Úrval - 01.05.1970, Blaðsíða 63

ELDINGIN — STÓRSKOTALIÐ NÁTTÚRUNNAR
61
greiða þér heyrir örlítinn smell.
Eldingin kann að hafa verið
frumþáttur þess, að líf hafi orðið
til á jörðinni. Þeirrar skoðunar er
Nobelsverðlaunahafinn Dr. Harold
Morey, af því að talið er að maður-
inn sé í raun rafmagnseind, sem
orðið hefur til vegna þessara miklu
krafta.
Vísindamenn telja að eldingar
hafi sundrað hinu loftkennda and-
rúmslofti í minni sjálfstæðar ein-
ingar, sem síðan hafi tengt og
myndað ný atom og molekul. Á
aldalöngu þróunarskeiði hiafi svo
þessi atom endurverkað á hafið og
myndað enn önnur molekul. Ú!r
þeim hafi svo orðið til undanfari
lífsfrumunnar — eggjahvítan — og
síðan lífið sjálft.
Dr. S. L. Miller, lífeðlisfræðingur
við Columbia læknaskólann, gerði
tilraun með þessa kenningu. Hann
lét rafmagnshleðslur verka á
blöndu lofttegunda í eina viku.
Þessar eldingar, gerðar af mönn-
um, mynduðu aminosýrur, sem eru
kjarninn í eggjahvítuefnum, er
byggja upp allt hold, taugar og hár.
Níu aminosýrur mynduðust úr þess-
um eiturlofttegundum, svo sem
methane og amoniaki ásamt vatni
og vetni.
Eldingar vinna að því að auka
köfnunarefnisforða jarðarinnar um
100 milljónir tonna árlega, eða
meira en það sem allar áburðar-
verksmiðjur jarðkringlunnar fram-
leiða. Köfnunarefnið losnar fyrir
áhrif þrumufleyganna, þegar þeir
þjóta um himininn. Köfnunarefnið
fellur síðan með regninu til jarðar
sem saltpéturssýra og nærir jarð-
veginn.
Það er kunnugt að áhrif eldinga
eru margvísleg. Til dæmis hefur
komið fyrir, að eldingar hafi tætt
fötin utan af fólki og sneitt allt hár
af höfði manna.
Maður nokkur er lézt af völdum
eldingar fraus fastur við staðinn,
sem hann sat á með tebollann í
hendinni miðja vegu upp að munn-
inum, sem var opinn tilbúinn að
bragða á teinu.
Martin Luther sagði, að ákvörðun
sín um að gerast munkur, hefði átt
rætur sínar að rekja til eldingar,
sem hann hafði orðið fyrir. Leit
Luther svo á, að þetta hefði verið
fyrirboði frá Drottni til hans.
Elding hefur brætt armband
án þess að skaða handlegginn hið
minnsta. Elding hefur farið um tal-
símavír um borð í tréskipi, hlaupið
í eldhúsvaskinn, sundrað honum og
leiðslum öllum til hans og tætt upp
gólfdregilinn.
Brezkt læknisfræðitímarit hefur
skýrt frá krabbameini í brjósti
sjúklings, sem læknaðist, eftir að
hann varð fyrir eldingu. Trúið ekki
hinum gamla málshætti, að tvisvar
verði ekki höggvið í hinn sama
knérunn, því að það gerist.
Kannske höfum við tamið þessa
gríðarmiklu og óhugnanlegu orku
náttúrunnar, sem skóp lífið á jörð-
inni og tekur það aftur eftir vild,
en gætum við ef til vill ekki þróað
það svo, að þessi miklu öfl hættu
að veita stuðning sinn?