Bókasafnið - 01.01.2002, Blaðsíða 30

Mynd 2
Deildir %
Rannsókna- og
gæðadeild
Sölu- og 9%
markaðsdeild
14%
Starfsmanna- og
fræðsludeild
23%
Forstjórar/fram-
kvæmdastjórar
48%
fylgjum Evrópulöndum og Bandaríkjunum fast eftir.
Stjórnendur fyrirtækja eru áhugasamir um efnið og
þekkingarstjórnun á sinn sess hjá hefðbundnum
þekkingarstjórnunardeildum svo sem starfsmanna-
deild, fræðsludeild, rannsóknadeild eða gæðastjórn-
unardeild. Þekkingarstjórnun er ekki talin starfssvið
tölvudeilda. Stærð fyrirtækja virðist ekki hafa mikil
áhrif á þörfina fyrir þekkingarstjórnun og fyrirtæki
sem sinna þjónustu, ráðgjöf eða fjármálum eru í far-
arbroddi með innleiðingu. Það er að sjálfsögðu erfitt
að gera grein fyrir öllum niðurstöðum í svo knöppu
máli og hefur því aðeins verið fjallað um stöðuna eins
og tilefni er til.
Innleiðing
Niðurstöðurnar sem fengust um hvaða leiðir fyrir-
tækin eru að fara við innleiðingu eru afar forvitni-
legar. í rannsókninni er gengið út frá tveimur megin-
líkönum sem sett voru fram af Hansen, Nohria og
Tierney (Hansen, Nohria ogTierney, 1999, s. 106-116)
um tvær leiðir sem hægt sé að fara við innleiðingu á
þekkingarstjórnun þ.e. skjalaleið og samskiptaleið.
Eins og heitin gefa til kynna þá byggist skjalaleiðin á
því að notað sé fullkomið hágæða skjala- og upplýs-
ingakerfi þar sem þekking er skráð og síðan sótt og
endurnýtt. Samskiptaleiðin felur í sér skipulagða
fræðslu og yfirfærslu á sérþekkingu með skapandi og
greinandi ráðgjöf, fundum, hópvinnu og mannlegum
samskiptum. Þeir félagar telja að fyrirtæki verði að
velja aðra hvora leiðina og sjá mikla meinbugi á að
blanda leiðunum saman eða ef fyrirtæki velur leið
sem hæfir því ekki.
Til þess að kanna þetta án þess að setja fram leið-
andi spurningar voru settar fram staðhæfingar sem
áttu við sín hvora leiðina og þátttakendur beðnir um
að merkja við á skala 1-5 að hvaða leyti staðhæfing-
arnar ættu við viðkomandi fyrirtæki. Þegar skoðuð er
niðurstaðan fyrir þær staðhæfingar sem áttu við
skjalaleiðina í heild þá voru 29% svarenda sem
merktu þar við hæsta gildi á móti 13% sem merktu
við hæsta gildi í samskiptaleiðinni. Þegar lykilspurn-
ingarnar voru skoðaðar þá álitu 44% þátttakenda að
þekkingastjórnun byggðist á góðri upplýsingatækni
en aðeins 20% töldu að þekkingarstjórnun byggðist á
miklum samskiptum starfsmanna.
Hluti könnunarinnar voru svokallaðar þvingunar-
spurningar en þar voru sett fram eindregnar þröngar
staðhæfingar um þekkingarstjórnun og þátttakendur
beðnir um að merkja annað hvort í reit já eða nei. Af
svörum við þessum spurningum varð einnig ljóst að
mun fleiri töldu tölvukerfi vera undirstöðu þekking-
arstjórnunar frekar en fundi starfsmanna.
Að lokum voru þátttakendur beðnir um að setja
fram meginástæður fyrir innleiðingu þekkingar-
Mynd 3
Fjöldi svarenda með þekkingastjórnun eða ekki eftir stærð fýrirtækja
■ Ekki þekkingarstjórnun ■ Þekkingarstjórnun
28
BÓKASAFNIÐ 26. ÁRG. 2002