Goðasteinn - 01.03.1969, Page 38

spara. Fénaðarfátt var í Þykkvabænum, það gerðu vötnin, og feit-
metið var því lítið nema úr sjónum. Ekki sá ég kertaljós heima, fyrr
en veturínn, sem Guðni bróðir minn dó. Lýsislampinn var eina
ljósfærið. Guðni lá lengi vetrar þungt haldinn. Hann Sigurður á
Skúmsstöðum frétti af því og sendi pabba nokkur tólgarkerti til
að nota ef að því kæmi, að vaka þyrfti yfir Guðna. Ég man, hvað
mér þótti fagurt að horfa í kertaljósið.
Þegar ég var átta eða níu ára, vakti ég yfir túninu með systur
minni. Það var til nóg af vöngum; pabbi var þá formaður og hafði
fiskað vel um vcturinn. Við máttum fá okkur vanga til að rífa á
nóttunni og notuðum það vel. Kaggi með sjálfbræddu lýsi stóð
inni í skemmu. Þangað fór ég alltaf, þegar ég fékk mér vanga,
skar augasteininn út úr auganu, fyllti það síðan af lýsi og gerði
mér gott af. Oft drap ég roðinu líka ofan í lýsið. Ég held, að bein-
in mín búi að þessu enn í dag.
Mamma var fjarska vel vinnandi kona. Hún vann mikið af
skúfaþræði fyrir konur. Þráðinn vann hún úr togi, sem hún kembdi
í togkömbum, lyppaði og spann. Hún tvinnaði þráðinn á hala-
snældu og brá honum í ljósið á lýsislampanum hvað eftir sem hún
tvinnaði, til að svíða öll hár, sem stóðu út úr. Af snældunni vatt
hún þráðinn upp á svonefnt skúfaspjald. Það var aflöng, þunn og
mjó fjöl og þverskorið niður í báða enda rétt út undir brúnir á
fjölinni. Skora var söguð þvcrt á annan endann, niður í fjölina.
Skúfaþráðurinn var rakinn á skúfaspjald, hæfilega mikið í einn
skotthúfuskúf. Skorið var á þráðinn um þann spjaldendann, sem
var með skorunni, en lykkjan tekin saman í hinn endann, sem
varð þá efri endinn á skúfnum. Mamma átti nokkur skúfaspjöld,
mismunandi löng, því ekki vildu allar konur jafnlanga skúfa. Venja
var að lita þráðinn, ef þörf krafði, áður cn hann var tekinn af
spjaldinu.
Skyrsíur vann mamma úr kcmbdum toga, líkt og skúfaþráð. Svo
vcl var tekið ofan af ullinni, að ekki mátti sjást eitt einasta tog-
hár snúið utan um annað; það var þá hægara að kemba það. Síurn-
ar voru ofnar í vefstól, með vaðmálsvend, lítið gefið upp í og
lít'ð slegið að. Þær dugðu ár eftir ár. Þeytir (flautaþyrill) var líka
36
Goðasteinn