Úrval - 01.10.1955, Page 59

GÁTAN UM ÞORSTLEYSI ÚLFALDANS RÁÐIN
57
þess hann sýni nokkur merki
um vanlíðan. Hann svitnar ekki,
sé blóðhitinn einhversstaðar þar
á milli. En við 40° er hættu-
markið, ef svo mætti segja, því
að þegar líkamshiti úlfaldans
er kominn upp í það, byrja svita-
kirtlarnir að starfa, fyrr ekki.
Þetta hitaþol úlfaldans er fimm
sinnum meira en maðurinn þolir
án þess að verða veikur og leggj-
ast í rúmið, og það gerir hon-
um kleift að þola mikinn útihita
án þess að svitna. Þannig fer
þá úlfaldinn að því að spara
vatnið.
En ef hann verður nú að þola
svo mikin hita, að líkamshiti
hans fari upp fyrir 40°, mun
einhver segja, þá svitnar hann
og missir vatn. Mikið rétt, en
þá kemur til enn eitt lífeðlis-
fræðilegt sérkenni úlfaldans:
vatnið sem hann missir er ekki
úr blóðinu. Á einhvern hátt helzt
vökvamagn blóðsins óbreytt þó
að hann svitni; það eru líkams-
vefirnir, sem láta frá sér vatn
í svitann. Þessvegna er það svo,
að enda þótt líkamshitinn kom-
ist alllangt upp fyrir svitamark.
ið, halda efnaskipti líkamans á-
fram ótrufluð og blóðþrýsting-
urinn helzt stöðugur.
Enn eitt kemurtiþsem stuðlar
að því hve úlfaldanum helzt vel
á vatnsforða sínum, það er hinn
þétti og þykki ullarflóki, sem
þekur húð hans. Hann er frá-
bær einangrari, tekur í sig hit-
ann utan frá og varnar honum
að komast í gegn inn í likam-
ann. Þannig getur úlfaldinn þol-
að mikinn útihita án þess að
líkamshitinn hækki upp fyrir
svitamarkið vegna þess hve
ullarflókinn einangrar vel. Til-
raunir á úlföldum, sem rúnir
voru eins og kindur hafa stað-
fest þetta.
Samanlögð áhrif þessara líf-
eðiisfræðilegu sérkenna eru þau,
að úlfaldinn getur lifað lang-
tímum saman — á vetrum jafn-
vel vikum saman •—• án þess áð
drekka.
HVERJUM ÞYKIR SINN FUGL FAGUR.
Drenghnokki kom inn í kvenfataverzlun, sneri sér feiminrt
til einnar afgreiðslustúlkunnar og bar upp erindið. „®g ætla
að kaupa svuntu til að gefa mömmu i afmælisgjöf,“ sagði hann,
,,en ég veit ekki hvaða númer hún no.tar."
„Er mamma þín há eða lágvaxin, grönn eða feit?“ spurði
stúlkan.
Drengurinn hikaði en sagði svo: „Hún er mátuleg — svona.
eins og konur eiga að vera.“
„Hún er þá vel vaxin,“ sagði stúlkan brosandi.
,,Já,“ sagði drengurinn með áherzlu og brosti á móti. Stúlkan
lét hann fá stærð 34.
Tveim dögum síðar kom móðirin sjálf til að skipta á svunt-
unni 'og tók í staðinn stærð 52.
World Digest.