Úrval - 01.05.1970, Qupperneq 122

120
ÚRVAL
Kvöld þetta, þ. 31. marz, hélt
Dalai Lama yfir landamæri ríkis
síns. Það var ekkert sérstaklega at-
hyglisvert við landamaerin, engin
merki, engar girðingar, engir toll-
verðir. Eitt skref var tekið í Tíbet
og það næsta svo í Indlandi. Hann
man ekki greinilega eftir þessu
augnabliki sögunnar, er hann yfir-
gaf land sitt, land kyrrðarinnar og
róseminnar, land heittrúaðra og
dularfullra lamapresta. Hann flýtti
sér yfir landamærin dapur í huga,
„sem lamaður af veikindum, þreytu
og óhamingju, dýpri en ég get lýst
með orðum.“
„ALVARLEGASTI
GLÆPURINN"
Ellefu ár eru nú liðin frá þeirri
nóttu, er Dalai Lama flýði hina
helgu borg Lhasa. En á þessum ell-
efu árum jókst flóttamannastraum-
urinn stórkostlega og varð að heilli
holskeflu mannlegra vera, sem hafa
ekki getað afborið atferli kommún-
ista og aðferðir kommúnismans. Nú
hafa rúmlega 85.000 Tíbetbúar leit-
að frelsis og nýs lífs utan ættjarð-
ar sinnar. Þeir eru úr öllum stétt-
um, allt frá frægum lamaprestum,
sem hafa séð klaustur sín brennd
og brotin niður, til fátækra smá-
bænda. sem hafa orðið að þola það,
að börn þeirra hafi verið rifin úr
örmum þeirra og send til Peking
til þess að ..menntast" þar.
Mareir flóttamenn hafa setzt að
í Indlandi oe búa þar í neðri hlíð-
um Himalaiafíalla. Á milli þeirra
og ættiarðarinnar er oft ekki meira
en einn fiallstindur. í bænum
Dharmsala í norðvesturhluta Ind-
lands hefur Dalai Lama myndað
útlagastjórn sína. Hluti þessa bæj-
ar er nú orðinn eins og hluti af Tí-
bet. Þar biðja háprestarnir bænir
sínar, og þar vakir útlagastjórnin
yfir örlögum þeirra Tíbetbúa, sem
flúið hafa land og dreifzt um víða
veröld.
Dalai Lama er enn unglegur í út-
liti. Yfir honum hvílir enn sami al-
varlegi rósemdarsvipurinn. Hann
iðrast þess ekki að hafa „fylgt frið-
arstefnu, eins konar andofbeldis-
stefnu, allt þar til yfir lauk.“ Hann
er enn svo umburðarlyndur gagn-
vart mannlegum ófullkomleika, að
hann getur viðhaft þessi orð þrát.t
fyrir það, sem gerzt hefur: „í hjarta
mínu býr alls ekkert hatur til kín-
versku þjóðarinnar.“
Eitt hefur skipt langmestu máli
fyrir Dalai Lama þessi síðustu ár.
Hann veit, að „Tíbet er eins og
risavaxnar fangabúðir", og 'gerir
sér því grein fyrir því, að helzta
skylda hans gagnvart þeim, sem
geta ekki flúið, er sú, að sjá svo
um, að þeim verði ekki gleymt. Hið
fyrsta, sem hann gerði, eftir að
hann komst til Indlands, var að
reyna allt til að fá málið tekið upp
hjá Sameinuðu þjóðunum. Haustið
1959 var ályktun, sem Malaya og
Eire stóðu að, samþykkt hjá Sam-
einuðu þjóðunum með 45 atkvæð-
um gegn 9, en 26 sátu hjá. f álykt-
un þessari var krafizt mannrétt-
inda Tíbetbúum til handa.
Umræðurnar hjá Allsherjarnefnd-
indinni breyttust í stjór'nmálalegt
einvígi m:illi stórveldanna. Og
Rússar notuðu tækifærið til að ausa
svívirðingum yfir bandaríska nefnd-