Bændablaðið - 20.05.2020, Qupperneq 18

Bændablaðið | Miðvikudagur 20. maí 202018
HROSS&HESTAMENNSKA
Stofnverndarsjóður íslenska hestakynsins:
Umsóknir um styrki þarf
að skila fyrir 19. júní
Í kjölfar breytinga á kynbótamati
í hrossarækt, sem kynnt var í
blaðinu fyrir skömmu, voru reglur
um afkvæmaverðlaun og -sýningar
teknar til endurskoðunar. Þessar
nýju reglur voru samþykktar í
fagráði nú nýverið og eru kynntar
hér.
Ein af breytingunum í nýja
kynbótamatinu er sú að nú er metið
kynbótagildi fyrir svokallaða
aðaleinkunn án skeiðs (þar sem vægi
skeiðs er tekið út úr útreikningi á
aðaleinkunn og dreift hlutfallslega
yfir á aðra eiginleika hæfileika).
Þótti rétt að horfa einnig til þessarar
aðaleinkunnar án skeiðs við
verðlaunun á afkvæmahrossum. Nú
ná því hryssur heiðursverðlaunum
með 5 fimm dæmd afkvæmi og 116
stig í aðaleinkunn eða aðaleinkunn
á skeiðs. Ennfremur ná stóðhestar
fyrstu verðlaunum með 15 dæmd
afkvæmi og heiðursverðlaunum
með 50 dæmd afkvæmi og 118 stig
í aðaleinkunn eða aðaleinkunn án
skeiðs. Þessi breyting er sannarlega
til framfara þar sem nú er horft til
fleiri hestgerða þegar afkvæmahross
eru heiðruð en afkvæmahross sem
eru að gefa að uppistöðu úrvals
klárhross með tölti eru sannarlega
verðmætir ræktunargripir.
Sýningar á heiðursverðlauna
hryssum með afkvæmum á
stórmótum voru aflagðar fyrir
nokkrum árum og var síðast gert
á landsmóti 2006. Nú eru þær og
hafa verið verðlaunaðar á árlegri
haustráðstefnu fagráðs í hrossarækt.
Hvað varðar afkvæmaverðlaun
stóðhesta er nú breyting á að ekki er
lengur krafa að hesturinn sé sýndur
með afkvæmum á stórmóti (lands-
eða fjórðungsmóti) eða landssýningu
til að hljóta afkvæmaverðlaun. Í
framtíðinni munu því allir stóðhestar
sem ná afkvæmaverðlaunum hljóta
viðurkenningu á haustráðstefnu
fagráðs. Á aðalfundi FEIF 2018
voru settar alþjóðlegar reglur um
hvaða verðlaunastig afkvæmahrossa
í öllum löndum FEIF birtast í
WorldFeng og var miðað við reglur
Íslands um verðlaunastig fyrir
afkvæmahross. Hvað stóðhestana
varðar eru nú sömu viðmið alls staðar
í FEIF löndunum; 118 stig og 15
dæmd afkvæmi til fyrstu verðlauna
og 118 stig og 50 dæmd afkvæmi til
heiðursverðlauna. Eini munurinn var
að ekki eru gerðar kröfur erlendis
um að stóðhestarnar séu sýndir með
afkvæmum á stórmótum til að hljóta
verðlaunin eins og gert hefur verið
hér á landi. Það þótti ekki raunhæft
að gera þá kröfu erlendis þar sem
afkvæmi hestanna gætu verið í fleiri
en einu landi og því afar erfitt að
koma afkvæmasýningu við. Þetta
á nú einnig við hér á landi. Sýning
afkvæmahesta með afkvæmum á
stórmótum er því valkvæð. Þegar
stóðhesturinn nær fyrrgreindum
verðlaunastigum fara upplýsingarnar
inn í Worldfeng og eigandinn getur
ákveðið sjálfur hvort hann stillir
upp hópi afkvæma á stórmóti eða
landssýningu. Að mæta með hóp
á stórmót eða landssýningu verður
engu að síður skilyrði verðlauna
á mótinu og verður t.d. handhafi
Sleipnisbikarsins að mæta með hóp
á stórmót.
Sýningar á afkvæmahópum
stóðhesta
Hvað varðar sýningar á afkvæma-
hópum stóðhesta á stórmótum var
einnig farið yfir þann fjölda afkvæma
sem þarf að fylgja hestunum.
Niðurstaðan var sú að hafa áfram 6
afkvæmi sem fylgja hestum til fyrstu
verðlauna en fækka afkvæmum sem
fylgja heiðursverðlauna hestum úr
12 í 10. Aðalástæðan fyrir fjölda
viðmiðum í þessum afkvæmahópum
er að gefa ræktendum góða yfirsýn
yfir þá hestgerð sem hver hestur er
að gefa. Þó sýningar á afkvæmum
stóðhesta séu nú valkvæðar
eins og fyrr segir eru þær engu
að síður afar verðmætar fyrir
ræktunarstarfið, þar sem ræktendur
geta borið saman afkvæmahópana
og áttað sig enn betur á kynbótagildi
hestanna; fyrir utan hvað þær eru
gríðarlega skemmtilegar. Reglur um
afkvæmaverðlaun og -sýningar eru
birtar í heild sinni hérna.

Reglur um afkvæmaverðlaun
og -sýningar.
Lágmörk til verðlauna fyrir afkvæmi
eru sem hér segir:
• Stóðhestar 1. verðlauna fyrir
afkvæmi:
118 stig í kynbótamati fyrir
aðaleinkunn eða aðaleinkunn
án skeiðs og a.m.k. 15 dæmd
afkvæmi
• Stóðhestar heiðursverðlaun:
118 stig í kynbótamati fyrir
aðaleinkunn eða aðaleinkunn
án skeiðs og a.m.k. 50 dæmd
afkvæmi
• Hryssur heiðursverðlaun:
116 stig í kynbótamati fyrir
aðaleinkunn eða aðaleinkunn
án skeiðs og a.m.k. 5 dæmd
afkvæmi
Hryssur koma ekki til sýningar
með afkvæmum, heldur eru þeim
hryssum sem ná heiðursverðlaunum
fyrir afkvæmi veittar viðurkenningar
á árlegri haustráðstefnu fagráðs
í hrossarækt. Stóðhestar sem ná
fyrstu- eða heiðursverðlaunum
fyrir afkvæmi hljóta einnig
viðurkenningu á haustráðstefnu
fagráðs.
Afkvæmasýning á stóðhestum,
sem hljóta fyrrgreind verðlauna-
stig, á stórmótum (s.s. lands-
eða fjórðungsmótum) eða
landssýningum er valkvæð en er
forsenda verðlauna á mótunum og
byggir þá röðun hestanna innbyrðis
á aðaleinkunn kynbótamatsins.
Um sýningu á stóðhestum með
afkvæmum gilda eftirfarandi reglur:
• Fjöldi afkvæma sem fylgja skal
stóðhestum í afkvæmasýningu
skal vera sem hér segir:
stóðhestar til heiðursverðlauna
10; stóðhestar til 1. verðlauna
6.
• Um útfærslu á sýningu skal
samráð haft við sýningarstjórn
og mótshaldara á hverjum stað.
• Öll afkvæmi sem koma fram
í afkvæmasýningu skulu hafa
hlotið kynbótadóm.
• Afkvæmahestar geta einungis
komið einu sinni til sýninga
í hvert verðlaunastig á lands-
og fjórðungsmótum þ.e. til 1.
verðlauna og heiðursverðlauna
og þeir þurfa að vera á lífi og
staðsettir á Íslandi. Eignarhald
skiptir engu um þátttöku né
verðlaunun.
• Dómnefnd skal semja dómsorð
er lýsi þeim meginþáttum sem
einkenna afkvæmahópinn.
• Sömu reglur gilda almennt
um búnað og annað við
afkvæmasýningar og þær
sem gilda um almennar
kynbótasýningar. Hvað
varðar járningar er þó
heimilt að veita undanþágu
frá þessum reglum þegar um
er að ræða sýningahross í
afkvæmahópi sem skráð er
til þátttöku í gæðinga- eða
íþróttakeppni á sama móti. Í
slíkum tilvikum er heimilt að
fara eftir reglum LH/FEIF um
járningu. Þetta á þó eingöngu
við um þátttöku hrossins í
afkvæmasýningunni sjálfri en
ekki ef um er að ræða sýningu
þess til kynbótadóms.
Afkvæmaverðlaun í hrossarækt
Þorvaldur Kristjánsson
ábyrgðarmaður í
hrossarækt
thk@rml.is
Arður frá Brautarholti hlaut Sleipnisbikarinn á Landsmóti á Hólum 2016. Mynd / GHP
Skuggi frá Bjarnarnesi var fyrsti handhafi Sleipnisbikarsins og hlaut hann
á Landbúnaðarsýningu í Reykjavík 1947.
Fagráð í hrossa rækt
starfar sam kvæmt
15 gr. búnaðarlaga
nr. 70/1998. Fag-
ráð fer, meðal
annarra verk efna,
með stjórn Stofn-
verndarsjóðs sem
starfræktur er sam-
kvæmt ákvæðum
í sömu lögum
og reglu gerð nr.
1123/2015 um sama
efni.
Verkefni sjóðsins
eru að veita styrki
til þróunar- og
rannsóknaverkefna í hrossarækt.
Verkefnin skulu stuðla að viðhaldi
verðmætra eiginleika í íslenska
hrossastofninum, verndun
erfðafjölbreytileika stofnsins og/
eða auka þekkingu
á stofninum og
útbreiðslu hans.
Fagráð í hrossarækt
auglýsir eftir
umsóknum ár hvert
og tekur ákvörðun
um styrkveitingar.
Fagráð tekur
ákvörðun um
styrkveitingar í
júní 2020. Nánari
upplýsingar fást hjá
Bændasamtökunum.
Frestur til að
skila inn umsóknum
er til 19. júní 2020
og skal umsóknum skilað til:
Fagráð í hrossarækt, Bænda-
höllinni v/Hagatorg, 107 Reykjavík.

Fagráð í hrossarækt.
Gæðingurinn Snæfinnur frá Sauðanesi
tekur á móti hryssum í Söðulsholti á Snæfellsnesi
Snæfinnur frá Sauðanesi (8,15) verður í Söðulsholti á
Snæfellsnesi í sumar eftir að hafa lokið sýningum.
Gjald fyrir hryssu er 45.000 kr. + girðingargjald og
sónar.
Snæfinnur er sérstaklega fallega móvindóttur foli
með frábært geðslag. Snæfinnur á nú þegar nokkur
afkvæmi og ljóst er að liturinn og geðslagið hefur
erfst vel.
Snæfinnur smellti sér í 1. verðlaun á síðasta ári í sinni
fyrstu sýningu. Faðir Snæfinns er Spuni frá Vesturkoti
(8,92) og móðir Sunna frá Sauðanesi (8,16).
Nánari upplýsingar veitir Eyjólfur Sigurðsson síma 899-5851.
Snæfinnur IS2014167171 frá Sauðanesi.
Nánari upplýsingar um Snæfinn er að finna á heimasíðunni hans: www.snaefinnur.is