Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Síða 60

60
Jennie Joseph
„Besta mögulega barneignarþjónusta – fyrir hverja
einustu konu, í hvert einasta skipti“
Mæðradauði í Bandaríkjunum er sá mesti á Vesturlöndum. Þar
deyja um 700 konur á ári hverju vegna meðgöngu- og fæðingar-
tengdra kvilla. Samfélagslegur ójöfnuður, kerfisbundnir kynþátta-
fordómar og takmarkað aðgengi að heilbrigðisþjónustu birtist
meðal annars í því að konur af öðrum kynþætti en hvítum eru
rúmlega tvöfalt líklegri til að deyja við barnsburð.
Seint á níunda áratug síðustu aldar fluttist ung ljósmóðir að nafni
Jennie Joseph yfir Atlantshafið frá Bretlandi. Hún átti eftir að helga
líf sitt því að bæta barneignarþjónustu í Bandaríkjunum, bæði í
nærumhverfinu og á hinu stóra pólitíska sviði. Hugsjón hennar,
kraftur og sterk réttlætiskennd hafa veitt mörgum ljósmæðrum
um allan heim innblástur um hvernig ljósmæður geta – hver og
ein einasta – lagt sitt af mörkum svo allar konur fái góða barn-
eignarþjónustu og engin kona sé þar undanskilin.
Þegar Jennie fluttist til Flórída var henni óheimilt að starfa þar sem
ljósmóðir. Ljósmóðurleyfi hennar frá Bretlandi var ekki viðurkennt
þar sem hún hafði ekki hjúkrunarmenntun. Í öðrum fylkjum Banda-
ríkjanna voru fordæmi fyrir því að ljósmæður hefðu annað hvort
hjúkrunarmenntun í grunninn eða einungis ljósmæðrapróf og var
það því fyrsta verkefni hennar að fá lögunum í Flórída breytt þannig
að báðar leiðir til ljósmæðranáms væru samþykktar. Hún varð því
fyrsta ljósmóðirin í Flórída með leyfi til þess að sinna ljósmæðrastörf-
um án þess að vera með hjúkrunarpróf. Síðan hefur hún verið braut-
ryðjandi og leiðandi í málefnum ljósmæðra í Flórída og Bandaríkjun-
um öllum. Jennie hefur einnig beint sjónum sínum að að ójöfnuði
innan ljósmæðrastéttarinnar en mikill meirihluti ljósmæðra í Banda-
ríkjunum eru hvítar konur af millistétt. Hún stofnaði ljósmæðraskóla
sem hefur þá sérstöðu að hvetja konur af ólíkum kynþáttum og með
ólíkan félagslegan bakgrunn til að stunda þar nám.
Þegar Jennie hóf störf í Bandaríkjunum vakti ójöfnuður í heilbrigð-
iskerfinu strax athygli hennar og undrun. Hún fann til ábyrgðar.
Mikilvægast fannst henni að finna leiðir til þess að hver einasta kona
hefði möguleika á eins góðri og heilbrigðri meðgöngu, fæðingu og
sængurlegu og hægt væri, óháð litarhætti eða félagslegri stöðu. Með
þetta að markmiði opnaði Jennie fæðingarheimilið The Birth Place í
Flórída þar sem hún bauð upp á fyrsta flokks meðgönguvernd fyrir
allar konur, óháð því hvort þær höfðu hugsað sér að fæða barnið á
fæðingarheimilinu eða nærliggjandi sjúkrahúsum og óháð því hvort
þær gátu greitt fyrir þjónustuna eða ekki. Markmið Jennie var að
barnshafandi konur hefðu val - með því væri ýtt undir valdeflingu
þeirra þannig að þær tækju upplýstar ákvarðanir um meðgöngu
og fæðingu. Hún vildi styrkja nærsamfélagið með því að auðvelda
aðgengi að þjónustunni og veita bestu barneignarþjónustu sem
völ væri á, fyrir hverja einustu konu, í hvert einasta skipti. Þetta fyrir-
komulag leiddi til þess að konur sem annars hefðu verið ólíklegar til
að sækja sér heilbrigðisþjónustu á meðgöngu, komu í meðgöngu-
vernd og þannig varð The Birth Place mikilvægur þáttur í að bæta
útkomu mæðra og nýbura í Flórída.
Jennie hefur verið öflug í að opna umræðu um kerfisbundna kyn-
þáttafordóma í Bandaríkjunum og draga fram í dagsljósið þann
ótrúlega ójöfnuð sem blasir við þegar fæðingarútkoma kvenna
af ólíkum uppruna er borin saman. Jennie er sannkallaður frum-
kvöðull og fyrirmynd annarra ljósmæðra og hún hefur sýnt í verki
hvernig hugsjónir og skýr markmið geta leitt til undraverðra um-
bóta á stuttum tíma.
,,Á meðan konur og fjölskyldur þeirra hafa ekki aðgengi að
menntun og stuðningi og fá hvorki upplýsingar né umboð til
upplýstrar ákvarðanatöku þá verða þær áfram í aukinni áhættu.“
Portrett:
Elín Elísabet Einarsdóttir