonunni Tracy
Pollan, ákvað hann að tími væri
kominn til að yfirgefa leiksviðið og
eyða meiri tíma með fjölskyldu sinni
og virkja sig betur gagnvart Parkin-
son sjúkdómnum. Michael er mjög
tryggur starfsfólki sínu og það dýrkar
hann sömuleiðis, enda var loft til-
finningaþrungið þegar hann las í
eigin persónu fyrir þau það sem fjöl-
miðlarnir áttu að segja um sjúk-
dóminn. “Það hefði mátt heyra
saumnál detta þegar rödd hans brást
og hann reyndi grátandi að lesa”, er
haft eftir þeim sem voru þar. Þegar
hann tilkynnti þeim að hann væri
hættur í þáttunum þegar samnings-
tímanum lyki varð fólkið þrumu
lostið. Fljótlega eftir það fóru allir í
kringum Michael að hágráta. Hann
sagði öllu sínu samstarfsfólki að þau
væru bestu leikararnir í sjónvarpinu.
Hann sagði þeim líka, hve hann væri
hreykinn af hverjum og einum og
hvað það hefði verið þægilegt að
vinna með þeim síðustu
fjögur ár. Að endingu sagði
hann þeim að hann hefði
ákveðið að skýra öllum frá
sjúkdómi sínum núna
frekar en í enda tímabilsins
svo þau gætu leitað sér að
nýrri vinnu í rólegheitum.
Berst í hljóði
Það er dæmigert fyrir
Michael að setja alltaf alla á
undan sér og þjást í hljóði.
Framleiðendur þáttanna eru
að reyna að finna mögulega
leið til að halda þáttunum
gangandi á meðan Michael
er að reyna að beijast við
sjúkdóminn.
“Sjúkdómur hans er stirðleiki og
stífni og suma daga á hann erfitt um
gang”, segir leikari í þáttaröðinni við
blaðamann. Ef Sam sonur hans vill
fara og vera í fótbolta fyllast augu
Michaels af tárum. “En þegar hann
fær frí ffá þessum sjúkdómi getur vel
verið að honum fari að líða betur”,
segir einn framleiðandinn.
Niðurlag
Parkinsonsjúkdómurinn versnar
undir álagi- og að stjórna vikulegum
framhaldsþætti eykur mjög álagið.
Þýtt úr National Enquirer 5. feb. 2000.
Ingólfur Örn Birgisson.
Á góðri stund með börn og hund.
32