Goðasteinn - 01.03.1969, Blaðsíða 49

Hann bendir m. a. á að ekki hafi allir sóknarmenn á Steinsmýri
skrifað undir bænabréfið.Hins vegar hafi Steinsmýringar bæði 1839
og 1845 reynt að fá byggða kirkju hjá sér á sinn kostnað, og fylgdu
því frá mér fullkomin meðmæli til stiftsyfirvaldanna, dags. 1 2.
febrúar 1839 og 8. júlí 1845.“ Hann segir að bæði hreppstjóri og með-
hjálpari beri á móti vatnsuppgangi í gröfum á Langholti, og sjálfur
hafi hann aldrei séð þar vatn í þriggja álna djúpum gröfum.
Þannig er deilt um, hvar kirkjan skuli endurbyggð, en umboðs-
maður fær nú málið í sínar hendur. Áhrifa prófasts gætir ekki
lengur, því hann deyr 1861, en séra Jón Bjarnason í Efri-Ey flytur
úr sókninni 1862. í hans stað kemur nú sonur séra Páls í Hörgsdal,
séra Páll Pálsson, 27 ára gamall, og sezt að á Langholti. Þessi prest-
ur varð síðar þjóðkunnur áhrifamaður og brautryðjandi, en hann
sat ekki nema eitt ár í Langholtssókn. Fór hann þaðan að Kálfa-
felli, en tveimur árum síðar sótti hann um Meðallandsþing en
fékk ekki, ,,þar sem eldri og reyndari prestur sótti á móti honum,"
eins og getið er um í bréfi, þar sem um þessa veitingu er rætt.
Séra Páll Pálsson á Langholti embættar í kirkju sinni fram á
vorið 1863. Snemma vetrar höfðu stoðir verið reknar undir þekju
hennar, svo hún hryndi ekki, og prestur stendur í vatni við altarið,
hafi rignt, áður en messa fór fram. Þetta vor og sumarið áður
höfðu sóknarbændur algjörlega neitað að tyrfa kirkjuna, því þeir
óttuðust að hún hryndi, ef þekjan væri hreyfð hið minnsta. En 17.
maí er síðasta messugjörðin í þessu hrörlega guðshúsi. Þá fermir
séra Páll þar 7 ungmenni, en skömmu síðar flytur hann frá Lang-
holti og austur að Kálfafelli.
Um þetta leyti er umboðsmaðurinn Jón Jónsson á Höfðabrekku
að ferðast um sveitirnar austan Sands. Hann er að innheimta lands-
skuldir og kirkjugjöldin. Hann kemur að Langholti 2. júní. Þar
er þá fyrir prófasturinn, séra Jón Sigurðsson á Mýrum, en hann er
þar kominn til að vísitera kirkjuna. Þeir ganga þrír í kirkjuna,
prófastur, umboðsmaður og kirkjuhaldarinn, Jón Gissurarson bóndi
á Langholti. 32 ára gamalt kirkjuhús er dæmt til niðurrifs, en lýsing
prófasts er á þessa leið: „Kirkjan er í því hrörlegasta ástandi af
Guðshúsi til, sem orðið getur, og getur ekki eins og hún er nú
álitizt messufær, þar sem ljós lifa ekki í henni, ef nokkur vindur
Goðasteinn
47