Ljósmæðrablaðið - dec. 2020, Side 28

28
Fyrsti höfundur (útgáfuár)
Útgáfuland
Rannsóknarsnið
Gæðamat
Tilgangur Rannsóknarhópur
Samanburðarhópur
Inntökuskilyrði
Leiðrétting
Niðurstöður
Bailey, D. J. (2017)
Nýja-Sjáland
Afturskyggn ferilrannsókn
MAStARI: 7/8
Að bera saman útkomu fæðinga á ljósmæðra-
stýrðum einingum utan sjúkrahúsa við útkomu
fæðinga á þverfræðilegum fæðingardeildum
sjúkrahúsa á Nýja-Sjálandi.
Ljósmæðrastýrðar einingar
utan sjúkrahúsa: 10.448
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 36.933
Einburi, höfuðstaða, sjálfkrafa sótt við
≥37 vikur.
Útilokaðar: Konur sem uppfylltu ekki
skilyrði til að fæða á ljósmæðrastýrðum
einingum.
Aldur, kynþáttur og félagsleg staða.
Konur sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum voru í minni áhættu á
áhaldafæðingu, keisaraskurði og blóðgjöf, borið saman við konur sem ætluðu sér að
fæða á þverfræðilegum fæðingardeildum.
Börn þeirra kvenna sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum voru ekki
líklegri til að fá verri útkomu en börn mæðra sem ætluðu að fæða á þverfræðilegum
fæðingardeildum.
Börn frumbyrja sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum voru sjaldnar
lögð inn á vökudeild en börn frumbyrja sem ætluðu að fæða á þverfræðilegum
fæðingardeildum.
Bernitz o. fl. (2011)
Noregur
Slembivalin stýrð tilraun
MAStARI: 8/12
Að skoða mun á útkomu hjá heilbrigðum
konum sem eru slembivaldar inn á
ljósmæðrastýrða einingu eða þverfræðilega
fæðingardeild á sama sjúkrahúsi
Ljósmæðrastýrð eining
innan sjúkrahúss: 282
Þverfræðileg fæðingar-
deild: 417
Áhættu fæðingar-
deild: 412
Heilbrigðar konur, sjálfkrafa sótt, einburi,
höfuðstaða, gengnar 36+1 til 41+6
vikur, BMI ≤32.
Útilokaðar: Reykingar > 10 sígarettur/
dag, fyrri aðgerðir á legi, fyrri saga um
erfiða fæðingu
Það var ekki marktækur munur á fæðingarmáta eftir deildunum. Það var heldur ekki
marktækur munur á blæðingu eftir fæðingu eða útkomu nýbura eftir deildum.
Brocklehurst o fl. (2011)
England
Framskyggn ferilrannsókn
MAStARI: 9/10
Að bera saman útkomu barna, útkomu mæðra
og inngrip í fæðingar eftir því hvar heilbrigðar
konur, í eðlilegum meðgöngum ætluðu sér að
fæða, þegar fæðing hófst.
Ljósmæðrastýrðar einingar
utan sjúkrahúsa: 11.282
Ljósmæðrastýrðar einingar
innan sjúkrahúsa: 16.710
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 19.706
Heilbrigðar konur, eðlileg meðganga,
einburi, gengnar ≤ 37 vikur.
Útilokaðar: Konur sem ætluðu í eða fóru
í keisaraskurð áður en fæðingin hófst,
óvæntar heimafæðingar.
Konur, sem völdu að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum, upplifðu síður inngrip í
fæðinguna en konur sem völdu að fæða á þverfræðilegum fæðingardeildum. Þær
fyrrnefndu voru líklegri til að fæða eðlilega heldur en konur sem ætluðu að fæða á
þverfræðilegum fæðingardeildum.
Ekki var marktækur munur á útkomu barna eftir því hvort mæður þeirra ætluðu að
fæða á ljósmæðrastýrðri einingu eða þverfræðilegri fæðingardeild.
Davis o.fl. (2011).
Nýja-Sjáland
Afturskyggn ferilrannsókn
Gæðamat: 7/8
Hefur áætlaður fæðingarstaður áhrif á
fæðingarmáta og fjölda inngripa í fæðingar
hjá heilbrigðum konum í umsjón ljósmæðra
á Nýja-Sjálandi?
Ljósmæðrastýrðar einingar
utan sjúkrahúsa: 2.877
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 11.503
Heilbrigðar konur, eðlileg meðganga,
í umönnun ljósmæðra, gengnar 37-42
vikur, sjálfkrafa sótt, höfuðstaða.
Útilokaðar: Ef heilsufarsvandi var til staðar
eða vandamál í fyrri fæðingum.
Leiðrétting: Aldur, fjöldi fyrri barna,
kynþáttur og reykingar
Konur sem ætluðu að fæða á þverfræðilegum fæðingardeildum voru líklegri til þess
að fara í keisaraskurð, þurfa áhaldafæðingu og önnur inngrip heldur en konur sem
ætluðu sér að fæða heima eða á ljósmæðrastýrðum einingum.
Eide o. fl. (2009)
Noregur
Framskyggn ferilrannsókn
MAStARI: 8/8
Að bera saman inngrip í fæðingar hjá
heilbrigðum konum sem byrjuðu fæðingu á
ljósmæðrastýrðri einingu inni á sjúkrahúsi í
samanburði við heilbrigðar konur sem byrjuðu
fæðingu á þverfræðilegri fæðingardeild
sjúkrahúss
Ljósmæðrastýrð eining
inni á sjúkrahúsi: 252
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 201
Heilbrigðar frumbyrjur í eðlilegri
meðgöngu sem uppfylltu skilyrði til þess
að fæða á ljósmæðrastýrðri einingu.
Útilokaðar: Konur sem óskuðu eftir
mænurótardeyfingu strax við komu á
sjúkrahúsið.
Aldur, reykingar, menntun og
hjúskaparstaða.
Ekki var marktækur munur á keisaraskurðum og áhaldafæðingum eftir hópunum.
Konur, sem völdu að fæða á þverfræðilegri fæðingardeild, voru líklegri til að þurfa
spangarklippingu. Fleiri konur, sem lögðust á fæðingardeildina, fengu mænurót-
ardeyfingu, pudentaldeyfingu eða notuðu glaðloft.
Homer o.fl. (2014)
Ástralía
Afturskyggn ferilrannsókn
MAStARI: 7/8
Að bera saman útkomu nýbura og mæðra
þeirra og inngrip í fæðingar eftir því
hvar konurnar ætluðu sér að fæða, þegar
fæðing hófst.
Ljósmæðrastýrðar einingar
inni á sjúkrahúsi: 14.483
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 242.936
Fæðing á gagnasöfnunartímabilinu,
einburi, höfuðstöða, sjálfkrafa sótt,
gengnar minnst 37 vikur.
Útilokaðar: Konur sem fóru í valkeisara-
skurð, barnið fæddist áður en komið var á
sjúkrahús, engin mæðravernd, fyrri saga
um keisaraskurð, ef barnið var greint með
fæðingargalla, gangsetning eða ef barnið
dó á fyrstu viku vegna fæðingargalla.
Aldur, meðgöngulengd og fjöldi
fyrri barna.
Konur, sem ætluðu sér að fæða á ljósmæðrastýrðri einingu eða heima, voru
marktækt líklegri til að fæða eðlilega en konur sem ætluðu að fæða á þverfræðilegri
fæðingardeild.
Fyrrnefndu konurnar voru líklegri til að fæða sjálfkrafa um leggöng en hópurinn sem
ætlaði að fæða á þverfræðilegri fæðingardeild. Þær voru jafnframt ólíklegri til að
þurfa áhaldafæðingu eða keisaraskurð. Minni líkur voru á inngripum í fæðinguna hjá
konum sem ætluðu sér að fæða á ljósmæðrastýrðri einingu eða heima.
Ekki var marktækur munur á spangaráverkum eftir hópum.
Ekki var marktækur munur á alvarlegum útkomum nýbura.
Laws o. fl. (2010)
Ástralía
Afturskyggn ferilrannsókn
Gagnasöfnun:
2001-2005
MAStARI: 7/8
Að nota sama gagnasafn og notað hafði
verið í ástralskri rannsókn frá árinu 2007.
Þar hafði útkoma fæðinga verið flokkuð eftir
fæðingarstöðum, en í þessari rannsókn var
útkoma fæðinga flokkuð eftir áætluðum
fæðingarstað.
Ljósmæðrastýrðar einingar
inni á sjúkrahúsum:
22.232
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 475.791
Heilbrigðar konur á aldrinum 20–34 ára,
gengnar 37-41 viku, nýburi ≥ 2500gr,
einburi, höfuðstaða.
Útilokaðar: Konur með háþrýsting,
sykursýki, meðgönguháþrýsting,
meðgöngusykursýki.
Meðgöngulengd, aldur konu og kynþáttur.
Konur, sem ætluðu sér að fæða á ljósmæðrastýrðri einingu, þurftu síður inngrip en
konur sem ætluðu að fæða á þverfræðilegri fæðingardeild. Fyrrnefndu konurnar
voru ólíklegri til að þurfa gangsetningu, spangarklippingu, keisaraskurð eða áhalda-
fæðingu. þær voru hins vegar líklegri til að fá þriðju eða fjórðu gráðu rifu.
Fullburða börn kvenna, sem ætluðu sér að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum,
voru ólíklegri til þess að þurfa að leggjast inn á vökudeild heldur en börn heilbrigðra
kvenna sem ætluðu sér að fæða á þverfræðilegri fæðingardeild. Ekki var marktækur
munur á útkomu barna eftir því hvar konurnar ætluðu sér að fæða.
Laws o. fl. (2014)
Ástralía
Afturskyggn ferilrannsókn
með paraðan saman-
burðarhóp.
MAStARI: 7/8
Að skoða útkomu kvenna sem ætluðu sér að
fæða á ljósmæðrastýrðum einingum í New
South Wales, Ástralíu
Ljósmæðrastýrðar einingar
inni á sjúkrahúsum:
14.707
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 29.414
Inntökuskilyrði: Einburi, sjálfkrafa sótt,
meðgöngulengd ≥37 vikur.
Leiðrétting: Aldur, fjöldi fyrri barna,
fæðingarland, félagsleg staða, heilsufar
fyrir meðgöngu, reykingar á meðgöngu og
sjúkratrygging
Konur, sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðri einingu, voru ólíklegri til að fá
mænurótardeyfingu, til að þurfa áhaldafæðingu eða keisaraskurð, til að þurfa
spangarklippingu, fá þriðju eða fjórðu gráðu rifu eða blæða eftir fæðingu. Þessi
munur var marktækur.
Overgaard o. fl. (2011)
Danmörk
Framskyggn ferilrannsókn
með paraðan saman-
burðarhóp
MAStARI: 8/9
Að bera útkomu kvenna og barna og inngrip í
fæðingar hjá heilbrigðum konum sem ætluðu
að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum utan
sjúkrahúsa saman við útkomu heilbrigðra
kvenna sem ætluðu sér að fæða á þverfræði-
legum fæðingardeildum sjúkrahúsa
Ljósmæðrastýrðar einingar
utan sjúkrahúsa: 839
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 839
Sjálfkrafa sótt, gengnar 37–41viku + 6d,
engir áhættuþættir á meðgöngu.
Fjöldi fyrri barna, , reykingar,
líkamsþyngdarstuðull, aldur, kynþáttur,
menntun, starf og hjúskaparstaða.
Helstu niðurstöður voru þær að konur, sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðum
einingum, voru ólíklegri til að fá hríðaörvun, þurfa áhaldafæðingu, keisaraskurð eða
meira en 500 ml eftir fæðinguna.
Konurnar, sem ætluðu að fæða á ljósmæðrastýrðum einingum, voru líka líklegri til að
fæða sjálfkrafa og vera með heila spöng eftir fæðinguna.
Ekki var marktækur munur á útkomu nýbura eftir fæðingarstöðunum.
Thornton o.fl. (2017)
USA
Afturskyggn ferilrannsókn
MAStARI: 7/8
Að bera líkur á keisaraskurði hjá heilbrigðum
konum í sjálfkrafa sótt, sem ætluðu sér að fæða
á ljósmæðrastýrðri einingu utan sjúkrahúsa,
saman við sambærilegan hóp kvenna sem
ætluðu sér að fæða á þverfræðilegri fæðingar-
deild á sjúkrahúsi. Einnig var ætlunin að bera
saman útkomu nýbura eftir hópunum.
Ljósmæðrastýrðar einingar
utan sjúkrahúsa: 8776
Þverfræðilegar fæðingar-
deildir: 2527
Heilbrigðar konur, 37 vikur gengnar,
sjálfkrafa sótt.
Aldur, fjöldi fyrri fæðinga, kynþáttur,
greiðslumáti, hjúskaparstaða, upphaf
mæðraverndar, meðgöngulengd og
fæðingarþyngd.
Minni líkur voru á keisaraskurði hjá konum, sem ætluðu sér að fæða á ljósmæðra-
stýrðri einingu, heldur en hjá konum sem ætluðu sér að fæða á þverfræðilegri
fæðingardeild en munurinn var lítill.
Rannsóknin hafði ekki nægilegan styrk til að sýna marktækar niðurstöður á
alvarlegum útkomum nýbura.
Tafla 1 – Yfirlit yfir rannsóknir og einkenni þeirra