Morgunblaðið - 09.02.1982, Page 35
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUÐAGUR 9. FEBRÚAR 1982
35
Jakobína Guðmunds-
dóttir Minningarorð
gekkst undir :m}ög' erfiða rann-
sókn og læknisaðgerðir, en kjark-
urinn var óbilaður og æðruleysið
undravert.
Góð kona er gengin. Ég veit að
endurminning ástar hennar og
umhyggju yljar allt líf okkar eftir-
iifenda í fjölskyldu hennar.
Guð blessi minningu Guðrúnar
Jónsdóttur.
Halldór Skaftason
Hún kom vestan frá Isafirði, því
að þar fæddist hún á morgni aldar
eða hinn 1. júní 1907 og þar ólst
hún upp.
Guðrún vissi snemma hvað hún
vildi, hún ætlaði að læra, komast í
skóla og henni tókst það með því
að missa aldrei sjónar á markinu,
vinna mikið, spara. Hún varð
kennari að mennt.
En hún stundaði þó ekki
kennslustörf nema tvo vetur eða
svo, hún giftist, gerðist bóndakona
í útjaðri Reykjavíkur, í Sogamýr-
inni, eignaðist fjögur börn.
Nú er hún dáin þessi heiðurs-
kona tæpra sjötíu og fimm ára.
Við hjónin kynntumst Guðrúnu
Jónsdóttur fyrir rúmum tuttugu
árum við tengdir fjölskyldnanna.
Hún hafði þá þegar starfað við
sjávarútveg á námsárunum sér til
framfæris, síðar landbúnað og
verzlun, en átti þó enn eftir að
bæta einum þætti í ævistarf, er
hún hóf að starfa hjá iðnfyrirtæki
síðustu árin sem heilsan leyfði.
Guðrún hafði aldrei verið
heilsuhraust og upp úr miðjum
aldri þurfti hún stöðugt að glíma
við illvíga kölkun í liðamótum,
sem smátt og smátt vann á, enda
þótt Guðrún beitti af leikni þeim
vopnum er ein virtust hamla gegn
vaxandi fötlun: viti, þreki og vilja-
festu.
Hún hafði alla ævi verið bind-
indiskona á vín og tóbak og alla
ævi unnið af skyldurækni og
trúmennsku öll sín störf, og
hvarflaði aldrei að henni að slá
undan.
Hún sýndi sannkallaða hetju-
lund allt til hinzta dags í einvígi
sínu við fötlunina, kvartaði ekki.
Henni fannst ekki sanngjarnt að
sakast við lífið, þótt brim þess og
boðar skyllu á henni.
Hljóðlát hógværð einkenndi
Guðrúnu. Hún vildi ekki baka öðr-
um óþægindi, en fannst sjálfsagt
og eðlilegt að fórna öllu sem hún
mátti fyrir börn sín og barnabörn,
sem voru stolt hennar og lífsgleði.
Guðrún Jónsdóttir bognaði ekki,
en hlaut að brotna í bylnum stóra
síðast.
Megi þær fögru sýnir er sál
hennar ól verða að veruleika. Megi
Guð og góðir vættir veita henni
blessun um alla eilífð.
Sigurveig og Hallur
Fædd 7. apríl 1902
Dáin 30. aprfl 1981
Þegar ég tek mér penna í hönd
til að minnast mágkonu minnar og
æskuvinkonu Jakobínu Guð-
mundsdóttur, er mér efst í huga
þakklæti fyrir öll okkar góðu
kynni, allt frá æskuárum til hárr-
ar elli.
Helst kysi ég að minnast hennar
í blóma lífsins og á manndóms ár-
unum, þar var enginn lognmolla á
ferð heldur hressandi blær lífs-
gleði og glæsimennsku og fram-
úrskarandi atorku, en það kom
best í Ijós er hún eignaðist sitt
eigið heimili.
Það var enginn dans á rósum
hjá ungri stúlku, sem byrjaði
búskap sinn 1929 með fátækum
sjómanni sem ekkert átti nema
óbilandi trú á að sjórinn mundi
reynast sér góður og gjöfull. Þessi
trú lét sér ekki til skammar verða,
því Gunnar bróðir minn eignaðist
marga báta, bæði smáa og stóra,
sem hann var sjálfur skipstjóri á,
og gerði út frá ýmsum stöðum
víðsvegar um landið.
Það segir sig sjálft hvert varð
þá hlutskipti Jakobínu, auðvitað
var hún heima og bar alla ábyrgð
á börnunum þeirra sex á meðan
þau voru að vaxa upp, þá kom best
í ljós hennr mikla lífsorka og
stjórnsemi ásamt framúrskarandi
þrifnaði og myndarskap.
Ég held að allir sem komu á
heimili þeirra hjóna hafi verið
sammála um að þar væri gott að
vera, auðvitað var það húsfreyjan
sem átti þar stóran hlut að máli,
enda hændi hún fólk að sér með
glaðlyndi sínu og gestrisni sem
var alla tíð sú sama, jafnt á fyrstu
allsleysisárunum og velmegunar
skeiði seinni tíma, en þá áttu þau
hjón heimili sitt hér í Reykjavík á
Vesturgötu 52 og mun það áiit
allra sem til þekktu að það væri
með sérstökum glæsibrag.
Mér finnst að afkomendur
Jakobínu og Gunnars megi vera
stolt af því veganesti er þau fengu
út í lífið sem var óbilandi trú á
dugnað og drengskap.
Það hefur líka sýnt sig, að syn-
irnir hafa dyggilega fetað í fót-
spor föður síns og eru þekktir og
vel metnir skipstjórar og má þar
nefna Hrólf Gunnarsson sem oft
hefur verið með fengsælustu afla-
mönnum í flotanum, og það sama
má segja um tengdason þeirra
harald Agústsson sem einnig hef-
ur verið á toppinum sem aflakóng-
ur.
Þegar ég lít yfir farin veg minn-
ar kæru mágkonu finnst mér hún
hafa verið gæfu manneskja, börn-
in hennar öll eru sómafólk og
fyrirmyndar þjóðfélagsþegnar, og
öll reyndust þau henni vel og vildu
allt fyrir hana gera þessi síðustu
erfiðu ár elli og heilsuleysis.
Auðvitað komst hún ekki frekar
en aðrir hjá því að reyna mótlæti
og harma, því mann sinn Gunnar
Guðmundsson missti hún fyrir sex
árum, eftir langvarandi heilsu-
leysi er hann átt við að stríða, þá
reyndist hún sannur vinur í raun
sem hjúkraði og létti honum lífið
af mikilli umhyggju.
Það ásamt öllu öðru góðu vil ég
með þessum fátæklegu línum
þakka elskulegri mágkonu minni
og fela hana eilífri miskunn guðs.
Blessuð sé minning hennar.
Matthildur Guðmundsdóttir
frá Bæ
Drottinn gefðu dánum ró,
en hinum líkn sem lifa.
Jakobína var fædd á Kleifum á
Selströnd 7. apríl 1902. Foreldrar
hennar voru Guðbjörg Guð-
mundsdóttir og Guðmundur Þórð-
arson, sem var bóndi á Kleifum.
Foreldrar Jakobínu voru ekki gift.
Guðbjörg móðir hennar fór til Isa-
fjarðar, en Jakobinu var komið í
fóstur að Hafnarhólmi, sem er
næsti bær við Kleifa. Fósturfor-
eldrar hennar voru Sigurborg
Jónsdóttir og Guðmundur Kjart-
ansson. Þau reyndust henni sem
bestu foreldrar og þar var hún til
tvítugs aldurs. Á Hafnarhólmi var
þríreist, ríkti þar glaðværð og
friður. Unga fólkið skemmti sér
eins og tími vannst til, það var
stutt á milli bæja. Unga fólkið
safnaðist saman til ýmissa leikja
og gleðskapar. Ég var þar oftast
með ásamt öðrum börnum og
unglingum. Við vorum svo til jafn-
Fædd 7. mars 1910
Dáin 3. febrúar 1982
Kveðja frá Thorvaldsensfélaginu
í dag er til moldar borin Hulda
Þórðardóttir iðnverkakona og
húsvörður. Hún var fædd í
Reykjavík. Foreldrar hennar voru
Rannveig Sverrisdóttir og Þórður
Magnússon bókbindari í Reykja-
vik. Rannveig var ættuð úr Meðal-
landi í Vestur-Skaftafellssýslu.
Árið 1917 fluttist Rannveig með
Huldu í hús Thorvaldsensfélags-
ins er stendur við Veltusund og
Austurstræti. Tók hún að sér hús-
vörzlu þar og vann einnig að heim-
ilisstörfum hér í borginni, vann
hún hörðum höndum alla ævi,
eignuðust þær mæðgur gott heim-
ili og undu sér þarna vel.
Hulda fór snemma að vinna við
bókbandsstörf og vann hún ára-
tugi að bókbandsiðn, þótt hún
hefði ekki réttindi í iðninni.
Það var mjög kært með þeim
mægðum og er Rannveig andaðist
gamlar. Já, þetta var þá á meðan
áhyggjuleysi og glaðværð ríkti í
hugum unglina og barna.
Þegar Guðmundur faðir Jakob-
ínu deyr, fær hún arfshluta eftir
hann, nóg til þess að hún gat kost-
að sig til náms í saumaskap cg var
þá vetrarlangt í Reykjavík. Á
þeim tímum höfðu fáir peninga-
ráð, þó löngun væri til lærdóms.
Jakobína giftist 2. des. 1939,
Gunnari Guðmundssyni frá Bæ á
Selströnd við Steingrímsfjörð.
Hann byrjaði snemma sjósókn og
stundaði sjósókn á meðan heilsa
og líf entist. Hann byrjaði smátt
en brátt urðu farartækin stærri og
aflinn eftir því. Hann gerði fyrst
út frá Drangsnesi, síðar Hólmavík
og Skagaströnd. Síðast flytja þau
til Reykjavikur. Þau flytja þar í
eigin ibúð á Vesturgötu 52.
Jakobína var fríð kona og sómdi
sér vel, það var yfir henni þessi
reisn sem einkennir dugmikið
fólk. Það mun hafa verið hörð
lífsbaráttan hjá þeim hjónum
framanaf árum, eins og flestra á
þeim tímum. Það var löngum sagt
að erfið væri æfi sjómannskon-
unnar, en Jakobína reyndist þeim
starfa vel vaxin. Hún var sérstök
hvað allt heimilishald snerti. Þó
1961, varð aðskilnaðurinn Huldu
sár og þungur. Tók hún þá við hús-
vörzlunni.
Hulda vinkona okkar var sér-
stæður persónuleiki, einræn,
sjálfstæð með afbrigðum, prúð og
trúmennskan mikil.
Það var svo margt sem hún
gerði fyrir félagið, er var langt
fram yfir þær skyldur, þótt hún
hafi haft húsvörslu á hendi. Þetta
hús var henni mjög kært, það var
lifandi vera, enda hafði hún búið í
því á sjöunda áratug er hún lést.
Er ég leit á þetta hús í morgun í
grárri skimunni, fannst mér það
ósköp hnípið, það var hún sem
opnaði það og brá ljósi upp fyrst
af öllum á morgnana og gekk frá
því síðust að kvöldi. Sá góði andi
sem vakað hefur yfir því var
slokknaður.
Genginn er góður þjóðfélags-
þegn, eins og þeir gerast bestir,
trúmennskan og ljúfmennskan
voru hennar aðalsmerki. Lífssaga
þeirra mæðgna, svo fábrotin sem
framanaf árum væ^L -márgt> í
heimili vegna mikillar Sjosóknár
Gunnars og athafna þaraðlútandi.
Á þeirra heimili átti margur há-
setinn, sem vár fjarri sínu heimili.
athvarf í lengri og skemmri tíma.
Þar var og mikili gestagangur,
skyldfólk og fleiri áttu þar athvarf
víst, er það kom úr sveitinni að
leita sér lækninga. Óllu því fólki
sem leit.uðu á náðir þeirra hjóna
var tekið með hlýhug og rausn.
Jakobína hafði sérstakt lag á að
skapa fallegt heimili hvar sem
hún bjó, allt var fágað og hreint
og hún virtist ætíð vera viðbýin að
bæta gestum við matborðið. Gest-
um var hún hinn gjöfuli og glaði
veitandi.
Þegar tekið er tillit til þess, að
Jakobína var ekki vel heilbrigð,
hún gekk með brjóstþyngsli frá
barnsaldri, auk þess sem hún varð
fyrir því að beinbrotna, þá var
ekki furða þótt ellin yrði henni
erfið.
Þau hjón eignuðust fimm börn,
tvær dætur og þrjá sonu, lands-
þekktir aflamenn, þeir Hrólfur og
Guðmundur ásamt tengdasyni
þeirra hjóna, Haraldi Ágústssyni.
Hafa þeir verið með þeim afla-
hæstu í fiskiflota landsins. Öll eru
þau systkinin vel gefin dugnaðar-
fólk. Þau hjón höfðu mikið barna-
lán. Frá þeim er komið margt
barnabarna, sem ekki verða hér
upp talin. Jakobína hafði verið
mikill sjúklingur hin síðari ár.
Eftir að hún missti manninn og
seldi fallega heimilið þeirra, hafði
hún stuðst við sín ágætu börn,
þegar hún ekki var á spítala, en
þegar heilsa og kraftar eru þrotnir
verður mörgum erfitt lífið. Nú er
hún horfin yfir móðuna miklu, þar
sem harmur og mein mun ei mæða
og þar sem ástvinir og frændur
fagna komu hennar. Við sem eftir
lifum hér, þökkum henni sam-
fylgdina. Hin langa þraut er liðin,
en frelsarinn sagði: komið til mín,
allir þér sem erfiði og þunga eru
hlaðnir, ég mun veita yður hvíld.
Friður Guðs blessi Jakobínu.
Öllum afkomendum Jakobínu
votta ég samúð mína og bið þeim
blessunar Guðs.
Þuríður Guðmundsdóttir frá Bæ
hún var, mun gleymast í hugum
félagskvenna.
Hulda á þrjú hálfsystkini á lífi,
Fríðu, er ætíð hefur búið í Dan-
mörku, Lilju og Geir hér í borg.
Ættmenni hennar í móðurætt
voru henni kær, sérstaklega Rann-
veigar tvær. Félagskonur senda
systkinum og ættmömium hennar
kærar kveðjur.
Með virðingu og þokk kveðjum
við hana.
l'nnur S. Ágústsdóttir,
formaður. A
Afmælis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og
minningargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í
miðvikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi
á mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga.
Greinar mega ekki vera í sendibréfsformi. Þess skal
einnig getið, af marggefnu tilefni, að frumort ljóð um
hinn látna eru ekki birt á minningarorðasíðum
Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð og
með góðu línubili.
Hulda Þórðardótt-
ir - Minningarorð
;—:--r ... .,------:—
Veistu hvaöa litsionvarpstæki
býöstmeð
alltaÖ5ám ábyitjð?