Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2023, Blaðsíða 53

1. tbl. 99. árg. 2023 | Tímarit hjúkrunarfræðinga 53
Endómetríósuteymi
Kvennadeildar
kvenna. Meðferðir eins og hormónameðferðir,
sjúkraþjálfun, sálræn meðferð, verkjameðferð og
ýmsar lífsstíls- og sjálfshjálparaðferðir eru stundum
betri kostur en aðgerð. Endómetríósa er flókinn
fjölkerfa sjúkdómur og gefur því auga leið mikilvægi
fjölþættrar meðferðar.
Hefur þú sem hjúkrunarfræðingur orðið vör við
að það skorti þjónustu við konur sem þjást af
endómetríósu?
Já ég býst við því. En því miður er það þannig með
marga sjúkdóma að það mætti bæta þjónustuna.
Það vantar kannski meiri skilning á þessum sjúkdómi
almennt í samfélaginu. En það vandamál er líka
erlendis því rannsóknir hafa sýnt að almennt líða
um 8-10 ár þar til sjúkdómurinn greinist. Samkvæmt
upplýsingum frá heilbrigðisráðuneytinu er talið
að greiningartími á Íslandi sé um 6-7 ár. Á Íslandi
greinast um það bil 100 konur á ári og þriðjungur
þeirra eru með alvarlegan sjúkdóm. Erlendis sýna
rannsóknir að um 10% kvenna séu með sjúkdóminn,
sú tala er talin vera lægri hér á landi, líklega milli
5-8%, samkvæmt rannsóknum Reynis Tómasar
Geirssonar, og samstarfsaðila. Það væri óskastaða
ef það væri annað endómetríósuteymi innan
heilsugæslunnar sem gæti þá tekið við eftirfylgd
eftir meðferð hjá okkur. En ég vil líka nefna það að
greining og meðferð við sjúkdómnum fer einnig fram
hjá sérfræðilæknum á stofu, þannig að þjónustan er
víða.
Hver er tilgangur teymisins?
Tilgangur þessa þverfaglega endómetríósuteymis er
að sinna sjúklingum með erfið sjúkdómseinkenni,
sem eru í greiningarferli, eða ef meðferð annars
staðar í kerfinu hefur ekki skilað árangri. Markmið
teymisvinnunnar er að auka lífsgæði sjúklings
og koma sjúkdómnum í stöðugt ástand. Stefnan
er að einstaklingur sé í meðferð hjá teyminu í
um það bil eitt ár. Þegar því markmiði er náð
þá fer langtímaeftirlit fram utan sjúkrahúss, hjá
heimilislækni eða sérfræðilækni á stofu. Sjúklingi er
vísað til teymisins með ráðgjafabeiðni, eða tilvísun,
sem koma flestar frá sérfræðilæknum í fæðingar- og
kvensjúkdómalækningum eða heimilislæknum.
Hvernig þjónustar teymið sjúklinga á
landsbyggðinni?
Við sinnum öllu landinu. Ef sjúklingur þarf að
leggjast inn vegna aðgerðar þá er sjúkrahótel í næstu
byggingu við Kvennadeildina og við aðstoðum okkar
konur við að panta gistingu þar ef þær þurfa. Við
erum líka í símasambandi við konur sem búa úti á
landi og eru í þjónustu teymisins.
Endómetríósuteymi Kvennadeildar
Ragnheiður Harpa Hilmarsdóttir hjúkrunarfræðingur, Guðrún
Björk Þorsteinsdóttir hjúkrunarfræðingur og Ragnheiður Oddný
Árnadóttir kvensjúkdómalæknir eru allar í teyminu.
„Endómetríósuteymið var stofnað
fyrir nokkrum árum, eða árið 2017,
af læknum og hjúkrunarfræðingum
deildarinnar með það að markmiði
að nálgast sjúkdóminn á þverfaglegri
hátt en áður hafði verið gert.“