Úrval - 01.05.1970, Blaðsíða 70

68
ÚRVAL
• OLlA Á
IIAFSBOTNI
Fyrst voru það skóg-
arnir, þvi næst kolin,
síðan olían — og þrátt
fyrir síauknar vatns-
orkuvirkjanir og þrátt
fyrir tilkomu kjarnork-
unnar, er olían enn
mikilvægasti orkugjaf-
inn, sem mannkynið
hefur yfir að ráða. En
það er vitað að olíu-
birgðir jarðarinnar eru
takmarkaðar; mörg þau
olíusvæði, sem hagnýtt
hafa verið um áratuga
bil eru nú senn þurr-
ausin og sumar gjöful-
ustu lindirnar þegar
þornaðar með öEu. Að
vísu hafa fundizt ný
olíusvæði, jafnvel þar
sem jarðfriæðingar hafa
til skamms tima álitið
að slík auðæfi mundi
ekki að finna undir y.f-
irborðinu eins og t.d.
nyrzt í Kanada —en sá
fundur vekur vonir um
að olíusvæði muni að
finna víðsvegar á Norð-
urhjara, bæði á landi og
hafsbotni. Og það er
einmitt hafsbotninn,
sem athygli oilíuþyrstra
visindamanna og tækAi-
sérfræðinga hefur eink-
um beinzt að á undan-
förnu, og þá að sjálf-
sögðu fyrst og fremst
landgrunnið. Að visiu er
olíuvinnsla Þegar haf-
in sumsstaðar á land-
grunninu, eins og á
Persaflóa og úti fyrir
ströndum Kaliforniu, en
yfirleitt er það mál enn
á könnunarstigi. Land-
fræðingar telja að land-
grunnið — það er1 að
segja þau hafsvæði úti
fyrir ströndum, þar sem
dýpi er innan við 300 m
— taki yfir 28,6 mill-
jónir ferkdómetra.
Frumathuganir jarð-
fræðinga benda til að
olía kiunni að finnast á
þriðjfungi þessa g-ífur-
lega flæmis, og reynist
svo, þykir ekki úr hófi
að áætla oiíumagnið
þar 1,200,000 milljón
tunnur, eða þrefalt það
magn, sem áætlað er
að enn sé fyrir hendi
undir þurru landi. Þar
sem nú hefur tekizt að
gera mælitæki, sem
gefa til kynna hvar lík-
legt sé að olía leynist
undir, er það álit tækni-
sérfriæðinga að þess
muni ékki langt að bíða
að allt landgrunn verði
■mælt og kortlagt í Því
skyni, og síðar jafnvel
allur hafsbotninn, og
megi nota kafbáta við
þær mælingar.
• NJÓSNAÐ UM
FERÐIR FISKA
Síðan rafeinidatæknin
kom til sögunnar,
transitorarnir og diod-
urnar og allt það, hefur
gerð njósnatækja alls-
konar flieygt frarn, og
það svo mjög, að tækni-
fróðir menn á því sviði
ifullyrða, að þau tæki
sem fram ko'ma í
njiósnakvikmyndum, og
venjulegt fólk heldur
að hljóti að vera lygi,
isléu i rauninni ekki
nema barnaleikföng á
móts við það, sem þjálf-
aðir njósnarar stórveld-
anna gangi m,eð í vas-
■anum. E'n þótt þessi
fuEkOimnu njósnatæiki
séu fyrst og fremst not-
uð í þágu valdatog-
istrieitunnar og stjórn-
málanna, þá getur bor-
ið út af því eins og öðr.u.
Vestur í Bandarikjun-
um hefur ,t.d. verið
,almíðað tæki til að
njósna uim ferðir fiska,
o,g þá sér í lagi þess
fisks, sem gengur í torf-
um, og er sagt svo full-
ikomið að Það gefi hin-
um ipólitísku njósna-
tækjum ekkert eftir.
Tæki þessu er komið
fyrir á fléka, selm
sökkva má á hvaða
dýpi sem vill, og sendir
það siðan frá sér sjón-
varpskvikmyndir, eins
V