Gátt - 2004, Side 57

57
Dæmi 2. - Námið verður að vera skemmtilegt!
Í Fræðslumiðstöð atvinnulífsins hafa fræðsluþarfir starf-
andi fólks í verslunum verið greindar vegna verslunar-
fagnáms sem var í undirbúningi. Meðal annars var rætt
við starfsmenn í verslunum um námsþarfir þeirra og
væntingar til námsins. Ýmislegt bar á góma á klukku-
stundarlöngum fundi í einni versluninni. Í lokin voru starfs-
menn spurðir hvernig þeim litist á væntanlegt námstilboð
og hvort þeir gætu hugsað sér að sækja um slíkt nám.
Einn úr hópnum hugsaði sig um og sagði: „Já, en námið
verður að vera skemmtilegt - ekki bara að lesa einhverjar
bækur og hlusta á einhverja kennara.“ Þegar hann var
inntur eftir því hvað hann teldi skemmtilegt nám var svarið:
„Nám sem ég finn að nýtist mér beint í starfinu eða einka-
lífinu og þar sem ég fæ að vinna alls konar verkefni sem
tengjast vinnunni og ég get ráðið einhverju um.“
Hvað segja dæmin okkur um
ful lorðinsfræðslu?
Þessi tvö dæmi eru ólík og aðstæður nemendanna einnig.
Munurinn á þeim er sá að í fyrra tilvikinu er um að ræða
háskólamenntaðan mann í rannsóknartengdu framhalds-
námi sem breytti hugmyndum sínum um kennslu vegna
þess sem hann upplifði sem nemandi. Sú reynsla hans
hefur trúlega átt þátt í að hann fann sjálfur sín markmið
og náði þeim árangri sem ferill hans er vitni um. Í seinna
dæminu er einstaklingur í starfi sem veltir fyrir sér
hugsanlegu starfsnámi á framhaldsskólastigi. Hann talar
af reynslu og veit að ef námið er ekki í takt við þarfir hans
þá dugar það skammt. Þó dæmin séu ólík koma fram
svipuð viðhorf, starfsmaðurinn í seinna dæminu kemst að
sömu niðurstöðu um kennsluaðferðir og háskólakennar-
inn gerði í dæminu á undan; sem sé að fá að ráða ein-
hverju um framvinduna og vera virkur í náminu.
Einnig kemur fram í báðum þessum dæmum mikilvægi
þess að lögð sé áhersla á nemandann sem geranda í
eigin námi þar sem kennarinn hefur það hlutverk að
leiðbeina og aðstoða fremur en að stjórna og ákveða. Má
segja að það sé kjarninn í hugmyndum um muninn á full-
orðinsfræðslu og barna- og unglingafræðslu. Ýmsir hafa
þó dregið í efa að algjör stýring fullorðinna nemenda á
námi sínu, eins og lýst er í fyrra dæminu, gæti gengið upp
nema hjá þeim um sem hafa mikla þjálfun í að læra og
gott sjálfstraust. Á sama hátt má láta sér detta í hug, ef
við túlkum seinna dæmið á ýktan hátt, að starfsnám sem
sé bókarlaust og án fyrirmæla frá kennara gæti orðið
nokkuð einhliða og fábreytt nema hjá þeim um sem eru
mjög sjálfstæðir og hugmyndaríkir.
Í báðum þessum dæmum má einnig finna samsvörun við
þrjár meginkröfur sem ar og fyrirtæki gera jafnan til
starfsfræðslu. Fræðslan þarf að vera árangursmiðuð,
það er að stefna að sértækum markmiðum sem miðuð
eru við þarfir fyrirtækja og þátttakenda; hún þarf að vera
árangursrík, það er að markmið þurfa að nást án þess að
eyða tíma og orku til ónýtis og hún þarf að vera ánægju-
leg sem birtist í því að hún nær vel til þátttakenda og nýtir
reynslu þeirra og hæfileika.
“Fullorðnum finnst líka leikur að læra!”
F R Æ Ð S L U M I Ð S T Ö Ð A T V I N N U L Í F S I N S