Heilbrigt líf - 01.12.1949, Blaðsíða 126
aumingi og lífstíðar byrði á heimilnu, og frá 16 ára aldri
byrði á ríkinu sem æviöryrki.
Og þó má snúa þessari mynd við, ef rétt er á haldið.
Hversu mikið mundu ekki foreldrarnir vilja leggja á sig
til að vita af þessum börnum sínum á góðu uppeldis og
vinnuheimili, þar sem þau geta unað við jákvæð störf og
lagt nokkuð af mörkum til þjóðarbúsins, í stað þess að
vera ævibyrði þess og olnbogabörn og hornrekur?
Við skulum því reyna að gera okkur lítillega grein fyrir
því, hversu víðtækt þetta viðfangsefni er — það er fjölda
fávitanna í landinu.
Erfitt er að gera sér grein fyrir fjölda fávita hér á
landi. I heilbrigðisskýrslunum ber fjöldanum í sömu ald-
ursflokkunum mjög illa saman, en þær tölur, sem fyrir
liggja, eru vafalaust allt of lágar.
Það er hér eins og í öðrum löndum mjög erfitt að ná
saman skýrslum um þetta, og þó er víða í hinum stærri
þjóðlöndum lögð mikil áherzla á skýrslusöfnunina, en þar
er tilgangurinn að ná til fávitanna til að koma þeim á
vinnuhæli.
Hér á landi hefur eigi verið lögð mikil áherzla á skýrslu-
söfnunina vegna þess, að það hefur þótt tilgangslítið, þar
sem vinnuhæli eru ekki til. Enginn sérstakur opinber aðili
er ábyrgur fyrir velferð fávitanna, en héraðslæknar eiga
að annast skýrslusöfnunina. í raun og sannleika uppgötv-
ast fávitarnir þá fyrst, er þeir verða skólaskyldir, koma
þá til vitundar skólastjóranna. Af eðlilegum orsökum
hverfa fávitarnir svo aftur, þar sem þeim er hvergi ætl-
aður staður í skóla- eða uppeldiskerfi landsins. Á þeim
aldri komast fávitarnir ekki á skrá héraðslækna, vegna
skorts á samvinnu við skólastjórana um þessi mál, og það
þarf raunar ekki að undra, eins og þessi mál eru skipu-
lögð nú. Næst kemur einhver hluti fram í dagsljósið um
og eftir tvítugs aldurinn, og þá til vitundar héraðslæknis-
124
Heilbrigt líf