Skógræktarritið - 15.05.2012, Page 45

43SKÓGRÆKTARRITIÐ 2012
vangsmælingum kolefnisforða og kolefnisbindingu
trjágróðurs innan þéttbýlis Reykjavíkur. Hér verða
kynntar helstu niðurstöður þeirrar rannsóknar en
vettvangsvinna fór fram sumarið 2008 og niður-
stöður voru birtar í BSc ritgerð Gústafs Jarls Viðars-
sonar vorið 2010.5
Aðferðir
Til þess að meta kolefnisforða og kolefnisbindingu
var valið sérstakt úrtak mæliflata þar sem gerðar
voru mælingar á trjágróðri og runnum. Úrtakið á þá
að vera marktækt dæmi um útbreiðslu og eðli trjá-
gróðurs í þéttbýli Reykjavíkurborgar. Svæði innan
byggðra hverfa voru flokkuð og ákvarðað hversu stór
hluti þeirra teldist til svæða þar sem trjágróður vex.
Notast var við landupplýsingakerfi til þess að
leggja út mælifleti og afmarka úrtaksþýðið. Með
úrtaksþýði er átt við það svæði sem telst til rann-
sóknarsvæðis. Til þess að skilgreina úrtaksþýðið var
stuðst við gögn frá Landupplýsingadeild Reykjavík-
urborgar. Heildarflatarmál Reykjavíkur var 12.730
hektarar á þessum tíma, þar af var þéttbýli og úti-
vistarsvæði 4.555 hektarar. Af því svæði töldust
3.158 hektarar til byggðra svæða eða um 70% af
þéttbýli. Mismunandi hverfi Reykjavíkurborg-
ar hafa verið hnituð inn á kort og tegundir hverfa
skilgreindar (sjá 1. mynd). Við þessa rannsókn var
ákveðið að úrtaksþýðið væri byggð hverfi, en undir
þá flokkun falla íbúðarsvæði, miðsvæði, hafnar- og
athafnasvæði, svæði fyrir þjónustustofnanir, mið-
borg og blönduð byggð. Innan úrtaksþýðis voru t.d.
ekki útivistarsvæði, óbyggð hverfi eða opin svæði til
almennra nota.
1. mynd. Hverfagerðir og staðsetning útlagðra mæliflata.9
Eftir að úrtaksþýðið hafði verið skilgreint, var
lagt út fast net mæliflata, þar sem 500 metrar voru á
milli allra flata. Hver flötur var hringlaga, náði yfir
200 m2 svæði og stóð fyrir 25 hektara svæði. Heild-
arfjöldi flata sem lagðir voru út varð 124, en fjöldi
flata sem innihélt trjágróður og notaður er í þessari
rannsókn var 58.
Farið var yfir myndkort af mæliflötum og þeir
mælifletir þar sem augljóslega óx enginn trjágróður
(götur, hús, o.s.frv.) voru útilokaðir. Næst var farið
á alla mælifleti þar sem tré kynnu að vera til stað-
ar og þeir athugaðir nánar. Ennfremur var rætt við
eigendur garða, bæði til þess að fá leyfi fyrir mæl-
ingum innan lóðar og til að spyrjast fyrir um aldur
trjágróðurs innan mæliflatar. Þar voru síðan gerð-
ar þær mælingar á trjágróðri sem nauðsynlegar eru
til hægt sé að reikna út kolefnisforða og kolefnis-
bindingu þeirra. Helstu breytur sem skráðar voru
á hverjum mælifleti voru trjátegund, hæð nú, fyrir
einu ári og fyrir fimm árum, þvermál í brjóst- og
Silfurreynir við Skólavörðustíg. Dæmi um hvernig tré geta
hlíft trjám fyrir veðri og vindum og þar með minnkað til
dæmis kyndingarkostnað húsa. Mynd: Brynjólfur Jónsson.