Morgunblaðið - 29.09.1981, Side 38
46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. SEPTEMBER 1981
Valli rostungur víðförli strandaglópur í Keflavík um helgina:
Valli tók lífinu með heimspekiloKri ró, þexar hann var kominn um borð í Tý í gær.
Ríkisstjórnir f jögurra
landa f jölluðu um málið
MÆÐULEGT andvarp. í mesta la«i
fnæs. var hið eina sem Víðförli
Valli hafði til málanna að leKftja.
er hlaðamaður Mbl. leit til hans
þar sem hann flatmaKaði í kassa
sinum á Keflavikurfluxvelli í iillu
umstanirinu sem var í krinKum
hann um hcluina. Rostunicurinn
Valli hefur vakið mikla athyidi
viða um heim ok ekki að furða. því
heimfiir hans ok ófyrirséð „stop-
over" á KeflavíkurfluKvelli eftir
fluuferð frá London í hoði íslenzku
ríkisstjórnarinnar og Fluiíleiða.
kom til umfjöllunar hvorki meira
né minna en ríkisstjórna fjöiturra
landa ok að sö|{n Mike Magnússon-
ar. hlaðafulltrúa varnarliðsins á
KeflavíkurfluKvelli. var Valli á
lauKardaKskvöld. aðfaranótt
sunnudaKs i>k sunnudaK umf jöllun
arefni á a-ðstu stöðum innan NATO
ok handaríska hersins. þó ekki
na-ði hann alla leið til llvíta húss-
ins. Valli er nú um borð í varð-
Valli nú um
borð í v/s
Tý á leið
til Græn-
landsstranda
skipinu Tý á leið sinni til Græn-
landsstranda. Ilann er saKður við
sæmileKa heilsu. þó örlar á nasa-
kvefi ok tauKakerfið aðeins farið
að Kefa sík eftir allt volkið. I för
með honum aúk varðskipsmanna.
eru þrír brezkir verndarar hans.
um tíu erlendir frétta- ok
sjónvarpsmenn ok íslenzkur sér-
fra'ðinKur i hvala- ok selateKund-
Valli á þilfarinu á v/s Tý í KærmorKun. Ljósm. Mbl. RAX.
Valli rostunKur, sem er tvegKja
ára, fannst eins ok komið hefur
fram í fréttum, við miðausturströnd
EnKlands ok tóku náttúruverndar-
samtökin World Wildlife Fund ok
RSPCA að sér að vernda hann ok
koma til Grænlands. Brezka blaðið
Daily Mail bauð þá 2.500 pund til
Kreiðslu kostnaðar með því skilyrði
að fá einkarétt á söku Valla. For-
sætisráðherra, sem staddur var í
London, ok forráðamenn FluKleiða
ákváðu þá að bjóða Valla víðförla
ókeypis fluR til íslands ok flauK
hann síðan sem heiðursKestur
hinKað á lauKardaK- Fulltrúi World
Wildlife Fund á íslandi hafði
ábyrKzt að Valla biði bátur í Kefla-
víkurhöfn, sem flytti hann síðan
rakleiðis til Grænlandsstranda.
Valli beið hinn róleKasti á Lund-
únafluKvelli í félaKsskap fjölmarKra
frétta- ok sjónvarpsmanna, þeKar
fluKvél FluRleiða lenti þar ok Kekk
fluKferðin heim að óskum. Valli tók
með hÓKværð ok rólyndi í mót fluK-
farþeKum sem heilsuðu upp á hann
á leiðinni heim, en meðal þeirra
voru forsætisráðherra Gunnar
Thoroddsen og frú Vala Thor-
oddsen, einnig menn frá brezku
blöðunum Daily Mail og Daily Ex-
press.
Valli strandaglópur
Það var ekki fyrr en Valli var
kominn á íslenzka grund að vanda-
málin komu til söKunnar. Á vellin-
um beið hans sendibifreið, sem
reyndist þegar til kom alltof lítil og
varð hann því að bíða á meðan
verndarar hans og áhangendur leit-
uðu uppi bátinn, sem lofað hafði
verið. Báturinn fannst hvergi og
kom í Ijós að loforðið sem gefið
hafði verið stóðst engan veginn og
hérlendur fulltrúi World Wildlife
Fund lét ekki sjá sig.
Var nú fátt til ráða. Starfsfólk
Flugleiða á Keflavíkurflugvelli
sýndi mikla lipurð og hjálpsemi við
fylgdarmenn Valla, en hvernig sem
reynt var virtist Valli ætla að verða
„stop-over“ um ófyrirséðan tíma,
eða allt þar til leitað var á náðir
varnarliðsins. Varnarliðsmenn hófu
strax áætlanagerð um að koma
Valla víðförla flugleiðis til vestur-
strandar Grænlands en með þeim
fyrirvara að samþykki fengist hjá
æðstu yfirmönnum. Tóku þeir Valla
samstundis í gistingu í einu af
flugskýlum sínum. Þegar til kom
var ekki unnt sökum annarra verk-
efna og skorts á flugvélum að nota
þá aðferð, og Valli sat sem fastast á
vellinum.
Á sunnudeginum hófust á ný
hundruða símhringinga og umleit-
ana og um miðjan dag var mál Valla
búið að vera til meðferðar fjögurra
ríkisstjórna, þ.e. þeirra brezku, ís-
lenzku, bandarísku og dönsku, en
ekkert virtist ætla að ganga. Vernd-
arar Valla höfðu þá verið í stöðugu
sambandi við forsætisráðherra,
Gunnar Thoroddsen, þar sem Valli
var nú einu sinni kominn hingað í
boði ríkisstjórnarinnar og hafði
einnig utanríkisráðherra og fjöl-
margir aðrir haft málið til meðferð-
ar. Þá var leitað til danska sendi-
ráðsins eftir heimild til að lenda
með Valla á Grænlandi, en áður
hafði einungis fengizt leyfi til að
setja hann í sjóinn við strendur
Grænlands. Forsætisráðherra sneri
sér til bandaríska sendiráðsins,
brezku blaðamennirnir voru í stöð-
ugu sambandi við Bretland og þaðan
var hringt til yfirvalda í Bandaríkj-
unum, svo fátt eitt sé nefnt.
Málið var að lokum leyst með því
að Landhelgisgæzlan tók Valla upp
á sína arma og er hann nú, eins og
fyrr segir, á leið til Grænlands og
ætlunin að sleppa honum á hentug-
um stað við suðausturströndina en
rostungar þurfa að vera á grunn-
sævi til að geta aflað.sér fæðu.
Að sögn dýralæknisins brezka,
sem er einn af verndurum Valla, er
hann við góða heilsu að undantekn-
um smákvillum, sem hlotizt hafa af
ferðalaginu. Hann er þó aðeins með
eina tönn, sú vinstri hefur líklega
brotnað þegar hann velktist í sjón-
um við strönd Englands.
Skjóta Grænlending-
ar Valla?
Hvað verður um Valla, þegar hon-
um hefur verið komið í sjóinn við
Grænland er spurning sem margir
hafa spurt. Þess má geta, að er haft
var samband við Grænlending einn
á laugardagskvöld til að biðja um
aðstoð þarlendra, ef til þess kæmi
að varnarliðið flygi með hann til
vesturstrandarinnar, vakti saga
Valla óstöðvandi hlátur viðkomandi
Grænlendings. Hann sagði að ekk-
ert mál væri að aðstoða við að koma
Valla í sjóinn, en að hann efaðist um
langa lífdaga hans. Grænlendingar
hefðu nefnilega þann sið að skjóta
alla þá rostunga sem væru við
strendur landsins á þessum árstíma.
Þá sagði hann einnig að ekki væri
víst að aðrir rostungar litu Valla
réttu auga, eftir allt umstangið með
hann og óvíst að rétt væri að setja
hann í miðja rostungahjörð, þó hún
fyndist.
Þá má geta þess að Valli hefur
ekki látið svo mikið sem einn fisk
ofan í sig frá því að hann var tekinn
á land í Englandi og að sögn dýra-
læknisins brezka er ólíklegt að hann
hafi étið nokkuð í margar vikur og
jafnvel mánuði. Það á þó ekki að
fyrirbyggja lengri lífdaga hans, ef
hann nær sér á strik við góðar að-
stæður.
Brezku blöðin hafa mörg gert
mikið úr sögu Valla rostungS víð-
förla og kemur fram í frásögnum
þeirra að kostnaður við ferð hans til
Islands nemi 5.000 brezkum pund-
um. Þá er ótalin ferð hans með
varðskipinu til Grænlands og geta
menn gert sér til dundurs að reikna
út heildarkostnaðinn.
Varðskipið Týr lagði af stað með
Valla um hádegisbilið í gær og tekur
ferðin til Grænlandsstranda líklega
tvo daga. Hjá Landhelgisgæzlunni
fengust þær upplýsingar í gær, að
Valli væri við góða heilsu og alveg
laus við sjóveiki.
F.P.
Valli strandaglópur á Keflavikurflugvelli.