Morgunblaðið - 16.12.1984, Blaðsíða 50

50
‘w.i asnMSfóic öj auo/ wímw. mo/^HvniioEov
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. DESEMBER 1984
Skyggni og lækning
Bókmenntir
Ævar R. Kvaran
Þórarinn Elís Jónsson:
Huglæknirinn og sjáandinn
Sigurrós Jóhannsdóttir
Hörpuútgífan, 1984.
í dagblaöinu Tímanum birtist
þann 20. janúar 1980 viðtal við
konu, sem fáir virtust kannast við.
Sigurrós Jóhannsdóttur að nafni.
Þetta viðtal vakti svo mikla at-
hygli margra, að Dagblaðið taldi
einnig rétt að hafa viðtal við hana
nokkrum mánuðum síðar, eða
þann 10. maí sama ár.
Ekki vissi sá, sem þetta hripar
neitt um konu þessa fyrr en hann
las framangreind viðtöl við hana.
En það kom í ljós, að hér var um
að ræða fátæka ekkju háaldraða
(verður niræð næsta ár), sem var-
ið hefur nálega sextíu árum ævi
sinnar til líknarverka. Ég heim-
sótti hana i litið hús við Hverfis-
götu sem hún bjó í og þótti miður,
að henni leið þá ekki sem bezt,
sökum þess að hún hafði fjárhags-
áhyggjur i sambandi við kaup á
þessu smáhýsi. Sem betur fer mun
Reykjavíkurborg síðan hafa séð
henni fyrir öðru húsnæði, svo ég
vona að hún hafi við það losnað
við áhyggjur af fjármálum. Hún
átti fátæka en gjafmilda og góða
foreldra, sem þraukuðu með erfið-
leikum, einkum harðindin
1881—1882, þegar aðeins eitt
hross föður hennar lifði þau af
þrem og hann varð því sjálfur að
bera heybaggana ásamt eina
hrossinu sínu heim af engjum.
Þrátt fyrir þetta gaf hann öðrum
sem bágt áttu vegna heyleysis af
fátækt sinni.
Sigurrós ólst því upp, eins og
fleiri íslendingar fyrir aldamót
við fátækt og harðræði. En ekki
man hún eftir sér öðruvísi en með
þá sálrænu hæfileika, sem enn
einkenna líf hennar. Vakti þetta
ótta með henni, þegar hún var
barn, en það var henni mikil hugg-
un, þegar aðrir héldu að hún væri
eitthvað rugluð, að hún átti móð-
ur, sem skildi hana og verndaði.
En hún var trúuð kona og trúði á
framhaldslíf að þessu loknu. Sig-
urrós lýsir þessu i þessari bók
Þórarins um hana með þessum
orðum:
„Smábarn var ég vör við hin
huldu öfl. Talaði við framliðna. Sá
þá og heyrði hvað þeir sögðu.
Þetta skapaði mér vandræði. Ég
sagði frá þessu í barnaskap min-
um og varð fyrir háði og spotti
hinna fullorðnu. Þá kom móðir
min mér til hjálpar og tók mig
undir sinn verndarvæng. — Bless-
unin hún móðir mín.“ Sigurrós
hefur sálræna hæfileika í ríkum
mæli, sem hún hefur, þegar hún
hefur getað komið þvi við, notað
fyrst og fremst öðrum til bata og
blessunar, því hún hefur fengist
við huglækningar árum saman og
hafa margir notið góðs af þvi. Og
eins og jafnan gerist annað veifið,
þegar slíkum hæfileikum er beitt
af kærleik hafa sumir sjúkdómar
læknast með þeim hætti, að lærð-
um læknum er það óskiljanlegt.
En það er lán Sigurrósar að
vera fslendingur. Hvergi i heimin-
um er líklegra að hún njóti skiln-
ings á þessum óvenjulegu hæfi-
leikum en hér á landi, þar sem
kannanir hafa sýnt, að nálega
þriðji hver maður telur sig ein-
hvern tíma á ævinni hafa orðið
fyrir dulrænni reynslu. ólíkt ýms-
um starfsbræðrum þeirra erlend-
is, hafa islenskir læknar aldrei
ráðist gegn fólki sem reynt hefur
að beita sálrænum hæfileikum
öðrum til bata og blessunar, þegar
allt annað hefur verið reynt án ár-
angurs. Samúð islenskra lækna
með sjúklingum sínum er meiri en
metnaður þeirra og öfund gagn-
vart sálrænu fólki sem virðist
stundum unnt að ná árangri, þar
sem læknisfræðin dugar ekki til.
Þetta er læknunum okkar til
sóma. Þeir eru ekki jafn fordóma-
fullir og sumir starfsbræðra
þeirra í öðrum löndum, enda
munu ýmsir þeirra hafa ekki síður
en aðrir fslendingar, skynjað með
sér sálræna hæfileika. Enda eru
þetta hrein kærleiksverk, sem
unnin eru án nokkurrar þóknunar,
öðrum tii heilla.
Fólk með slíka óvenjulega hæfi-
leika hefur alla tíð verið uppi, en
meðan hjátrúin var verst voru
slíkar manneskjur i sífelldri lífs-
hættu og enduðu margar líf sitt á
báli hins „kristna" rannsóknar-
réttar.
Það er furðulegt, að enn á ofan-
verðri 20. öld skuli fjöldi manns
trúa því einu, sem hann getur séð
eða þreifað á. Þó ætti hverjum
hugsandi manni að vera ljóst, að
skynjun hans á lífinu byggist
næstum eingöngu á fimm skiln-
ingarvitum, sem mörg eru svo
ófullkomin, að sum dýr hafa þau
miklu fullkomnari. Nei, það eru
áreiðanlega ekki þessi ófullkomnu
skilningarvit sem valda því, að
annað veifið berast sannar fregnir
af lækningum, sem jafnvel sjálf
læknisfræðin getur ekki gefið
neinar skýringar á!
Nútíma rannsóknir vísinda-
manna hafa sýnt okkur fyrst og
fremst hve iítið við vitum um
mannlega vitund og þá ótrúlegu
möguleika sem maðurinn býr yfir.
En þar sem óvenjulegir hæfileikar
koma í Ijós eigum við að hafa vit á
þvi aö færa okkur þá í nyt. Þannig
hefur mig lengi t.d. dreymt um
samvinnu lækna og huglækna i
framtíðinni. Þessi ósk er þegar
byrjuð að rætast að nokkru i ná-
grannalandi okkar Bretlandi. Þar
er talið að séu nú starfandi um
20.000 huglæknar og 2000 sjúkra-
hús hafa þegar leyft að sjúklingar
þar megi leita hjálpar huglækna.
Til þess þarf að vísu leyfi sjúkra-
húslæknisins, en á þvi stendur
aldrei. Fyrir tveim árum á lækna-
ráðstefnu í Lundúnum vakti ræða
eins frægasta skurðlæknis Breta í
krabbameinsskurðlækningum
mikla athygli, þvi þessi virti lækn-
ir ráðlagði læknum hiklaust að
leyfa samstarf við huglækna, sem
hann sjálfur sagðist hafa notið
með góðum árangri fyrir sjúkl-
inga sína. Einkanlega taldi hann
huglækninn hafa góð áhrif á
sjúklinginn fyrir uppskurð. Hon-
um tækist að eyða kviða og ótta
við uppskurðinn, sem skipti miklu
máli. Og eins taldi hann að sjúkl-
ingar virtust fá sneggri bata, þeg-
ar haft væri samstarf við góðan
huglækni.
Sigurrós Jóhannsdóttir, sem
þessi bók segir frá, er bæði hug-
læknir og sjáandi. Það er kannski
villandi að kalla slíkt fólk hug-
lækna, því viðkomandi læknar
ekki sjálfur, heldur hefur hann
hæfileika til þess að vera farvegur
fyrir læknandi öfl, sem gegnum
hann streyma. Á ensku er þetta
fólk kallað „healers", eiginlega
græðarar eða græðar.
Talsvert hefur verið skrifað á
íslensku um sálræna hæfileika
fólks, enda höfum við flest mikinn
áhuga á þeim málum. Þótt þessi
bók sé engan veginn merkari eða
betri slíkum bókmenntum og í
stytsta lagi, þá nægir hún þó til að
sýna hvernig gömul kona notar
slíka hæfileika öðrum til blessun-
ar. Slikar frásagnir ættu því að
gleðja alla góða menn. Þess vegna
færi ég Þórarni Elís Jónssyni
þakkir fyrir bókina og Hörpuút-
gáfunni fyrir útgáfu hennar.
œgn VERÐBÓLGU
Mánaðarlega eru borin saman kjör hávaxtareiknings og verðtryggðra reikninga hjá
bankanum, og vaxtabreytingar gerðar svo að Hávaxtareikningur verði alltaf betri kostur.
Hækkandí vextír
Hávaxtareikningur ber stighækkandi
vexti, 17% í fyrstu sem strax eftir
2 mánuði hækka um 1,5% á mánuði
uns 24,5% er náð. Eftir samanlagðan
12 mánaða sparnað hækka vextirnir
síðan um 1% til viðbótar og eru 25,5%
upp frá þvi.
Arsávöxtun
Vextir leggjast við höfuðstól 30. júní og
31. desember ár hvert og fer því
ársávöxtun aldrei niður fyrir 27,12% en
getur náð 27,58% sem ræðst af því
hvenær ársins lagt er inn.
Vextír frá stofndegí
Allar vaxtahækkanir Hávaxtareiknings
reiknast frá stofndegi og falla aldrei
niður á sparnaðartímanum. Þannig
tryggir afturvirk prósentuhækkun bestu
kjörin.
Nýstáríegt fyrírkomulag
Stofnskírteini er gefið út fyrir hverri
innborgun og er hvert stofnskírteini til
útborgunar i einu lagi. Þvi er sjálfsagt að
deila innborgun á fleiri skirteini sem gerir
úttekt á hluta fjárins mögulega, án þess
að vaxtakjör eftirstöðva rýrni.
Óbtindínn
Hvert skírteini er laust til útborgunar
fyrirvaralaust.
Betrí kjör bjóöast varla.
Samvinnubankínn