Úrval - 01.05.1970, Side 76

74
ÚRVAL
ar hann: „Því að við vorum kvíða-
fullir!“ Hann fékk 10.000 punda
fjárveitingu, og heppilegur rann-
sóknarstaður fannst í nágrenni
flugvallar, sem kominn var úr
notkun, við eyðiströnd í Suffolk.
Nokkrir tréskálar voru færðir í lag,
og í maí árið 1935 hóf Watson-Watt
verkið ásamt sex vel völdum vís-
indamönnum öðrum.
Mánuði seinna gátu þeir náð á
skerma flugvélum í allt að 27 kíló-
metra fjarlægð frá þeim yfir haf-
inu. Um miðjan júlí var sú fjar-
lægð tvöfölduð. Þann 24. júlí fylgd-
ist Watson-Watt með tveggja sæta
Wallace-flugvél þar til hún var í 55
kílómetra fjarlægð. Skyndilega birt-
ust þrír dularfullir deplar á skerm-
inum. Eftir hreyfingum þeirra að
dæma hlutu þetta að vera þrjár
vélar, sem stöðugt skiptu fylking-
arskipun. Er Wallace-vélin lenti,
hljóp Watson-Watt út til flug-
mannsins. Hafði hann verið einn
alla leiðina? Nei, stutta stund höfðu
fylgt honum þrjár Hart orrustu-
vélar. Höfðu þær stöðugt verið að
skipta fylkingarskipun? Já, það
höfðu þær gert.
Watson-Watt sagði aðstoðar-
mönnum sínum fregnirnar og steig
nokkur dansspor af gleði. Þetta var
í fyrsta skipti, sem fylkingarskip-
un hafði náðst á skerma og unnt
hafði reynzt að greina fjölda vél-
anna í henni.
Því verki, sem ráðgert hafði ver-
ið að tæki fimm ár, varð lokið á
fimm mánuðum, og í september
keypti loftferðaráðuneytið landar-
eignina Bawdsey Manor nafn,
sem er jaf bundið radarnum og
Kennedyhöfði geimferðum — svo
að Watson-Watt og hans menn
fengju betri vinnuskilyrði. Sam-
tímis var hafizt handa um að gera
áætlanir að reisa keðju 20 radar-
stöðva með Bawdsey Manor sem
miðstöð.
En erfiðasta verkið var eftir:
Radarinn átti að „selja“ stjórn-
völdum, sem voru mjög fjárvana
um þessar mundir. Hin ráðgerða
keðja radarstöðva myndi kosta yfir
eina milljón punda. Til allrar ham-
ingju átti Watson-Watt góða menn
að, þar sem voru Wimperis og hátt-
settir foringjar í flughernum. Og í
júní 1936 eignaðist hann nýjan og
áhrifamikinn bandamann. Winston
Churchill, sem stöðugt hélt uppi
aðvörunum gegn ógnum nazismans,
varð félagi í varnarmálanefnd rík-
isins og óskaði eftir að hitta Wat-
son-Watt. Mennirnir tveir urðu
strax skoðanabræður, og vísinda-
maðurinn varð mjög hrifinn af því,
hve stjórnmálamaðurinn skildi
fljótt mikilvægi radarkerfisins.
Fjórum árum síðar — eftir Dunk-
erque-ósigurinn. í júní 1940 —
ljáði leynileg vitneskja Churc-
hills um það, sem kann kallaði
„Watson-Watt dótið“, hinni frægu
ræðu hans „Við gefumst aldrei
upp“, hina óbifanlegu festu.
í ágúst 1937 voru haldnar miklar
heræfingar, þar sem reyna átti þol-
rifin í Konunglega flughernum.
Watson-Watt og menn hans höfðu
undirbúið allt með stökustu um-
hyggju og framsýni, og við radar-
tilraunirnar voru viðstaddir full-
trúar frá flughernum og varnar-
málaráðuneytunum. Þrjár radar-