Úrval - 01.08.1967, Side 67

VARÚLFAR: SÖGUSÖGN EÐA STAÐREYND?
65
fyrirbrigði þetta og hafa því komið
fram ólíkar skýringar á hinum ýmsu
öldum.
Grísku og rómversku sagnfræð-
ingarnir, heimspekingarnir og Ijóð-
skáldin skrifuðu um varúlfinn, líkt
og þar væri um að ræða atþekkta
staðreynd. Sögðu þeir svartagaldur
vera örsök tilvistar hans. A dögum
Rómverja var hann þekktur sem
„versipellis", umskiptingurinn. Á
2. öld eftir Krists burð gerðist það,
að læknirinn Marcellus Sidetes,
sem var langt á undan sinni sam-
tíð, greindi sjúkdóminn „Lycant-
hropiea“ sem „eina tegund þung-
lyndis“, er lýsir sér í því, að hinn
sjúki álítur sig vera úlf og hegðar
sér því sem slíkur.
St. Ágústínus skrifaði um um-
breytingu í úlfa, ummyndun, sem
hann segir, að „geti aðeins orsak-
azt af einhverju yfirnáttúrlegu
afli“. Árið 529 reif St. Benedikt til
grunna hof Apolio Lycaeus, sem
var miðstöð blóðugra svallsamkoma
varúlfanna og byggði kristna kap-
ellu á tindi Monte Cassino í stað
hofs þessa.
Frá hinum dimmu miðöldum eru
til skráðar frásagnir hugrakkra
presta, er héldu sem trúboðar inn
í hina forboðnu „heiðnu" skóga
Gallíu, Germaníu og Bretlands öld
fram af öld til þess að reka burt
með krossmarki og sálmasöng hina
fornu djöfla, er þar höfðu ráðið
ríkjum aftur úr grárri forneskju,
varúlfana.
En hin hryllilega varúlfadýrkun
hélt samt lífi í leynum, og það var
í Frakklandi á 16. öld, að „lycant-
hrophy" gerðist útbreiddari og
ofsalegri en nokkurn tíma fyrr eða
síðar, að því er sögur greina. Sið-
venjur þær, er tengdar voru var-
úlfadýrkuninni og höfðu lifað allt
frá dögum Druida, mögnuðust nú
og úrkynjuðust og urðu að hræði-
legum allsherjardrápum, mannáti
og líkránum. Yfirvöldin háðu opin-
bert stríð gegn þessari hræðilegu
plágu.
Þing héraðsins Franche-Comte
gaf út sérstaka yfirlýsingu árið
1573, og samkvæmt henni var íbú-
um þess héraðs leyft „að safnast
saman, búnir sverðum, atgeirum,
lensum og öðrum vopnum til þess
að elta uppi hvern varúlf, binda
hann og drepa hann án ótta við
sekt eða refsingu“.
Þekktir eða grunaðir varúlfar
voru brenndir á báli hundruðum
saman. Flestir hinna ákærðu „loups-
arou“ játuðu sekt sína fríviljug-
lega og með miklum orðaflaumi,
að því er skýrslur tjá okkur.
Ferðamaður einn nálægt Poligny
varð fyrir árás úlfs, sem honum
tókst að verjast og særa. Hann elti
blóðuga slóðina í snjónum og kom
að kofa einum, þar sem eiginkona
skógarhöggsmannsins Michaels Ver-
duns var að gera að sárum manns
síns. Verdun viðurkenndi, að hann
væri varúlfur, og bætti því við, að
þeir Pierre Burgot og Philibert
Montot væru félagar hans í þessari
galdraiðkan. Þeir játuðu einnig og
sögðu, að þrír dularfullir, svart-
klæddir reiðmenn ættu sök á öll-
um þeirra glæpum. Þessa menn átti
Verdun eitt sinn að hafa hitt í skóg-
unum, og þeir áttu svo að hafa dreg-