Ársritið Húnvetningur - 01.06.1956, Page 53

sem í Helgastaðagrafreit kunna en að hvíla, en fróðlegt væri að
kanna það með grefti þarna í bakkann, hvort munnmælin um
kirkju á Helgastöðum og sögurnar um beinafundi þar, hefðu við
rök að styðjast. iMér fyrir mitt leyti dettur ekki i hug að rengja
þá, sem segjast hafa fundið eða séð mannabein á Helgastöðum.
Víðidalur, séður
úr Gvendar-
staðahlið. Þverá
til hcegri.
Skammt fyrir norðan Helgastaði fórum við vestur yfir ána og
liéldum áfram út dalinn. \ron bráðar beygir hann mikið til austurs
og er þá hinum eiginlega \ríðidal lokið og við tekur Hryggjadal-
ur. Víðidalsá rennur austur Hryggjadal og fær þá nafnið Göngu-
skarðsá og heldur því allt til sjávar. Gönguskarðsá er nú virkjuð
skammt fyrir ofan Sauðárkrók og flytur þannig mörgum Skag-
íirðingi ljós og yl.
Þar sem dalurinn beygir, fellur á, sem Þverá heitir í Víðidalsá.
Hún kemur úr Þverárbotnum, sern liggja langt vestur í fjöllin.
Spölkorn upp með Þverá er að finna enn eitt býlið, sem dregur
nafn af ánni. Bærinn Þverá hefur staðið í litlum hvammi norðan
við ána. Þar er hlýlegt og fallegt, en lítið hefur túnið verið. Sést
óglöggt fyrir tóftum og augljós rækt er í varpa.
Ekki er vitað til að Þverá hafi byggzt eftir eyðingu Víðidals,
hina fyrri, og engar heimildir finnast um byggð þar, nema nafnið
eitt.i)
1) Þess er getið í Þjóðsögum Ólafs Davíðssonar, I. bindi, í sögunni Jón á
Þverá. Mætti taka þá sögu sem einhverja heimild, hefði Þverá átt að vera í
bvggð unt aldamótin 1600.
51
4'