Bændablaðið - 08.10.2020, Blaðsíða 32

Bændablaðið | Fimmtudagur 8. október 202032
„Við upphaf COVID-19 farald-
ursins var óljóst hvaða áhrif hann
hefði á rekstur fyrirtækisins en
við gripum til ýmissa sparnað-
ar- og niðurskurðaraðgerða í
marsmánuði. Þegar leið á sum-
arið var ljóst að áhrif þessa far-
aldurs á reksturinn voru hverf-
andi,“ segir Guðmundur Fertram
Sigurjónsson, stofnandi og fram-
kvæmdastjóri Kerecis, sem er
íslenskt lækningavörufyrirtæki
sem hagnýtir náttúruleg hráefni
til að viðhalda heilbrigði húðar,
græða sár og endurgera líkamsvef.
Raunin hafi orðið sú að alvar-
legum sárum fjölgaði í því ástandi
sem ríkti, hreyfingarleysi jókst og
þar með sykursýki og í kjölfarið til-
heyrandi fótasár. „Sjúklingar leituðu
sér einnig seinna lækningar en áður,
þannig að sárin voru stærri þegar
komið var á heilbrigðisstofnanir,
sem aftur kallar á dýrari og flóknari
meðhöndlunarúrræði, líkt og Kerecis
sáraroðið er,“ segir Guðmundur
Fertram.
Fyrirtækið framleiðir afurðir
byggðar á affrumuðu þorskroði,
sem hafa jákvæð áhrif á frumuvöxt
og eru notaðar til meðhöndlunar
á þrálátum sárum og brunasárum,
einkum hjá fólki með sykursýki.
Fiskroðið hefur einnig reynst vel
til að græða sár dýra. Framleiðsla á
vörum Kerecis fer fram á Ísafirði og
er roð sem fellur til í fiskvinnslu á
Vestfjörðum meginhráefni fyrirtæk-
isins. Skrifstofur fyrirtækisins eru í
Bandaríkjunum, Sviss og á tveim-
ur stöðum á Íslandi, á Ísafirði og í
Reykjavík. Tækni Kerecis er að sögn
Guðmundar byggð á traustum vís-
indalegum grunni og sjálfbærri notk-
un náttúrulegra hráefna, m.a. roði og
fitusýrum úr plöntum og fiski. Vörur
fyrirtækisins eru einkaleyfaverndað-
ar og hafa verið notaðar bæði fyrir
menn og dýr.
Fyrstu skrefin stigin fyrir vestan
Hugmyndin að því að nota þorskroð
til að lækna sár og græða líkamsvef
er frá Guðmundi komin. Fyrstu
skrefin voru stigin á Ísafirði á ár-
inum 2010 til 2014 þar sem fram
fór þróunarvinna og prófanir. Baldur
Tumi Baldursson húðlæknir og
Hilmar Kjartansson lyf- og bráða-
læknir komu til liðs við verkefnið
strax í upphafi og eiga stóran þátt
í þróun tækninnar ásamt Dóru Hlín
Gísladóttur verkfræðingi. Fyrirtækið
Kerecis var í lok sumars valið
Vaxtarsproti ársins, en sú viðurkenn-
ing er veitt fyrir öfluga uppbyggingu
sprotafyrirtækis. Velta fyrirtækisins
á milli áranna 2018 til 2019 jókst
um 142%. Kerecis er með starf-
semi á Íslandi og Bandaríkjunum.
Vaxtarsprotinn er samstarfsverkefni
Samtaka iðnaðarins, Samtaka sprota-
fyrirtækja, Háskólans í Reykjavík
og Rannsóknarmiðstöðvar Íslands.
Kerecis setti nýverið á markað
í Bandaríkjunum vörulínu undir
heitinu Kerecis Omega3 Vet. Um
er að ræða græðlinga eða svokall-
að sáraroð sem lagt er í blæðandi
sár. Heilbrigðar frumur úr umhverfi
sársins vaxa inn í sáraroðið og
umbreyta roðinu í líkamsvef.
Dýralæknar sjá um meðferðina með
sáraroðinu, þar sem meðferð hefst
á því að allt sýkt og dautt hold er
hreinsað eða skorið í burtu og svo er
græðlingurinn settur í blæðandi sár-
beðinn. Venjulegar sáraumbúðir eru
svo settar ofan á hann. Mismunandi
er hvort græðlingurinn er saumaður
fastur eða hvort látið er nægja að
ýta honum vel ofan í sárbeðinn með
sáraumbúðum.
Stórt brunasár grætt
á hundi í Sviss
Guðmundur segir að á fyrstu
mánuðum markaðssetningar í
Bandaríkjunum hafi þó nokkur
notkun verið á sáraroðinu til að með-
höndla ýmsar dýrategundir. Roðið
hafi til dæmis verið notað á hesta,
hunda, sæskjaldböku, kalkún og
fleiri dýr. Hann nefnir sem dæmi að
fyrr á þessu ári var sáraroðið notað
til að græða stórt brunasár á hundi
í Sviss. Hundurinn Peaches fékk 3.
gráðu brunasár eftir keisaraskurð þar
sem hitateppi sem notað var varð
of heitt. Brunasárið náði yfir allt
bak hundsins. Sárið var fyrstu tvær
vikurnar meðhöndlað með hefðbund-
inni meðferð sem bar engan árangur.
Þá var tekin ákvörðun um að nota
Kerecis sáraroðið og strax á þriðja
degi meðferðar virtist hundinum líða
betur og sárgróning var komin strax
af stað. Eftir fjóra mánuði var sárið
að fullu gróið og er örvefurinn það
teygjanlegur að hann hamlar ekki
hreyfingum hundsins.
Kerecis með 100 starfsmenn
í Bandaríkjunum
„Meginmarkaður okkar fyrir sára-
roðið er í Bandaríkjunum er þar er
roðið aðallega notað til að græða
sykursýkissár sem eru afskaplega al-
geng þar,“ segir Guðmundur. Einn af
hverjum ellefu Bandaríkjamönnum
er nú talinn vera með sykursýki
og árið 2030 er áætlað að einn af
hverjum fjórum verði með sjúk-
dóminn. Sykursýki veldur þrálátum
fótasárum sem oft tekst ekki að
meðhöndla. Sárameðhöndlun um
6% sykursjúkra endar með aflimun
og eru framkvæmdar yfir 100.000
aflimanir í Bandaríkjunum einum
sér árlega vegna þessa.
„Við erum með um 100 starfsmenn
í okkar þjónustu í Bandaríkjunum, að
megninu til í sölu- og markaðsstörf-
um. Við bjóðum fjórar vörur til sölu
þar núna; fyrir þrálát sár, brunasár,
skurðsár og dýrasár. Tugir þúsunda
sjúklinga hafa verið meðhöndlaðir
með vörunni síðan sala hófst fyrir
fjórum árum og árangurinn verið
framar vonum,“ segir Guðmundur.
LÍF&STARF
Íslenska lækningavörufyrirtækið Kerecis – „Vaxtarsproti ársins” – öflugt á markaði í Bandaríkjunum:
Góður árangur af notkun þorskroðs við
meðhöndlun þrálátra sára og brunasára
Guðmundur Fertram Sigurjónsson,
stofnandi og framkvæmdastjóri Ker-
ecis.
Framleiðsla á vörum Kerecis fer fram á Ísafirði og er roð sem fellur til í fiskvinnslu á Vestfjörðum meginhráefni fyrirtækisins. Myndir / Kerecis
Tíkin Peaches í Sviss fékk 3. gráðu brunasár eftir keisaraskurð þar sem
hitateppi sem notað var varð of heitt. Brunasárið náði yfir allt bak hundsins
og fyrstu tvær vikurnar meðhöndlað með hefðbundinni meðferð sem bar
engan árangur.
Eftir að sáraroð var sett á hundinn virtist honum líða betur og sáragróning fór strax af stað. Sárið greri að fullu á
fjórum mánuðum.
Tíkin Peaches með hvolpum sínum, orðin hress eftir meðferð.
Margrét Þóra Þórsdóttir
mth@bondi.is