Bókasafnið - 01.01.2002, Blaðsíða 74

sveitinni og það gengur á ýmsu, einkum framan af.
Hún fer smám saman að taka þátt í störfunum á
bænum og því er einkar vel lýst hvernig samvistir við
náttúruna, gróður og dýr, ásamt góðu atlæti og aga,
gera úr villingnum hrausta og tápmikla sveitastúlku.
En bókin er ekki eingöngu þroskasaga telpunnar
heldur kynnist lesandinn jafnframt lífsháttum og
siðum sveitafólks í Ungverjalandi ásamt ungverskum
sagnaarfi.
Úlfhildur Dagsdóttir
Gef oss í dag vora daglegu bók
Mér finnst stundum eins
og ég lesi minnst bók á
dag. Þegar ég er að ræða
um bækur, skrifa um bæk-
ur, lesa um bækur og skoða
mína eigin bókalista þá
fmnst mér það ótrúlegt
magn sem ég hef komist
yfir. Samt eru alltaf svo
margar bækur eftir ólesn-
ar, bækur sem ég hef ‘alltaf
ætlað að lesa’ og bækur sem ég hef aldrei ætlað að
lesa, en uppgötva skyndilega að eru mér ómissandi.
Eins og fyrir svo marga sem hafa lesið yfir sig á
þennan hátt er minn tilvísandaheimur í bókum. Það
er að segja: ég vísa til bóka, persóna og atburða þegar
ég er að lýsa einhverju fyrir einhverjum og tek dæmi
sem á að skýra málið frekar. “Ég var að kaupa mér ný
spjót í augnabrúnina, svona Hellraiser dáldið.” “Fer-
legt þetta með ofveiðina. Alveg einsog orkídeurnar í
Fish, Blood and Bone.” “Einmitt, svona ýkt bílamenn-
ing, alveg eins og í Crash.” Söguþekking mín miðast
líka eingöngu við hvort ég get plantað skáldsöguper-
sónum einhversstaðar á tímabil. “Já, 16. öld, það var
þegar góleminn gekk um götur Prag.” “15. öld? Alveg
rétt, Drakúlatími.” “Þið vitið, þessi 19. aldar viðhorf til
kvenna, eins og í Austen.” (Oftar en ekki veldur þetta
reyndar meiri flækjum en það leysir...)
Það er því ekki auðvelt að ætla sér að rekja bækur
sem breyttu lífi mínu, því þær eru bara svo margar og
það sem meira er, ég held að allar bækur sem ég hef
lesið hafi gert sitt til að breyta einhverju í mínu lífi.
Múmínálfarnir, til dæmis. Ég var gerbreytt manneskja
eftir að hafa lesið múmínálfana. Mía litla, múmín-
mamma og bísamrottan höfðu allar djúp áhrif á mig
og mig dreymir enn drauma sem ég get rakið beint til
vetrarundranna og örlaganæturinnar. Og alltaf þegar
ég sé margfætlu eða kónguló þá hugsa ég með mér að
nú hafi orðabók dottið ofaní pípuhatt galdrakarlsins.
Ævintýri í Maraþaraborg, einhver? Síðan þá hef ég
aldrei efast um að á hafsbotni væri maraþaraborg
byggð músíkölskum flyðrum. H.C. Andersen? Kip-
ling? Ég grét linnulaust og enn fæ ég tár í augun þegar
ég rifja upp þessar sögur.
Tinni og blái lótusinn magnaði með mér þrá eftir
austurlöndum sem ég er ennþá haldin og eftir að
hafa lesið sögu Charlotte Perkins Gilman um gula
veggfóðrið sé ég ævinlega móta fyrir fólki á bakvið
mynstur. í menntaskóla las ég Óbærilegan léttleika
tilverunnar, myglaði, og hef ekki þolað Kundera síð-
an. Svo las ég Gunnlaðarsögu og ákvað að læra bók-
menntir. Smásögur hrollvekjumeistarans Clive Bark-
er sannfærðu mig um að framtíð mín lægi í afþrey-
ingarbókmenntum og að hið ritaða mál væri aflvaki á
við nokkrar hálendisvirkjanir og myndasögur þeirra
Warren Ellis og Neil Gaimans, Transmetropolitan og
The Sandman, voru svo augna-opnandi á mynda-
söguformið að ég varð hreinlega rauðeygð. Og hef
andað að mér ómældu magni af myndasögum síðan.
Já, því meira sem ég hugsa um það því meiri áhrif
held ég að bækur hafi á sjálfa mig og mína tilveru.
Enda ekki annað hægt, því alla mína ævi hef ég búið
umkringd bókum, unnið með bókum, hallað mér að
bókum og hnerrað yfir bókum. Og æst mig yfir bók-
um, ekki má heldur gleyma því.
Sigurlín Bjarney Gísladóttir
Að dýfa bók ofan í kaffi
Það er ekki langt síðan ég
las dularfullu bókina sem
afi minn átti. Bókin er
snjáð og lúin og blaðsíð-
urnar eru brúnar og í bylgj-
um. Hún ber öll merki þess
að hafa þornað eftir kaffi-
bleytu. Þarna er á ferðinni
bókin Sólon íslandus eftir
Davíð Stefánsson frá Fagra-
skógi. Bæði bindi sögunnar
eru þar komin saman í einni bók sem byggir á ævi
Sölva Helgasonar. Bókin er svo sjúskuð og beygluð að
ég get mér þess til að afi hafi ekki gætt hennar nógu
vel svo að hún hefur fengið að liggja og sjúga í sig
heilan kaffipoll. Kannski hefur hann þurft að skilja
við hana í miðjum lestri til að gefa hestunum (sem
bjuggu í litlu húsi í garðinum). Innan á fyrstu síðunni
er stimpill með merki Bæjarbókasafns Reykjavíkur,
það er líklegast þess vegna sem bókin er ennþá í
fjölskyldunni. Það hefur láðst að skila kaffisósa bók-
inni aftur og sektin eflaust orðin himinhá í dag. Eng-
inn ábúðarfullur bókasafnsfræðingur hefur bankað
upp á svo að bókin fær að halla sér sæl að hljóm-
72
BÓKASAFNIÐ 26. ÁRG. 2002