Morgunblaðið - 29.01.1980, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. JANÚAR 1980 39
læknir, en hún hélt heimili með
móður sinni og móðursystur,
Maríu og hefur annast þær af
mikilli þolinmæði og kærleika.
Auður veiktist nokkru fyrir jól
og var nánast skilin við, en það
bráði af henni og er hún komst
aftur til vitundar, þá hafði hún
orð á því, að það hefði verið mesta
óráð hjá forsjóninni að hún skyldi
ekki fá að deyja, þegar kallið var í
raun réttri komið að hennar mati.
Eitt það síðasta sem hún ritaði í
dagbók sína, voru þessi bænarorð:
„Þess bið ég góðan guð, að hann
forði mér frá því að verða að
aumingja öðrum til byrði.“ Auði
varð að ósk sinni, hún hélt and-
legri hreysti fram á síðustu stund
og dauðastríð hennar var stutt.
Hún hafði lifað vammlausu lífi,
miðlað kærleika og velvild. Mér er
næst að halda, að hún hafi lokið
dagbók sinni á þann hátt, sem hún
hefði helst kosið — með punkti á
nákvæmlega réttum stað. —
Þannig var allt, sem hún tókst á
hendur.
Gunnlaugur Þórðarson.
í dag kveðjum við tengdamóður
mína, Auði Víðis Jónsdóttur, en
hún lést sunnudaginn 20. janúar
s.l., 87 ára að aldri. Hún hafði
verið óvenju heilsuhraust mest
alla ævi, en nú var líkamlegt þrek
hennar á þrotum, og hún vissi að
kallið gat komið hvenær sem var.
Því var hún þakklát hvíldinni,
ævistarfi hennar var lokið og
dauðinn var henni ekki
óvelkominn gestur heldur líkn.
Fædd 16. september 1932
Dáin 18. janúar 1980.
SUMARIÐ 1966 kom ég til Seyðis-
fjarðar í fremur erfiðum erinda-
gjörðum og þekkti nær engan.
Meðal fyrstu manna, sem ég hitti
þar, var Guðlaugur Jónsson, kaup-
maður, og bauð hann mér þegar
heim til sín, enda snerti erindi
mitt m.a. atvinnustarfsemi hans.
Þá sá ég fyrst Erlu frændkonu
mína.
Þau hjón Erla og Guðlaugur
tóku mér af slíkri vinsemd og
hlýju að ekki fyrnist. Leið mér
strax vel á heimili þeirra og
áhyggjur hurfu sem dögg fyrir
sólu. Eg fann, að þarna var ég
staddur meðal trausts mannkosta-
fólks og ekki lengur vinasnauður á
ókunnri stund.
Kynni við þau síðan hafa enn
betur sýnt mér hvern mann þau
höfðu að geyma og hefi ég og kona
mín metið þau því meir sem
kynnin urðu lengri og nánari.
Erla var fædd 16. september
1932 á Bakka í Bakkafirði, Norð-
ur-Múlasýslu. Voru foreldrar
hennar Magnús Valdimarsson
bóndi á Bakka, sem lést 9. janúar
1961, og kona hans, Járnbrá Frið-
riksdóttir, sem enn er allern.
Systkini Erlu eru Vilma hjúkrun-
arkona, gift Birni Karlssyni,
Ragna og Ásta báðar giftar í
Hún hélt andlegri reisn fram til
hinstu stundar, var t.d. fær um að
skrifa minningarorð um æsku-
vinkonu sína í nóvember sl., án
þess að þar væri nokkur ellimörk
að sjá. Einnig sendi hún að venju
jólakveðjur til ættingja og vina
bæði innan lands og utan, rétt
áður en hún yfirgaf heimili sitt
hinsta sinni.
Auður var fædd 30. júní 1892 að
Þverá í Laxárdal í S-Þingeyjar-
sýslu, en fluttist ásamt foreldrum
sínum, Jóni Jónssyni Þveræing og
Halldóru Sigurðardóttur, og
systkinum, sex ára að aldri til
Reykjavíkur, þar sem hún síðan ól
allan sinn aldur.
Systkini hennar voru Jón J.
Víðis, mælingamaður, látinn fyrir
fimm árum, Sigríður, eiginkona
Jóhanns Skaptasonar, fyrrverandi
sýslumanns í Þingeyjarsýslu,
María, ekkja Þorvalds T. Þor-
valdssonar, kaupmanns í Hafnar-
firði, og Þórný, fyrri kona Hálf-
danar Eiríkssonar, kaupmanns, en
hún lést á miðjum aldri.
Auður hlaut í æsku allgóða
menntun á þeirra tíma vísu,
stundaði nám bæði í Kvennaskól-
anum í Reykjavík og í Verslun-
arskóla Islands. Vann síðan um
árabil í Bókaverslun Isafoldar og
einnig starfaði hún í mörg ár hjá
Sjóvátryggingafélagi íslands og
lengst sem gjaldkeri.
Árið 1925 gekk hún að eiga
Sigurð Sigurðsson, kennara frá
Kálfafelli í Suðursveit, og eignuð-
ust þau þrjú börn, en þau eru:
Sigurður Haukur, kennari, kvænt-
ur Guðrúnu Kristinsdóttur, hús-
mæðrakennara, Bergþóra, læknir,
og Halldóra, gift Alfreð Ólsen,
flugvélstjóra. Barnabörnin eru sex
talsins og eitt barnabarnabarn.
Þau sakna nú öll ömmu sinnar,
sem þau elskuðu og virtu og
standa í ómældri þakkarskuld við
fyrir alla hennar umhyggju og
rausn í þeirra garð frá því að þau
minnast hennar fyrst.
Sigurður lést árið 1971. Hann
var í mörg sumur gæslumaður við
Elliðaárnar, og byggðu þau hjónin
sér lítinn sumarbústað rétt hjá
þeim stað, þar sem Árbæjarkirkja
er nú að rísa af grunni. En
systursonur Auðar, Þorvaldur,
teiknaði kirkjuna. Þarna undu þau
hag sínum vel á sólríkum sumar-
dögum við gróðursetningu trjáa
og aðra ræktun og nutu þess að
taka á móti vinum og ættingjum,
og voru minningarnar frá þessu
timabili ævi þeirra þeim einkar
kærar.
Tengdamóðir mín var á margan
Noregi, og Sverrir, skólastjóri í
Skógum undir Eyjafjöllum,
kvæntur Margréti Einarsdóttur.
Erla ólst upp í foreldrahúsum,
en fór til Reykjavíkur 12 ára
gömul og stundaði nám í Miðbæj-
arbarnaskólanum. Bjó hún þá hjá
móðursystur sinni, Herdísi Frið-
riksdóttur, og manni hennar, Guð-
mundi Péturssyni, vélstjóra.
Séra Bjarni Jónsson vígslubisk-
up bjó Erlu undir fermingu, en að
því loknu fór hún austur og
fermdist í heimasveit sinni. Leið-
sögn séra Bjarna við undirbúning
fermingarinnar hafði djúp og var-
anleg áhrif á Erlu og dáði hún
hann mjög og vitnaði oft í það,
sem hann hafði kennt henni.
Vegna þessara áhrifa gekk Erla í
Kristilegt félag ungra kvenna og
starfaði í því um árabil, enda var
hún mjög trúhneigð.
Hugur Erlu stóð til hjúkrunar-
náms og starfaði hún um árabil á
Landakotspítala til að kynna sér
hjúkrun. Áf hjúkrunarnámi varð
þó ekki þar eð hún fór á sumrin
austur að Bakka til hjálpar for-
eldrum sínum, sem var þeim mikil
nauðsyn. Eftir að Erla hætti
störfum á Landakotspítala var
hún um tíma hjá presthjónunum á
Valþjófsstað, en þaðan lá leiðin til
Seyðisfjarðar þar sem hún kynnt-
ist eftirlifandi manni sínum, Guð-
laugi Jónssyni. Guðlaugur og Erla
hátt sérstæð kona og eftirminni-
leg þeim sem þekktu hana vel.
Hún var gædd góðum gáfum,
samviskusöm og svo nákvæm um
alla hluti, að í engu mátti hún
vamm sitt vita. Nærr lá við að
stundum þætti nákvæmni hennar
og áhyggjur af ýmsum hlutum
ganga úr hófi fram. Skipulagsgáfa
og einstök reglusemi var og sterk-
ur þáttur í fari hennar alla tíð.
Átti hún t.d. safn dagbóka sem
hún hafði skrifað frá því hún var í
æsku, og var þar varla eyðu að
finna í hart nær 70 ár, og nánast
hvergi útstrikun eða leiðréttingu
að sjá.
Lengi mun ég minnast tengda-
móður minnar er hún sat við
skriftir við skrifborð sitt, þar sem
hún undi sér svo vel löngum
stundum. Rithöndin var jafn
fíngerð og fáguð nú og fyrir
rúmlega 20 árum er ég sá hana
fyrst. Frá unga aldri hafði hún
mikinn áhuga á alls kyns hann-
yrðum, og bera heimili barna
hennar vott um hagleik hennar á
því sviði. Hún var einnig góður
teiknari eins og bróðir hennar, Jón
Víðis, en hann teiknaði mörg hús
og bar hann oft tillögur sínar fyrir
systur sína sem hafði líka áhuga á
húsagerðarlist. Sennilega hefði
hún lært þá list, ef hún hefði
fæðst hálfri öld síðar.
I skoðunum var Auður ákveðin
og fylgin sér. Hún sagði það sem
henni bjó í brjósti til lofs eða
lasts. Það féll sumum misjafnlega
vel í geð í fyrstu. En við nánari
kynni kom glöggt í ljós að fyrst og
fremst vildi hún ávallt haga orð-
um sínum og gerðum samkvæmt
því sem hún sjálf áleit sannast og
réttast og væri öðrum til góðs.
Hún var ætíð samkvæm sjálfri sér
og rökföst í öllum sínum málflutn-
ingi. Hjá því gat ekki farið að allir
sem kynntust henni, mátu hana
mikils og margir stóðu í mikilli
þakkarskuld við hana. Því til
sönnunar langar mig til að vitna í
nokkrar línur úr bréfi sem henni
barst frá frænda hennar nú rétt
fyrir jólin.
Þær hljóða svo: „Nú eru senn
liðin 25 ár síðan ég bankaði upp á
í fyrsta skipti á húsi þínu á
Eiríksgötunni, umkomulaus stúd-
ent, fullur af áhuga fyrir náttúru
landsins. Ég mun seint gleyma
þeim viðtökum sem ég fékk og
allri þeirri ómetanlegu hjálp sem
þú veittir mér þá og síðar við nám
í útlöndum og fleira. Þetta vinar-
bragð get ég áldrei þakkað þér
sem vert væri, enda veit ég að þú
ætlast ekki til neins í því efni.“
gengu í hjónaband þann 7. sept-
ember 1957 og stofnuðu fyrst
heimili í sambýli við foreldra
Guðlaugs, sem þá voru orðin
öldruð og farin að heilsu. Kom þá
í góðar þarfir nærfærni og um-
hyggja Erlu þau sjö ár, sem það
sambýli varði. Er ekki ofsagt að
gömlu hjónin dáðu og elskuðu
hina góðu og glæsilegu tengda-
dóttur sína.
Skólavist Erlu varð ekki löng,
en notaðist þeim mun betur. Var
hún bæði fjölfróð og víðlesin og
hélt áfram sjálfsmenntun meðan
aldur entist. Hún stundaði nám
við Héraðsskólann á Laugum vet-
urinn 1947—1948 og brautskráðist
frá Húsmæðraskólanum þar vorið
1950.
Erla var einstaklega listfeng og
lék allt í höndum hennar hvort
sem um var að ræða listsaum,
teikningu eða myndskreytingu t.d.
á postulín og gler. Hún var vel
hagmælt og hafði yndi af ljóðum.
Uppáhaldsskáld hennar voru Ein-
ar Benediktsson og Davíð Stef-
ánsson.
Þau Erla og Guðlaugur bjuggu á
Seyðisfirði í 15 ár og stundaði
Guðlaugur þar verzlun, sem hann
tók við af föður sínum. Einnig
hafði hann á hendi skipaaf-
greiðslu, var sænskur konsúll o.fl.
Til Reykjavíkur fluttust þau
hjónin árið 1972 ásamt sonum
sínum, Magnúsi, f. 3. ágúst 1958 og
Jóni Benedikt, f. 31. desember
1959. Stofnuðu þau þá heimili í
glæsilegu einbýlishúsi að Sunnu-
vegi 33, er þau höfðu byggt. Áttu
þau þar fagurt heimili, þar sem
fágaður smekkur gamla og nýja
Að sjálfsögðu var þessi hlýja
kveðja frænda hennar eins og
bjartur sólargeisli í svörtu
skammdeginu og nú þegar halla
tók degi í lífi hennar.
Mig langar að lokum til þess að
láta Huldu skáldkonu, en þær
Auður voru bræðradætur, túlka
tímans féllust í faðma svo að
fágætt er. Þarna á Sunnuvegi 33
ræktaði Erla með góðri aðstoð
eiginmanns síns garð, sem ber
glögg merki um smekkvísi hennar
og áhuga á blóma- og trjárækt.
Eins og áður er getið átti Erla
létt með að yrkja. Samdi hún
stundum lög við kvæði sín, sem
hún söng og lék undir á píanó. Var
unun að sjá hana og heyra, þegar
hún þannig lék og söng eigin verk.
Þess ber að geta, að skrítlur sagði
Erla svo skemmtilega að
áheyrendur veltust um af hlátri,
enda hafði hún næma og vakandi
kímnigáfu.
Drengir þeirra Erlu og Guð-
laugs hafa báðir lokið stúdents-
prófi frá M.R. Magnús 1978 og Jón
Benedikt 1979. Stunda þeir nú
þakkir mínar og kveðjur í litlu
ljóði úr einu hinna hugljúfu kvæða
hennar.
Ég minnis — þakka allt og óska þér
um eilííð góðs er héðan burt þú fer.
Far vel, far vel! big vorsins dísir geymi
og vaki blessun yfir þínum heimi.
Guðrún Kristinsdóttir.
lögfræðinám við Háskóla íslands
og Jón frönskunám að auki. Var
lán að Erla skyldi fá að sjá drengi
sína komna þetta vel á veg og eigi
síður, að þeir hafa báðir reynst
traustir menn og góðir náms-
menn.
Á 75 ára afmæli Austfirðingaf-
élagsins 2. nóvember 1979 orti
Erla þetta ljóð mitt í glaum
samkvæmisins og las veislustjóri
það upp þá þegar:
„Ljóroar sólar ljósa band
lifi næring gefur,
ekkert íegra en Austurland
augað litið hefur.
Þó allt sé klætt i klakans band
kuldans ógnarveldi.
Alhvitt skartar Austurland.
í sins tignar feldi.
Ef feykja bylgjur fleyi i strand
földum lyfta sínum.
Ávallt skjólið Austurland
ertu niðjum þínum.
Þó sjái ég aðeins auðn og sand
augum fyrir minum.
Andinn litur Austurland
með öllum kostum sínum.**
Ljóð þetta sýnir hug Erlu til
átthaganna og nú að leiðarlokum
má líta á það sem kveðju hennar
til þeirra.
Við sem kynntumst Erlu, sökn-
um hennar sárt. Hún var óvenju-
lega fjölgáfuð, skemmtileg og að-
laðandi kona, En minningin um
hana mun lifa í hugum okkar eins
og ljós við gengna slóð.
Við hjónin biðjum góðan guð að
vernda og styrkja eftirlifandi eig-
inmann Erlu, syni þeirra og móð-
ur hennar í sorginni og vottum
þeim og fjölskyldu þeirra innilega
hluttekningu.
Barði Friðriksson.
Erla Magnúsdóttir
— Minningarorð
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Þér ferðizt mikið um heiminn. Teljið þér yður sjá
einhver merki um andlega vakningu? Ef svo er, hver eru
þau?
Ég var fyrir nokkrum árum í Englandi. Þar yar
andi Guðs vissulega að verki. Samt eru Bretar sem
heild á leiö niður í öldudal, andlega talað. Eins eru
menn í Vesturheimi áhugalitir um andleg mál, að
undanskildum litlum minnihluta.
Ég tel, að Asía sé nær vakningu en nokkur annar
heimshluti. Fyrir nokkru vorum við í Tokíó. Þar
fréttum við af miklum vakningum í Indónesíu,
Taivan, Filippseyjum og Hong Kong.
Ekkert hefur vakið eins vonir mínar þessi ár og að
sjá, hversu Japanir tóku fúsir og glaðir á móti Jesú
Kristi. Þegar við vorum þarna, urðu fimmtán þúsund
manns við hvatningu okkar um að ganga frelsaranum
á hönd. Krossferðin minnti mig á Postulasöguna, þar
sem komizt er svo að orði, að Asíumenn hafi tekið
fagnandi á móti Kristi. Jákvæð viðbrögð í Tokíó voru
óvænt áhrif guðs, sem glöddu okkur.
Vakningar koma úr jarðvegi mikilla þjáninga og
umhyggju. Asíumenn virtust betur við því búnir að
taka skilyrðum Guðs fyrir andlegri endurnýjun en
Vesturlandabúar. Sumir prestarnir í undirbúnings-
nefndunum okkar í Tokíó höfðu dvalizt árum saman í
fangelsum vegna vitnisburðar síns um Krist á tímum
seinni heimsstyrjaldarinnar. Þeir voru vissulega
dyggir lærisveinar Krists, og Guð hefur launað þeim
erfiði þeirra og fórnir.
Japanir flytja út hinar frábæru myndavélar sínar
og rafeindatæki. Hver veit nema þeir verði „útflytj-
endur" gleðiboðskaparins um alla Asíu og jafnvel til
okkar lands?
Hinar miklu kristniboðshreyfingar í sögu kirkjunn-
ar hafa sprottið upp úr vakningum. Eflaust er andleg
deyfð ástæðan til þess, að áhugi á kristniboði er lítill
í Ameríku og á Bretlandseyjum.
Ég hef sterkt hugboð um, að næsta endurnýjun
innan kristninnar muni koma frá Asíu og kannski
sérstaklega frá Japan.