Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2023, Blaðsíða 20
20 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 99. árg. 2023
Staðalmyndir og
margbreytileiki
Aðeins 3% hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða á
Íslandi eru karlar. Ísland er meðal þeirra landa sem
hafa lægst hlutfall starfandi karlkyns hjúkrunar-
fræðinga í heiminum, en til samanburðar eru
10% hjúkrunarfræðinga í Noregi, Svíþjóð og
Bandaríkjunum karlar og 25% á Ítalíu. Og þó
að einstaka strákar velji að fara í hjúkrunar- og
sjúkraliðanám þá er eins og að órjúfanlegt glerþak
haldi fjöldanum niðri.
Sífellt meiri áhersla er lögð á kynjajafnrétti í
samfélaginu og að ákveðin störf eða stéttir tilheyri
ekki bara einu kyni. Til þess að vinna að þessu
hefur verið stofnað til verkefna eins og Stelpur og
tækni í HR sem hefur það að markmiði að vekja
áhuga 9. bekkjar stelpna á tæknigreinum og svo
nú átaksverkefnið #kvennastarf sem fékk íslensku
menntaverðlaunin 2022 í flokknum framúrskarandi
iðn- eða verkmenntun. Þetta eru frábær verkefni sem
hafa örugglega áhrif.
Strákar hjúkra-verkefnið
Árið 2020 fékk verkefnið Strákar hjúkra – kynning fyrir
stráka í 9. bekk grunnskóla styrk frá Jafnréttissjóði
Íslands, en markmið þess var að vekja áhuga stráka
á hjúkrunarstörfum, breyta staðalmyndum og fjölga
körlum sem velja þennan starfsvettvang. Um var að
ræða samstarfsverkefni Jafnréttisnefndar Landspítala
og hjúkrunarfræðideilda HÍ og HA. Upphaflega stóð
til að hafa stóran kynningardag í anda stelpur og
tækni-verkefnisins en vegna heimsfaraldursins varð
að vera með kynningar fyrir litla hópa. Voru því settar
upp vinnusmiðjur fyrir stráka vorin 2021 og 2022,
í skólum á höfuðborgarsvæðinu og í Háskólanum
á Akureyri, þar sem mikið var lagt upp úr virkri
þátttöku strákanna. Þar tóku þeir meðal annars þátt
í að hjúkra slösuðum, skipta á sárum, endurlífga
og að æfa sig í að sprauta. Hlutverkjaleikir voru
notaðir og reynt var eftir fremsta megni að manna
vinnusmiðjurnar með fyrirmyndunum, þ.e. karlkyns
hjúkrunarfræðingum og sjúkraliðum.
Staðalmyndir eru fyrirfram ákveðnar hugmyndir um útlit eða
eiginleika fólks en einnig hafa þær mikil áhrif á líf okkar, eins og
hvaða störf við veljum okkur. Staðalmyndir koma t.d. í veg fyrir
það að strákar velji sér einn áhugaverðasta starfsvettvang sem til
er, þ.e. störf við hjúkrun.
Verkefnið strákar hjúkra
Verkefnið strákar hjúkra
EYGLÓ INGADÓTTIR
hjúkrunarfræðingur og
formaður Jafnréttisnefndar
Landspítala
Höfundur