Bændablaðið - 08.10.2020, Blaðsíða 39

Bændablaðið | Fimmtudagur 8. október 2020 39
LESENDABÁS
Bændur, takið Birni Bjarnasyni vel
Nýlega skipaði landbúnaðarráð-
herra tveggja manna nefnd um
framtíð landbúnaðarins. Þetta
gerir hann án samráðs við bænda-
forystuna. Fyrir liði fer marg-
reyndur maður, Björn Bjarnason
fyrrv. ráðherra, en með honum er
í nefndinni Hlédís Sveinsdóttir.
Björn hefur víða komið að málum
en hvergi að landbúnaði svo ég
muni. Björn hefur ýmsa kosti.
Hann er einarður maður, ótal-hlýð-
inn og gerir það eitt er hann telur
réttast.
Sagt er að hann hafi gert aðeins
eina kröfu, að hann hefði Sigur geir
Þorgeirsson, fyrrverandi framkvæmda ­
stjóra Bændasamtaka Íslands og ráðu­
neytisstjóra, að baki sér. Sigurgeir
þekkir landbúnaðinn út og inn og veit
manna best hvar skórinn kreppir og
hvað hefur farið úrskeiðis á síðustu
árum. Halldóri Blöndal landbúnað­
arráðherra var hann slíkur aðstoðar­
maður að ráðherrann sagði gjarnan:
– „Við Sigurgeir höfum ákveðið“ og
vissu þá allir að vel var ráðið.
Umgjörð íslenska landbúnaðarins
hefur verið umturnað
Að baki Birni gnæfa tveir jarlar í
pólitík, þeir Bjarni Benediktsson,
faðir hans og forsætisráðherra,
og Ingólfur Jónsson á Hellu, sem
Bjarni treysti best fyrir málefnum
bænda og telst enn fremstur meðal
jafningja sem landbúnaðarráðherra.
Björn var menntamálaráðherra lengi
og því mun hann átta sig fljótt á að
umgjörð ráðgjafar og vísinda hefur
verið brotin á bak aftur gagnvart
landbúnaðinum. Hann mun átta
sig á að það verður að byggja upp
landbúnaðarráðuneytið og heimta
stofnanir landbúnaðarins heim á ný.
Allri umgjörð íslenska landbúnaðar­
ins hefur verið umturnað. Þar bera
aðrir meiri sök en Kristján ráðherra,
en Kristján hinn, ráðuneytisstjóri,
hefur staðið vondu vaktina innan
dyra allan tímann.
Ekki hlustað á bændaforystuna
Á meðan heldur hinn ríki og stóri
sjávarútvegur öllu sínu hjá ríkinu.
Ríkið borgar Hafrannsóknastofnun,
Fiskistofu og Landhelgisgæsluna.
Þegar ráðherrann sami og fer með
landbúnaðinn ætlaði að fara með
sjávarútveginn eins og landbúnað­
inn, útgerðin ætti að borga rann­
sóknir og eftirlit og þar með nýtt
hafrannsóknaskip, þá sögðu for­
ingjar útgerðarinnarinnar „éttu hann
sjálfur,“ og þar við sat. Á bænda­
forystuna hefur ekki verið hlustað
í mörg ár og tillögur hennar og fag­
legar athugasemdir að engu hafðar.
Ríkisstjórnir staglast á matvælum og
leggja fram peninga, en með hinni
hendinni eru leiðirnar opnaðar er­
lendis frá til að svelta bændur og
blekkja neytendur.
Íslenski fjölskyldubúskapurinn
einn sá besti í veröldinni
Nú vill svo til að ný forysta
Bænda samtakanna virðist öfl­
ugri en fyrr, og er vís til að berja í
borðið hvað líður. Mín áskorun til
hennar og bænda er þessi: Safnið
liði og öllum gögnum um hverju
verður að breyta bæði í stjórn­
kerfi landbúnaðarins og gagnvart
bændum og búgreinunum. Dragið
fram mynd af t.d. norskum land­
búnaði. Sparið ekki kraftana að
upplýsa og marka nýja sýn, það
plagg verður ykkar kröfugerð til
ríkisstjórnar ef Björnsnefndin
strandar á blindskeri. Birni er
ætlað óvinnandi verk að ná sátt
jafnt við Bændasamtökin og
fjanda flokka eins og heildsalana
Ólaf Stephensen og Andrés og enn
logar mýrarljós Samfylkingar og
Við reisnar um ESB­aðild. Svo
veit ég að Björn hefur ekki skap
til að liggja yfir einhverju sviðs­
myndarugli, heldur vill marka
mikilvægum atvinnuvegi tækifæri.
Hann mun vonandi fara að eins
og Jón Loftsson í Odda forðum,
þegar ruglið dynur á honum, frjáls­
hyggjan og fláræðið: „Heyra má
ég erkibiskups boðskap en ráðinn
er ég í að halda hann að engu.“
Því staðreyndin er sú að á öllum
sviðum erum við Íslendingar í
góðri stöðu með fjölskyldubúskap­
inn, einn þann besta í veröldinni að
mati fólksins í landinu, lækna og
matreiðslumanna í allri Evrópu og
eigum einstaka Móður jörð.
Verð til sauðfjárbænda
fallið um 40–50%
Ein grein innan landbúnaðarins
er komin að hruni, það er sauð­
fjárbúskapurinn. Því bið ég Björn
Bjarnason að taka stöðu sauðfjár­
bænda til sérstakrar afgreiðslu strax
og gera tillögur um aðgerðir til að
bæta lífsafkomu sauðfjárbænda, þar
liggur og sérgrein Sigurgeirs sem
ann meir feitum hrútum en makríl.
Engum vafa er það undirorpið að
sauðfjárbændur hafa búið við erf­
iðleika nú í nokkur ár. Afurðaverð
féll fyrir 3–4 árum um 40–50%,
sem gerir afkomu þeirra af bú­
skapnum rýra. Nú er fullyrt að eitt
lægsta afurðaverð til bænda sé á
íslenska lambakjötinu í Evrópu, á
einni bestu náttúruafurð heimsins,
lambinu okkar. Slíkt er óboðlegt og
reynir þessi vonda staða mest á ungt
fólk í greininni sem verður dæmt
til að tapa eignum sínum og ætluðu
lífsstarfi.
Sauðfjárbyggðum blæðir út, verði
ekkert að hafst. Og þá munu þeir
kumpánar óáreittir flytja lambakjöt
yfir hálfan hnöttinn eins og gerðist
fyrir ári síðan.

Guðni Ágústsson.
Guðni Ágústsson.
ORKUSJÓÐURORKUSTOFNUN
ORKUSJÓÐUR
Umsóknir skulu sendar gegnum þjónustugátt Orkustofnunar: gattin.os.is
Orkusjóður auglýsir styrki til orkuskipta 2020
Innviða- og verkefnastyrkir vegna áherslu stjórnvalda um orkuskipti og nýtingu
endurnýjanlegrar orku. Heildarfjárhæð til úthlutunar er 180 m.kr.
1. Innviðastyrkir fyrir vistvæn ökutæki (s.s. heimsendingaþjónusta, bílaleigur,
leigubílar og annar rekstur). Krafa er um eftirfarandi skilyrði:
a. 10 bifreiðar eða 2 hópbifreiðar að lágmarki í flota.
b. Styrkir geta að hámarki numið 33% af áætluðum stofnkostnaði.
2. Innviðastyrkir fyrir vistvæn ökutæki við opinbera staði (s.s. hleðslustöðvar
við sundlaugar, heilsugæslur, skóla, hafnir/flugvelli, heimahjúkrun,
félagaþjónustu, vaktbíla).
a. Styrkir geta að hámarki numið 50% af áætluðum stofnkostnaði.
3. Verkefnastyrkir fyrir rekstur í haftengdri starfsemi (s.s. fiskeldi,
ferðaþjónusta, smábátar).
a. Með verkefnastyrki er átt við að samstarfsaðilar komi saman að skilgreiningu
heildarverkefnis sem lúti bæði að innviðauppbyggingu í landi sem og að búa báta
með mestu lengd allt að 15 metrum til nýtingar á endurnýjanlegu eldsneyti. Aðilar
að skilgreindu verkefni ákveði hvernig styrkupphæð skiptist á milli hluteigandi aðila.
Skilyrði að samkomulag sé til staðar við viðkomandi höfn. Styrkir geta að hámarki
numið 33% af áætluðum stofnkostnaði.
Sjóðurinn áskilur sér rétt til að forgangsraða styrkjum í samræmi við áherslur
stjórnvalda við orkuskipti, s.s. líta til þess hversu líklegt er að styrkhæft verkefni hraði
orkuskiptum og hversu mikil áhrif það hefur til minnkunar á kolefnisfótspori. Einnig
verður horft til dreifingu verkefna um landið og hversu hratt þau eru talin koma til
framkvæmda. Styrkupphæð til hvers verkefnis ræðst af getu sjóðsins og fjölda
umsókna.
Umsóknarfrestur er til 20. október 2020
Umsóknir skulu sendar gegnum þjónustugátt Orkustofnunar: gattin.os.is
Nánari upplýsingar fást hjá Orkusjóði, Rangárvöllum við Hlíðarfjallsveg,
603 Akureyri. Sími: 569 6083. Netfang: rka@os.is.
Akureyri · Sími 465 1332
www.buvis.is
Vorum að fá vandaðar
gripaflutningakerrur
Bensínknúnir
staurahamrar
frá Petrol Post
með Honda mótor
Verð kr. 369.000.- án vsk.
16” dekk
Heildar burðargeta 3.5 tonn
Verð kr. 1.678.000.- án vsk.