Goðasteinn - 01.03.1969, Blaðsíða 45

Ingimundur Ólafsson kennari:
Langholtslcirkja í Meðallandi
100 ára minning
í skýrslu sr. Jóns Steingrímssonar prófasts um jarðir þær, er af
fóru í cldinum sumarið 1783, segir: „Hólmasel, Þykkvabæjarklaust-
ursjörð, uppbrunnið með húsum, kirkju, hvar inni voru öll hennar
orna- og instrúmenta, túnum, engjum, utan á Skarðsmýri, og öllum
högum.“
Þannig var ástatt hér í sveit sumarið 1783. 1 Meðallandi var
engin kirkja. Steinsmýringar urðu að sækja messu og aðra prests-
þjónustu að Kirkjubæjarklaustri, en allir Út-Meðallendingar aftur
á móti að Þykkvabæjarklaustri.
Um miðjan september er sr. Jón Steingrímsson staddur hér í
Meðallandi ásamt Magnúsi Andréssyni klausturhaldara í Þykkva-
bæ. Þeir hafa kallað til sín alla skynsamari bændur í sókninni. Er-
indið var að velja kirkjustæði handa Meðallendingum, - og Lang-
holt varð fyrir valinu. Biskupinn í Skálholti dr. Finnur Jónsson á-
kvarðar henni stað á Langholti með bréfi 3. október 1783. Þar var
hún þá byggð, og þangað hafa Meðallendingar sótt kirkju sína í
180 ár.
Sumarið 1793 fer Sveinn Pálsson hér austur um. Hann segir í
Ferðabók sinni: „Á Langholti cr snotur, lítil kirkja, nýlega byggð,
með rimlagirðingu í kring, og sækir allt Meðallandið þangað.“ Sú
kirkja var torfkirkja, þakin með mel og tyrfð. 1831 var sú kirkja
byggð, sem var hér á undan þcirri, sem nú er. Sú var einnig torf-
kirkja, en með reisifjöl, þakin með mcl og tyrfð. Þá að liðlega zo
árum liðnum, þegar sú kirkja lætur verulega á sjá og farið var að
tala um endurbyggingu hennar, var ekki talað um að endurbyggja
hana sem torfhús, heldur sem timburhús, - „því reki er nægur í
Goðasteinn
43