Læknaneminn - 01.10.2002, Blaðsíða 24

Davíð B. Þórisson
Læknanemi í eyðimörkinni
Að vinna í héraði er eitthvað sem ég heyrði fyrst talað
um á glaumgosa- og sukkárum mínum í Clausus. Þetta
voru sögur um kokhrausta læknanema sem eftir 5. árið
undu sérgalvaskirá útkjálkaþorp semjafnvel háskóla-
menntaðir Islendingar höfðu ekki heyrt talað um. Þar
lentu þeir í ótrúlegustu vitjunum svo sem rútuslysum,
hjartastoppum, krampandi börnum og alls kyns við-
burðum sem fyrir Clausus nema hljómaði eins og til-
felli aðeins fyrir hetjulækna. Með Locomotor í hægri
og Oxford í vinstri virtist vera hægt að berja niður öll
vandamál. Mér leið eins og nýbura í návist þessara
“guða”. Samkvæmt sögusögnum voru læknanemarnir
svo vel fjáðir eftir sumarið að þeir fóru í heimsreisur,
keyptu sér milljón króna tryllijeppa og borguðu upp
öll uppsöfnuðu skuldabréfin - ekki bara eigin heldur
líka hjá nánustu fjölskyldu! Það voru þessar sögur sem
héldu mér vakandi þegar ég lærði utanbókar sam-
cindafræðilega uppbyggingu á kollagenþráðunum,
K.rebs-hringinn og síðast en ekki síst taugabrautirnar í
hippocampus, uppáhaldið hans Hannesar.
Eitthvað hafði ég nú kynnst heilsugæslunni þegar ég
mætti á vígvöllinn á Kirkjubæjarklaustri í byrjun sein-
asta sumars. Væntingarnar voru því ekki alveg jafn-
rosalegar og á fyrsta ári. Engu að síður fór um mig
viss hrollur þegar ég tók við vaktsímanum og mér var
ljóst að heilsa heillar sýslu var á minni ábyrgð. Hér gat
allt gerst; þjóðvegur nr. 1 liggur beint í gegn og er
þekktur fyrir hraðakstur í gegnum Eldhraunið. Katla í
vestri og allir að bíða eftir gosi. Vatnajökull í austri og
útlendingar allan daginn að príla upp og niður háska-
lega brattar hlíðar innan um dimmbláa skriðjöklana.
Klausturbúar með eldri íslendingum landsins og því
von á hjartastoppi hvenær sem er. Næsta lækni ekki að
finna fyrr en í tveggja klukkustunda fjarlægð og þyrl-
an þrjár klukkustundir að komast á staðinn. Skyndi-
lega varð þögn. Mér leið eins og Mel Gibson í The
Signs; ég vissi að óvinurinn var lentur og að hann
myndi berja inn hurðina hjá mér en bara ekki hvenær.
Svo leið timinn...
Botnlangakast hjá nautgripabóndanum, mesta bar-
áttan var við skiptiborðið á Landspítalanum. Franski
hjólreiðamaðurinn með torticollis eftir þriggja vikna
stanslausan túr um Suðurlandið - spurði hvort Volt-
aren Rapid væri ávanabindandi. Þrjóska, ísraelska,
ökklabrotna konan sem þoldi ekki biðina á stofunni og
ætlaði að þrauka þetta - kom að sjálfsögðu fljótt aftur.
Unga konan sem fór að hlæja að manninum sínum upp
úr þurru og reyndist vera með tumor í temporal lobe.
Eldri frúin sem var að drepast úr svima og ég sendi til
Reykjavíkur gegn ráði taugalæknis (kannski vegna
þess að hann lét það dragast í sex klukkustundir að
hringja í mig!) - og reyndist svo með stroke í litla
heila. Kvabb og kvein í vaktsímann eins og tauga-
veiklaði eiginmaðurinn sent hringdi um miðja nótt til
að kvarta undan því að sæðið hjá honum væri farið að
dökkna með aldrinum. Aðeins einstaka tilfelli þar sem
akút lyfjataskan var notuð og þá helst Morfín vegna
beinbrota.
Eftir sumarið sit ég með lungun full af sveitalofti og
spái í helstu atburðum þessara þriggja ntánaða. Flest
allar lækningar sem kornu frá minni hendi voru ekki
annað en hálfsjálfvirkir mænureflexar sem deildin er
búin að þjálfa mig upp í að gera. Einstaka sinnum
intproviseraði ég. Eins og t.d. þegar orðljóti, feiti
karldurgurinn heimtaði Parkodin Forte og ég sendi
hann heim með lOstk endaþarmsstíla og glotti við
tönn. Stundum velti ég því nreira að segja fyrir mér
hvort ég væri frekar skottulæknir eyðimerkurinnar en
læknir og ætti að hljóta vistun í Helvíti. Eins og t.d.
þegar ég spurði miðaldra snyrtifræðinginn um tíða-
hringinn, fimm árum eftir total hysterectomiu... Eða
þegar móðirin hringdi tveim dögum síðar til að þakka
mér fyrir að hafa læknað barnið sitt af pestinni ægi-
legu og kallaði mig kraftaverkalækni - stúlkukindin
hafði verið með virosu og ég gerði ekki annað en að
skrifa út Parasupp fyrir hana. Blessunarlega kom oft
hið sama í ljós hjá bekkjarfélögum mínum þegar við
fórum að bera saman bækur olckar. Þeir spreðuðu líka
sýklalyfjum og bólgueyðandi, þeir gleymdu að losa
stasann eftir að hafa sett upp IV nálina, þeir hentu illa
22