Úrval - 01.05.1970, Qupperneq 108

106
ÚRVAL
bróðir. Svo hrinti Phala flótta
þeirra ráðherra og kennara í fram-
kvæmd, sem voru vel þekktir, t. d.
þeirra Surkhangs og Luisahrs. Þeim
var smyglað þannig út úr höllinni,
að þeir voru faldir undir segldúk
aftan á palli vörubíls, sem var í
förum til Sumarhallarinnar með
vopn frá Potalahöllinni, en sneri
svo iafnan tómur til baka til þess
að ná í nýjan farm.
Að lokum var allt tilbúið fyrir
mikilvægustu flóttatilraunina, flótta
sjálfs Dalai Lama. Hann eyddi síð-
ustu augnablikunum í höllinni við
bænahald. Hermannabúningurinn,
sem hann skyldi klæðast, var lagð-
ur inn í svefnherbergi hans, svo að
hann gæti klæðzt honum í skyndi
á síðasta augnabliki.
Það voru aðeins þrír menn, sem
biðu þess að yfirgefa höllina í fylgd
með Dalai Lama auk varðmann-
anna tveggja. Það voru þeir Ku-
sung hershöfðingi, yfirmaður líf-
varðar hans, yfirábótinn og Phala
herbergisstjóri hans. „Það var bið-
in, sem fór verst með okkur,“ segir
Phala. „Við vorum alltaf að líta á
úrin, en vísarnir virtust alls ekki
hreyfast,“ Þessir menn áttu ekki
aðeins fyrir höndum að komast yf-
ir landamærin, heldur áttu þeir
fyrir höndum að stíga inn í nýjan
heim. Þeir voru í þann veginn að
yfirgefa fjallakonungsríki sitt, sem
hafði verið þeim tákn friðar og
góðvilja til meðbræðranna, litla
fiallaríkið, sem þeim mundi líklega
aldrei auðnazt að snúa til að nýju.
Hin minnstu mistök mundu koll-
varpa öllum áætlunum þeirra, eink-
um sú augljósa hætta, að einhver
kynni að bera kennsl á Dalai Lama.
Hann þurfti ekki aðeins að leynast
fyrir Kínverjunum, heldur einnig
fyrir samlöndum sínum af ótta við,
að einhverjir njósnarar meðal
þeirr kynnu að skýra óvinunum
frá þessari fyrirætlun. Aðstæðurn-
ar urðu enn erfiðari, er kínversk
leitarljós tóku skyndilega að leiftra
úr öllum áttum.
Skömmu fyrir hinn fastákveðna
brottfarartíma gerðist dálítið, sem
mátti einna helzt líkja við krafta-
verk. Það var eins og guðleg for-
sjón hefði haft hér hönd í bagga,
er það skall skyndilega á einn al-
versti sandstormur, sem nokkru
sinni hefur komið í Lhasa. Hann
huldi alla borgina þéttu mistri, og
einnig Sumarhöllina og jafnvel all-
an Lhasadal. Sandrykið og sand-
kornin réðust gegn mannfjöldanum,
sem beið úti fyrir sumarhöllinni.
Menn lokuðu augunum og gættu
þess að opna ekki munninn, en
samt blindaði sandrokið þá og fyllti
vit þeirra, svo að þeim lá við köfn-
un. Flestir hinna drottinhollu Tí-
betbúa, sem staddir voru úti fyrir
garðveggjum Sumarhallarinnar,
gátu aðeins gert eitt. Þeir vöfðu
blússunum þétt utan um andlit sitt
og biðu þess, að sandstorminn lægði.
Eftir um hálftíma hafði mesta
veðurofsann lægt, en samt yfir-
gnæfði stormýlfrið öll önnur hljóð.
Hið þétta. brúna sandmistur deyfði
jafnvel skin kínversku leitarljós-
anna, svo að þau gáfu litla birtu.
Klukkan hálftíu fór Dalai Lama
úr munkakufli sínum og klæddi sig
í hermannabúninginn, sem var hon-
um svo framandi. Hann gekk inn