Úrval - 01.08.1967, Page 100
98
ÚRVAL
með geysistórt, svart yfirskegg, sem
naut sín mjög vel á þessu búlduleita
andliti og var í rauninni tignarlegt,
eins og sjá má af gömlum ljósmynd-
um frá þessum tíma. Hann gekk á
milli sjúkrahúsanna, þar til stríð-
inu lauk, ræddi við sjúklingana og
huggaði þá og hlustaði fyrst og
fremst á hina limlestu og deyjandi
menn umhverfis sig. Eitt umhugs-
unarefni skaut stöðugt upp kollin-
um í þessum samtölum: Hvers vegna
höfðu þeir verið sendir í stríð til
þess að drepa og vera drepnir af
mönnum, sem voru nákvæmlega eins
og þeir sjálfir, mönnum, sem óttuð-
ust guð, elskuðu hann og tilbáðu,
en voru bara klæddir öðrum ein-
kennisbúningi? Á kvöldin velti
hann þessu vandamáli fyrir sér og
vann einnig að verki sínu um St.
Charles Borromeo.
í lok ársins 1920 sendi Benedikt
15. páfi eftir honum til Rómar til
þess að njóta aðstoðar hans við end-
urskipulagningu kaþólskra trúboðs-
stöðva. Slíkt mundi krefjast mikilla
ferðalaga, en þannig gæfust honum
líka dásamleg tækifæri til þess að
útbreiða kristna trú í eigin persónu.
Því varð Roncalli mjög glaður við,
er hann fékk þetta starf. Hinn furðu-
legi, næstum barnslegi áhugi, er
hann sýndi á starfi sínu, hin dá-
samlegu skapgæði hans og umfram
allt hin fullkomlega eðlilega og ein-
læga framkoma mannsins, allt virð-
ist þetta hafa átt sinn þátt í að
styrkja trú þúsunda manna, er
urðu á vegi hans, og laða að trú
hans aðrar þúsundir manna, er ekki
höfðu átt þá trú. Árið 1925 hafði
hann verið hækkaður í tign og var
orðinn erkibiskup og útnefndur
postullegur sendiboði í Búlgaríu. í
því landi og einnig í Grikklandi og
Tyrklandi, sem hann var líka sendur
til í þessu starfi sínu, öðlaðist hann
allt að því einstæðan skilning á
grísk-kaþólsku kirkjunni. Smám
saman fór hann að gera sér grein
fyrir tilgangsleysinu, sem í því var
fólgið, að kirkjan skyldi vera svona
algerlega klofin. Hann fór að trúa
því, að það mundi reynast unnt að
byggja brú yfir þessa gjá. Hann
gerði sér smám saman betri grein
fyr- því, að slíka brú varð að
byggja- En hvenær.
Þetta var í desember árið 1944, og
hann var staddur í Istanbul og stóð
þar við glugga og horfði út yfir Sæ-
viðarsund, þegar þjónn kom með
símskeyti inn til hans. Það var frá
Vatíkaninu. Alla ævi hafði Roncalli
haft ánægju af að komast af hjálp-
arlaust, að bjarga sér sjálfur. Rit-
ari hans var ekki viðstaadur, og því
greip hann bókina með dulmáls-
lyklinum fegins hendi og byrjaði að
þýða skeytið.
Það byrjaði þannig „284145 stopp
416564“, og hann hnyklaði auga-
brúnirnar, þegar svarið birtist hon-
um smám saman. Svo þýddi hann
þetta enn á ný, og þá kom ritari hans
inn og gekk úr skugga um, að rétt
væri þýtt.
Já, það lék enginn vafi á því.
Orðsendingin hljóðaði svo: „Snúið
tafarlaust heim stopp Útnefndur
páfa-sendiherra í París. Tardini."
Fyrst datt honum í hug að fara
fram á það, að hann yrði ekki send-
ur til Parísar, þar eð hann var ekki
viss um, að hann væri fær um að