Úrval - 01.05.1970, Blaðsíða 96

94
unglingsárin skyndilega á þeim
aldri, þegar flestir drengir eru enn
í skóla og tók aö búa sig undir að
gerast leiðtogi þjóðar sinnar í bar-
áttunni gegn ofurvaldi Rauða-
Kína.
Fyrsta verk hans var að senda
beiðni til Sameinuðu þjóðanna um,
að Tíbetvandamálið yrði tekið til
umræðu hjá Alþjóðaráðinu. En á
meðan komust kínverskar hersveit-
ir svo nálægt Lhasa, að tíbetska
stjórnin bað Dalai Lama að yfir-
gefa borgina og setja upp bráða-
birgðaríkisstjórn nálægt indversku
landamærunum. Dalai Lama var al-
tekinn bardagahita hins unga æsku-
manns og neitaði þessu í fyrstu. En
þó fór svo að lokum, að hann neydd-
ist til að samþykkja þetta, þar eð
hann gerði sér grein fyrir því, að
Tíbetbúar álitu hann vera óskap-
lega dýrmæta persónu.
Nú tók að síga á ógæfuhliðina.
Hvert reiðarslagið fylgdi á eftir
öðru. Sameinuðu þjóðirnar ákváðu
að „fresta“ um óákveðinn tíma öll-
um umræðum um beiðni Tíbets.
Þær svöruðu jafnvel ekki beiðni
Dalai Lama um, að skipuð yrði
Rannsóknarnefnd. Það var aðeins
um eina von að ræða, eða svo fannst
Dalai Lama að minnsta kosti. Hann
sendi samninganefnd til Peking
„gegn þeim ákveðnu skilmálum, að
kínversku hersveitirnar sæktu ekki
lengra inn í Tíbet“. Árangur þess-
arar tilraunar var hörmulegur, því
að formaður samninganefndarinnar
reyndist vera svikari. Þar var um
háttsettan munk einn að ræða,
Ngabo að nafni. Hann undirritaði
síðan hið alræmda „17 punkta sam-
ÚRVAL
komulag frá 1951“ án þess að til-
kynna Dalai Lama það.
Dalai Lama heyrði fréttir þessar
í útsendingu Pekingútvarpsins.
Honum brá svo, að það var sem
hann hefði verið lostinn til jarðar.
Hann gerði sér grein fyrir því, „að
skilmálarnir voru miklu verri og
þvinganir Kínverja enn hörkulegri
en hann hafði nokkru sinni getað
ímyndað sér“, eins og hann orðaði
það síðar. í skilmálum þessum lýstu
Kínverjar yfir því, að tíbetska
þjóðin yrði „að snúa aftur til heild-
arfjölskyldu móðurjarðarinnar —
Kínverska alþýðulýðveldisins". —-
Slíkt samkomulag var ógilt, nema
það bæri hið mikla innsigli Tíbets,
og því var eftirlíking þess innsiglis
fölsuð í kínversku höfuðborginni.
Dalai Lama krafðist þess nú að
mega snúa aftur til Lhasa. „Kín-
verskur fulltrúi“ hafði þegar setzt
að í þessari höfuðborg Tíbets, og á
eftir honum komu svo brátt 15.000
kínverskir hermenn. Þeir lögðu
hald á eignir manna að vild, reistu
herbúðir og létu greipar sópa um
kornforðabúr Tíbetbúa til þess að
afla fæðu handa hernum. Dalai
Lama komst brátt að því, að þeir
höfðu gengið svo langt í þessu efni,
að „fólkið í Lhasa rambaði á barmi
hungursneyðar í fyrsta skipti í
manna minnum“.
En illska kommúnistanna náði þó
algeru hámarki í munkaklaustrun-
um. Þeir sendu þúsundir munka og
presta (sem nefnast ,,lama“) í
nauðungarvinnubúðir. Aðrir voru
lítilsvirtir opinberlega. Margir voru
einnig teknir af lífi. Árásir komm-