Skógræktarritið - 15.05.2012, Page 50
SKÓGRÆKTARRITIÐ 201248
það verið vísbending um hvaðan landnámsmaður/
landnámsmenn fjarðarins voru upprunnir. Sauðfé
hefur að öllum líkindum verið í firðinum frá land-
námi og allar götur þar til búskapur lagðist af, laust
fyrir 1970.
Engar heimildir hef ég um bústærð á býlinu Trost-
ansfirði fyrir aldamótin 1900. Það mun hafa verið
tvíbýlt til 1906 en eftir það er aðeins eins býlis getið
í firðinum. Þó var tvíbýli þar í nokkur ár við upphaf
seinni heimsstyrjaldar (Þjóðskjalasafn Íslands, óbirt
gögn).
Þrátt fyrir að búskapur sé ekki lengur stundaður í
firðinum er nokkuð af sauðfé sem sækir þangað frá
öðrum bæjum yfir sumartímann og hefur það heldur
verið að aukast hin síðari ár. Trostansfjörður þykir
einstaklega gróðursæll og skartar hávöxnum reyni-
trjám8 þó vissulega séu aðrir firðir í Barðastranda-
sýslum lítt síðri.
Áður en lengra er haldið skulum við aðeins fjalla
um árhringi og árhringjafræðina.
Árhringir og árhringjafræði
Almennt séð þar sem tré hafa ákveðna vaxtarlotu
á hverju ári myndast árhringir. Hérlendis vaxa tré
einungis á sumrin. Fyrri part sumars er hraður vöxt-
ur sem myndar ljósan vorvið en er líður á sumar-
ið myndast dekkri sumarviður þar til vöxtur hætt-
ir að hausti. Þetta ferli endurtekur sig frá ári til árs
og myndar skörp skil milli vaxtartímabila. Þessi skil
köllum við árhringi og breiddina milli þeirra ár-
hringjabreidd. Fjöldi árhringja, frá kjarna (merg) að
berki, segir til um aldur trésins í þeirri hæð sem sýnið
er tekið. Breidd árhringsins gefur aftur á móti upp-
lýsingar um vöxt trésins fyrir viðkomandi ár.3 Þeg-
ar breidd árhringja er skoðuð kemur í ljós að hún
getur verið mjög mismunandi frá ári til árs. Það má
því álykta að einhverjir umhverfisþættir hafi áhrif á
vöxt trésins. Þessir þættir geta verið ýmsir svo sem
úrkoma, röskun á umhverfi, sjúkdómar eða afræn-
ingjar. Sá þáttur sem hefur að jafnaði mest áhrif hér-
lendis er hitastig á vaxtartíma trésins.5
0 500250
Metrar
Sunndalur
Norðdalur
±
Trostansfjörður
Bíldudalsvegur
12,99 ha
9,95 ha
2. mynd. Eyðibýlið Trostansfjörður er vinstra megin fyrir miðri mynd. Rannsóknarsvæði í Norðdal er 13 ha og
rannsóknarsvæðið í Sunndal er 10 ha. Mynd: Loftmyndir ehf.