Úrval - 01.05.1970, Blaðsíða 33

ÉITT ÁR í LÍFI BÚRHVALSINS
Si
Litli kálfur mun halda áfram að
sjúga móður sína í tvö ár og mun
þyngjast um rúm 6 pund á dag. í
lok fyrsta mánaðarins er hann þeg-
ar orðinn eins fljótur í ferðum og
fjölskylda hans. Hann getur synt
20 hnúta, þegar hann er gripinn
ofsahræðslu, en syndir tæpa 6 hnúta
þegar hann er óhræddur og róleg-
ur.
NEYÐARKALL
Fjölskylda Litla kálfs er svolítið
breytileg frá einum mánuði til ann-
ars. Þetta er lauslega tengdur fé-
lagshópur, sem í eru um 30 hvalir.
En sá hópur myndar svo hluta
stærri torfu, sem telur marga slíka
fjölskylduhópa innan sinna vé-
banda. í hópnum, sem hann tilheyr-
ir núna, eru mjög ungir hvaltarfar
og hvalkvígur, þungaðar hvalkýr,
hvalkýr með kálfa „á brjósti" og
einn gamall hvaltarfur, sem heldur
sig venjulega nokkur hundruð
metrum á „vindborða" við hópinn.
Lausir og liðugir „piparsveinar“ eru
enn önnum kafnir við að fita sig í
Beringshafinu langt í norðri. Þeir
eru sílspikaðir og þeim er vel hlýtt,
enda eru þeir huldir 12 þumlunga
þykku spiklagi. En gullvöxnu hval-
kvígurnar, sem hafa ekki enn orðið
þungaðar, hafa þegar snúið suður á
bóginn vegna kólnandi sjávar sept-
embermánaðar.
Litli kálfur fer nú smám saman
að þekkja aðra meðlimi fjölskyldu
sinnar, eftir því sem næturnar
lengjast og morgunþokan fer smám
saman að víkja fyrir heiðríkju og
haustvindum. Þarna er til dæmis
gömul langömmusystir hans með
hræðilega snúinn neðri kjálka eítir
viðureign við morðhval. Önnur
gömul hvalkýr er með einkennilega,
sigggróna bungu eftir bakinu. Fyrir
mörgum árum rakst hún á 700 punda
sverðfisk, sem stakk löngu sverðinu
beint inn á bakið á henni. Og svo
brotnaði sverðið af honum og varð
eftir í baki hennar. Sárið greri á
nokkrum vikum, en sverðið varð
eftir. Aðrir meðlimir fjölskyldunn-
ar hafa að vísu ekki eins áberandi
sérkenni til að bera, en Litli kálfur
getur samt þekkt þá að nú orðið.
Sérhver þeirra hefur sinn sérstaka
húðlit, sína sérstöku raddsmelli og
sín sérstöku örmynztur. (Allir eldri
hvalir hafa hvað eftir annað verið
klóraðir og bitnir í framan hvað
eftir annað af risakolkröbbum, sem
berjast fyrir lífi sínu).
Á rigningardegi einum í nóvem-
ber týnir einn af meðlimum fjöl-
skyldu Litla kálfs lífinu. Þetta var
lítil, 10 tonna kvíga, sem dottaði í
ró við sjávaryfirborðið og var svo
skyndilega tætt sundur af skips-
skrúfu. Hin dauðsærða hvalkýr
sendir frá sér neyðarkall. Tveir fé-
laga hennar koma tafarlaust á
vettvang, synda undir hana og
reyna að halda henni uppi. Aðrir
félagar koma úr öllum áttum og
sýna þannig dæmi um umhyggju
þessara dýra fyrir félögum sínum.
Líffræðingar hlógu eitt sinn að
þessari kenningu, en nú vita þeir,
að hún hefur við rök að styðjast.
NIÐUR, LANGT NIÐUR
Nú hafa eldri tarfar bætzt í fjöl-
skyldu Litla kálfs, og nú fer allur
hópurinn að halda rólega suður á