Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2023, Blaðsíða 16
16 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 99. árg. 2023
að starf framkvæmdastjóra hjúkrunar væri óþarft og
það hefði eflaust verið lagt niður ef það hefði ekki verið
bundið í lög. Framkvæmdastjóri hjúkrunar er ekki
beinn yfirmaður hjúkrunar á Landspítala og hefur það
óneitanlega áhrif á umboð hans og áhrif. Þegar ég tók
við starfinu hafði ég ekki nein verkfæri til þess að hafa
áhrif á hjúkrun. Þetta hefur breyst með árunum og ég
hef lagt mig fram um að auka vægi framkvæmdastjóra
hjúkrunar gagnvart hjúkrun. Mikilvægustu verkfærin
sem framkvæmdastjóri hjúkrunar hefur haft til að hafa
áhrif á hvernig hjúkrun þróast, er í gegnum menntun
og starfsþróun og gæða- og umbótastarf sem ég hef lagt
mjög mikla áherslu á að efla og styrkja með frábæru fólki.
Ég var í mínu starfi ekki yfirmaður hjúkrunar og gat því
oft ekki sinnt hjúkrunarfræðingum sem til mín leituðu
með ýmis mál. Það er flókið að hafa ekki formlega valdið
heldur þurfa alltaf að vinna með þetta óformlega vald.
Ég hefði, eftir á að hyggja, viljað hafa meiri raunveruleg
áhrif á það sem var að gerast í hjúkrun, miðla því og vera
sýnilegri sem leiðtogi. Byggt á þessari reynslu finnst
mér að til framtíðar þurfi að styrkja enn frekar stöðu
framkvæmdastjóra hjúkrunar og veita honum skýrara
umboð til að axla raunverulega ábyrgð á hjúkrun á
Landspítala.“
Hættulegt viðhorf
Sigríður segir mikilvægt að hjúkrunarfræðingar séu
sýnilegir leiðtogar, það sé mjög mikilvægt að þeir
séu hafðir með í ráðum þegar ákvarðanir eru teknar
um þróun í heilbrigðisþjónustu svo þeirra mikilvæga
sjónarhorn vanti ekki. „Mér hefur til að mynda ekki
þótt það tekið nægilega alvarlega að fyrirsjáanlegt var
að skortur yrði á hjúkrunarfræðingum á Íslandi eins og
alls staðar annars staðar í heiminum. Það virðist enn
eima eftir af þeirri hugmynd að hægt sé að fá „góðar
konur“ til að hugsa um veikt fólk, hvort sem það er á
sjúkrahúsum, öðrum heilbrigðisstofnunum, heima eða í
öldrunarþjónustu. Iðulega hef ég verið spurð að því hvort
ekki sé hægt að fela öðrum verkefni hjúkrunarfræðinga,
hvort námið þeirra sé ekki of langt og þar fram eftir
götunum. Þetta er viðhorf sem loðir við og er hættulegt,
ekki bara fyrir hjúkrunarfræðinga sem stétt, heldur ekki
síður fyrir sjúklinga og heilbrigðiskerfið í heild sinni.“
Hún rifjar í þessu samhengi upp samtal sem hún átti
snemma á sínum ferli þegar hún sat fund með þáverandi
landlækni í vitna viðurvist. „Verið var að ræða yfirvofandi
skort á hjúkrunarfræðingum og landlæknir segir þá að
þegar hann hafi starfað sem læknir í heilbrigðisþjónustu
hafi hjúkrunarfræðingar aðallega verið í því að bursta
tennur og greiða hár og að hann vissi ekki betur
en að þeir væru enn að því. Ég gleymi þessu aldrei,
vanþekkingin og fordómarnir í garð hjúkrunarfræðinga
voru yfirþyrmandi. Þarna talaði einn helsti áhrifamaður
í íslenskri heilbrigðisþjónustu og ráðgjafi ráðamanna.
En þann tíma sem ég var framkvæmdastjóri hjúkrunar
varð ég vör við þetta viðhorf og þau öfl sem halda
hjúkrun niðri. Þó svo að þetta sé alls ekki lýsandi fyrir
viðhorf læknastéttarinnar þá hefur mér þótt þessi viðhorf
eiga of greiðan aðgang í stjórnsýsluna og pólítíkina.
Hjúkrunarfræðingar hafa til dæmis ekki samið um sín
kjör í mörg ár. Það er talað niður til hjúkrunarfræðinga og
ég skynja þetta viðhorf að hjúkrunarfræðingar eigi bara
að mæta í vinnuna og skila sínu. Fólk hefur líka mjög
Viðtal
Sigríður, ásamt eiginmanni sínum Magnúsi Haraldssyni, á gönguskíðanámskeiði
á Ísafirði, myndina tók Óskar Páll Sveinsson.