Rökkur - 01.08.1930, Blaðsíða 19
ROKKUR
65
skurðir grafnir, vegir lagðir og
simalínur og alþýðufræðslan
bætt. En ásóknarstefnunni hélt
hann áfram eigi að siður. Pegu
komst undir bresk yfirráð eftir
styrjöld við Birma 1854. Nagpur
og . Tandjore komust undir
bresk yfirráð á þessum árum
og fleiri indversk ríki. Þegar
Audh komst undir bresk yfir-
ráð 1856 greip æsing mikil
þjóðina, því menn óttuðust al-
nient að Englendingar hefði í
hyggju að neyða þjóðina til þess
að taka kristna trú. Og vorið
1857 braust Sepoy-uppreistin
mikla út. („The sepoys“ eru
indverskir hermenn, sem stjórn-
að er af breskum foringjum).
Fjöldi Evrópumanna var þá
mjTtur, aðallega í norðvestur-
hluta landsins, Punjab, Audli og
Bengal. Sihkarnir, Gurhkarnir
og Mahratarnir voru Bretum
hollir i uppreist þessari. Herlið
var flutt til Indlands frá Eng-
landi og eftir blóðugar orustur
við Lahore, Dehli, Khanpur og
Lucknow var uppreistin bæld
niður (1857—1859). Hershöfð-
ingjar Breta voru þeir Colin
Campbell, Havelock og Wilson.
Frá 1858 er talið, að stjórn
landsins sé áð fullu komin í
hendur stjórnarinnar í Bret-
landi, því þegar 2. ágúst 1858
voru stjórnarafskifti East India
Company afnumin í breska
þinginu, en Indland gert að
breskri nýlendu, sem átti að
stjórnast af landstjóra, sem
hefði titilinn vice-konungur. —
Þann 1. nóv. s. á. var tilkynt,
að Viktoría drotning hefði tek-
ið yfirstjórn Indlands í sinar
hendur. Var þá miklum fjölda
manna gefnar upp sakir, rétt-
indi hinna indversku fursta við-
urkend o. s. frv. Auk þess var
þjóðum Indlands heitið trúar-
bragðafrelsi. Canning lávarður,
sem varð governor-general 1856
var fyrsti vice-konungurinn í
Indlandi (1858—62) og lagði
liann mikið á sig til þess að
koma á friði í landinu og sætta
hina indvesku þjóðhöfðingja
innbyrðis. Næstu vice-konung-
arnir, Elegin, Lawrence, Mayo
og Northbrooke héldu sömu
stefnu. Á þessum árum var
mikið starfað að'samgöngubót-
um, m. a. til þess að geta kom-
ið matvælum um landið, þegar
hallæri var í landinu. (1877—78
t. d. biðu 5 milj. manna hungur-
dauða í Indlandi). Þann 10. jan.
1877 var mikil liátíð haldin í
Dehli, í tilefni af því, að Vikt-
oría drotning varð Kaisar-i-
Hind (sbr. áður). í stjórnartið
Lyttons lávarðar var enn liáð
styrjöld við Afghani (1878—
81), sem lauk með þvi að Bret-
ar gátu trygt sér ihlutunarrétt
um afghönsk stjórnmál, en það