Saga - 2012, Blaðsíða 138

Tafla 1. Tilvísanir í köflum í riti Jacobs Børresens um aðdraganda og gang
þorskastríðanna
Aðdragandi Fyrsta þorska- Annað þorska- Þriðja þorska-
(21 bls.) stríðið (14 bls.) stríðið (28 bls.) stríðið (33 bls.)
The Royal Navy 26 19 51 48
Sympathy and Self-Interest 10 8 18 31
Friends in Conflict 15 7 18 5
Önnur rit 3 2 9 3
Síðu eftir síðu fylgir Børresen verki Andrews Welch svo nákvæm-
lega að helst mætti líkja textanum við óbeina þýðingu. Einnig kem-
ur fyrir að vitnað er í Welch þar sem hann er þó að endursegja álykt-
anir eða niðurstöður annarra (sjá t.d. bls. 145). Vitaskuld getur
stundum verið úr vöndu að ráða þegar þannig ber undir en í slík-
um tilfellum er einatt skynsamlegast að benda að minnsta kosti líka
á frumheimildina.
Að sjálfsögðu var góðra gjalda vert fyrir Norðmenn að fá yfirlit
um gang þorskastríðanna á norsku. Þeim sem skilja ensku kæmi þó
líklega betur að lesa milliliðalaust heimildirnar sem Børresen nýtir
svo ítarlega í samantekt sinni. Og texti sem er í raun aðeins byggður
á þremur bókum getur vart talist sjálfstæð rannsókn.
Rit Katrinar Rupprecht, Der deutsch-isländische Fischereizonenstreit
1972–1976, er annars eðlis. Það er að stofni til doktorsritgerð við
háskólann í Bonn (Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn),
samþykkt sumarið 2010. Bókin er gefin út hjá háskólaútgáfunni
Peter Lang, 329 blaðsíður með 1938 tilvísunum og 25 blaðsíðna
heimildaskrá. Fræðileg vinnubrögð verða því ekki dregin í efa.
Gögn úr skjalasafni þýska utanríkisráðuneytisins eru hryggjar-
stykki verksins. Er þá einkum átt við skjöl frá vestur-þýska ráðu -
neytinu þó að Rupprecht hafi einnig kynnt sér nokkrar heimildir úr
því austur-þýska. Íslensku kann hún ekki og prentaðar heimildir
eru allar á þýsku eða ensku, fyrir utan tvær á frönsku. Flest eru rit-
in um kalda stríðið og Atlantshafsbandalagið, þróun hafréttar og
sögu Íslands í því samhengi. Rupprecht styðst við skrif Jóns Þ. Þór,
greinar Björns Bjarnasonar og Gunnars Gunnarssonar um öryggis-
mál og rannsóknir Vals Ingimundarsonar. Þótt heimildirnar séu
margar og vel valdar sker í augu að hún virðist ekki hafa vitað af
nýlegu verki Ingos Heidbrinks um úthafsveiðar Þjóðverja, grund-
vallarriti um þá sögu þar sem afstöðu ráðamanna í Bonn í þorska-
guðni th. jóhannesson136
Saga haust 2012_Saga haust 2004 - NOTA 27.11.2012 10:47 Page 136