Þjóðmál - 01.03.2018, Blaðsíða 41

ÞJÓÐMÁL Vor 2018 39
Nú voru svo sem ekki margir valmöguleikar
í boði fyrir forsetakosningarnar 2016. Kom
einhvern tímann til greina, hjá þér og sam-
starfsmönnum þínum, að styðja við einhver
stefnumál Trumps eða voruð þið á móti honum
frá upphafi?
„Ef við lítum þrjú ár aftur í tímann voru
menn almennt bjartsýnir á velgengni
Repúblikanaflokksins. Þá voru að stíga fram
ríkisstjórar og þingmenn úr báðum deildum
sem margir hverjir voru efnilegir og höfðu
staðið sig vel í þeim störfum og embættum
sem þeir sinntu,“ segir Palmer.
„Um 15 manns fóru í forkosningar og einn
af þeim er raunveruleikasjónvarpsstjarna og
kunni að láta athyglina beinast að sér. Hann
var í upphafi brandari en fjölmiðlar hjálpuðu
honum að sigra. Við vorum með ríkisstjóra
úr mörgum stórum ríkjum, sem gátu lagt
stefnumál sín fram með trúverðugum og
málefnalegum hætti og vissu um hvað þeir
voru að tala. Maður getur verið ósammála
einhverju en það var í það minnsta hægt
að taka umræðuna um stefnumálin við þá.
Þessir aðilar fengu enga, nákvæmlega enga,
fjölmiðlaumfjöllun. Á hverjum degi snerust
fyrirsagnir fjölmiðla um það hvaða vitleysu
Trump hafði látið út úr sér þann daginn;
Trump móðgar Mexíkóa, segir að Mexíkóar
séu dópsalar og nauðgarar, Trump segir þetta
og Trump segir hitt. Á hverjum einasta degi.
Þetta hafði það í för með sér að enginn annar
gat komið skilaboðum sínum á framfæri.
Ég held að framboð hans hafi í byrjun verið
frekari markaðssetning á nafni hans, því það
er í raun það eina sem skiptir hann máli,
og að mínu mati kom það honum á óvart
að hann skyldi vinna. Í raun gat enginn séð
þetta fyrir. Allt í einu mætti svartur svanur á
sviðið.“
Þekkir ekki takmörk sín
Palmer segir að með tilkomu Trumps hafi
átt sér stað breyting á grundvallaratriðum í
bandarískum stjórnmálum.
„Stjórnmálin eru að verða ljótari og ill-
skeyttari. Þau hafa oft verið gróf en ekki
svona,“ segir Palmer.
„Það má færa fyrir því rök að verið sé að
koma stefnumálum Vladimírs Pútín [forseta
Rússlands] í gegn. Það er ekki endilega
viljaverk, en Pútín vill að valdhafar í lýðræðis-
þjóðfélögum hati hver annan þannig að
hægt sé að grafa smátt og smátt undan
frjálslyndi og lýðræði. Þá lítur alræði vel út í
samanburði við hin ljótu átök sem eiga sér
stað í lýðræðisþjóðfélagi.“
Palmer segir einnig að sumir hægrimenn í
Bandaríkjunum, þ.e. stuðningsmenn Trumps,
séu skyndilega orðnir þjóðernissinnaðir
verndunarsinnar. Með öðrum orðum eru þeir
skeptískir á alþjóðaviðskipti og styðja við þær
viðskiptahindranir sem Trump hefur talað fyrir.
„Það eru þó margir sem berjast gegn þessari
þróun og gagnrýna Trump og stefnu hans,“
segir Palmer.
„Til dæmis má nefna hið hægrisinnaða
tímarit National Review. En þá gerist það að
þeir sem þar skrifa verða fyrir ógeðfelldum
árásum stuðningsmanna Trumps. Myndir af
ritstjórunum eru birtar á samfélagsmiðlum
þar sem búið að er að „fótósjoppa“ þá í
útrýmingarbúðir, myndir af börnum þeirra
eru birtar á samfélagsmiðlum og fleira
í þeim dúr. Fjölmiðlum er stillt upp sem
óvinum almennings, það er orðræða sem er
ný vestanhafs og maður hefur bara heyrt í
ríkjum þar sem einræði og valdastjórnir eru
við völd.“
„Það má færa fyrir því rök að verið sé að koma stefnumálum Vladimírs Pútín
[forseta Rússlands] í gegn. Það er ekki endilega viljaverk, en Pútín vill að
valdhafar í lýðræðis þjóðfélögum hati hver annan þannig að hægt sé að grafa
smátt og smátt undan frjálslyndi og lýðræði.