Rökkur - 01.08.1930, Blaðsíða 54

100
ROKKUR
til lofs eða fyrirmyndar: Bóka-
skápur í botnvörpuskipi var
einu sinni sprengdur opinn, af
þvi að bókavörðurinn var ekki
viðlátinn að opna skápinn þeg-
ar í stað, en einhver eða ein-
hverjir liöfðu tíma til að lesa.
Líklegast er mannval svipað
og bókaþörf nærri jöfn i öllum
fiskiskipum. Þó hefir bókalán-
ið gefist mjög misjafnlega. í
sumum skipum er alt í röð og
reglu og sönn ánægja að gera
bókavörðum og skipverjum öll-
um alt til geðs, sem hægt er.
Úr öðrum skipum koma bæk-
urnar í all-mikilli óreiðu, spjöld
ómerkt eða týnd, bækur vantar
—• sem þó koma ef til vill síðar
— o. s. frv. Gagnið og ánægjan
að bókasöfnunum virðist vera
lang mest þar sem þau eru i
bestri reglu og alt þetta virðist
fara mest eftir því, hvort skip-
verjar bera gæfu til að fá góð-
an bókavörð. Hann þarf að vera
bókavinur og reglumaður og
vinur skipverja líka. Þar, sem
tekist befir að velja slíkan
mann, er árangurinn ágætur —
líklega betri en nokkur gerði
sér vonir um. Bókaverðirnir
hafa komið til mín hver á fæt-
ur öðrum til að lýsa fyrir mér
þeim árangri. Sjómenn lögðu
áður í vana sinn að spila pen-
ingaspil, en steinhættu því, er
þeir fengu bækur að lesa. „Sjó-
mannahjalið“, sem kallað var,
hefir smátt og smátt minkað
eða horfið, því að nú gera sjó-
menn ýmist að lesa í tómstund-
um sínum eða tala um það, er
þeir hafa lesið. Skipsbragurinn,
ef svo mætti segja, er allur ann-
ar og ber vott um meiri sið-
menningu.
Fyrir skömmu skrifaði einn
skips-bókavörðurinn (Magnús
Lárusson) stutta grein í Alþýðu-
blaðið um „Togara-bókasöfnin“.
Hann telur þau nauðsynleg i
hverju botnvörpuskipi og hann
kemst meðal annars svo að orði:
„Það er orðtak margra, að „köld
er sjómannsæfin“, og er þá víst
átt við ytri hlið hennar, barátt-
una við höfuðskepnurnar, en
það var ekki sú hlið, sem mér
fanst köldust, heldur hin and-
lega hliðin. Eg man því hvað
mér fanst hlýna, þegar bóka-
skáparnir komu, þó að ruslkent
væri í þeim stundum.“
Eitt af þeim skipum, sem
stöðugt hafa haft bækur, er
„Skallagrimur“. Nú hefir skip-
stjórinn á Skallagrími pantað
nýjan skáp, vandaðan, með á-
letruðu nafni skipsins og heim-
ilisfangi. Þetta litur út sem við-
urkenning fyrir því, að bækurn-
ar séu meðal hinna nauðsynlegu
hluta í skipinu. Það var sér-
staklega ánægjulegt, að fá slíka
viðurkenningu einmitt frá