Skírnir - 01.01.1911, Side 6

Leo Tolstoj.
€
ar síns og bað prestinn að veita honum greftrun og yfir-
söng. Prestur krafðist 50 kópeka fyrir starfann, en Souta-
jeff hafði eigi handbærar neraa 30 kópekur, og tókust með
þeim orðahnippingar út úr gjaldinu. Sárnaði Soutajeff
svo við prestinn, að hann tók líkið með sér heim aftur
og greftraði í garði sínum. Þetta ytra atvik varð til þess
að Soutajeff sneri baki við kirkjunni og smám saman einnig
við heiminum og öllu hans athæfi. I atvinnugrein sinni
þóttist hann verða þess var, að menn beittu allskonar
brögðum til að afla sér fjár og neyttu allrar orku til að
draga arðinn úr höndum vinnulýðsins. Hann lét af iðn
sinni, skifti aflafé sinu meðal fátækra og fluttist út á lands-
bygðina til að stunda jarðrækt; taldi það heiðvirðasta at-
vinnugrein og óhættasta við freistingum. En úti á lands-
bygðinni hitti hann fyrir sér upp aftur sömu lestina bæði
hjá klerkunum og bændalýðnum, og þótt hann hefði í
sjálfu sér enga hvöt eða tilhneigingu til að mynda nýjan
Söfnuð eða trúarflokk, varð hann þó nærri ósjálfrátt til
þess bæði með ræðu sinni og eftirdæmi að boða fagnað-
arerindi viðkvæmninnar og kærleikans.
Soutajeff afneitar öllum kirkjukreddum, bæði skírnar-
athöfn og hjónavígslu, og öllum ytri helgisiðum; telur af
því leiða hræsni og yfirdrepskap. Jafnframt því afneitar
hann allri trú á engla og djöfla og yfirnáttúrlega hluti, er
svo eru nefndir, og lætur sig engu skifta um það, hvort
nokkurt líf sé til eftir þetta. Vér eigum að vinna að því
einu, að staðfesta ríki kærleikans og réttlætisins hér á
jörðunni; hvað öðru lífi viðvíkur, segir hann, þá get eg
ekkert um það borið, því eg hef aldrei verið þar; ef til
vill tekur ekkert annað við en eilíft myrkur.
Siðferðislega endurfæðing mannkynsins telur Soutajeff
undir því komna, að þjóðskipulagið gjörbreytist og að
eignarréttur einstaklingsius hverfi úrsögunni. Eignarrétt-
urinn er að hans skoðun aðaluppsprettulind haturs og öf-
undarmeðmönnunum. Jarðeigendur verða að selja af hendi
eigur sínar, sem upphaflega eru fengnar með ráni, og
vinna sér brauð í sveita síns andlitis eins og fátækling-