Úrval - 01.04.1977, Blaðsíða 71
NÖBELSVERÐLAUNAHAFINN GAJDUSEK
69
um sem birtar voru árið 1954. Færði
hann rök að því að sjúkdómar eins og
t.d. visna, riða, mæði o.fl. lytu
öðrum lögmálum heldur en bráðar
og langvinnar sóttir og áleit að fleiri
sjúkdómar en vitað væri um kynnu
að vera smitsjúkdómar og vera
svipaðs eðlis.
Allar þessar rannsóknir á riðuveiki
og visnu voru dr. Gajdusek að
sjálfsögðu vel kunnar. En vegna þess
hve heilaskemmdir sem fundust í
riðu og Kuru voru áþekkar, kynnti
hann og nánasti samverkamaður
hans, dr. Gibbs, sér þær sérstaklega
og heimsóttu þær stofnanir þar sem
að þeim var unnið, m.a. lögðu þeir
leið sína hingað til lands og
heimsóttu Tilraunastöðina að Keld-
um nokkrum sinnum.
Þeir félagar dældu súpu af heilavef
sem tekinn var úr fólki sem dáið
hafði úr Kuru inn í tilraunadýr ýmis
konar, m.a. simpansa. Flestar þær
tilraunir urðu árangurslausar en árið
1966 tókst þeim að sýna fram á að
Kuru-sjúkdóminn var hægt að flytja í
simpansa á þennan hátt. Síðar tókst
þeim að flytja sjúkdóminn yfír í aðrar
apategundir en þeir þurftu að bíða í
1 1 / 2 ár og stundum nokkuð á flórða
ár frá inndælingu þar til aparnir fóru
að veikjast. Sjúkdómurinn í öpum
hegðaði sérí stórum dráttum eins og
í mönnum og sjúklegar breytingar á
miðtaugakerfi apanna voru áþekkar
því sem þekkt varí heila Kuru-sjúkl-
inga.
Þar með var sýnt fram á að Kuru
Gajdusek, sern er 5 3 ára, er ókvæntur
en hefur tekið í fóstur sextán drengi
frá Nýju-Guineu og nálægum eyjum.
Á myndinni, sem tekin var þegar
tilkynnt hafði verið um verðlauna-
hafana, er Gajdusek ásamt sjö
drengjanna en hann hefur látið svo
um mœlt að hluta af verðlaunafénu
muni hann nota til að kosta menntun
þessara fóstursona sinna. Uþjhœðin
sem skiþtist milli Gajdusek og
Blumberg jafngildir um 32 milljón-
um íslenskra króna.