Morgunblaðið - 13.12.1985, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR13. DESEMBER1985
Nokkur sannleikskorn um
„frekjuhundahóp44 háloftanna
— eftir E. írisi
Erlingsdóttur
Miðvikudaginn 4. desember sl.
birtist í Morgunblaðinu grein eftir
dr. Gunnlaug Þórðarson undir
yfirskriftinni „Frekar flugfreyj-
ur“. Er þessi samantekt dr. Gunn-
laugs svo ómálefnaleg, lágkúruleg
og heimskuleg að ég tel það fyrir
neðan virðingu mína að fjalla um
hana. Hins vegar langar mig að
koma á framfæri nokkrum sann-
leikskornum um flugfreyjustétt-
ina sem ég tilheyri og störf okkar
því umfjöllun um flugfreyjur í
tiiefni verkfalls okkar hefur að
undanförnu verið slík að ég get
ekki lengur stillt mig um að leggja
nokkur orð til málanna.
Af blaðaskrifum og lesendabréf-
um að dæma virðast margir ætla
að í flugfreyjustéttinni sé saman-
komið auðugasta fólk landsins og
að í flugfreyjustarfinu felist aðal-
lega það að mála sig og fara í búð-
arráp erlendis. Jafnvel var því
haldið fram að margir myndu vilja
vera flugfreyjur fyrir ekki neitt,
slík væri ásóknin í starfið. Rétt
er það að þetta starf er eftirsótt,
enda a.m.k. að mínum dómi bæði
fjölbreytilegt og skemmtilegt. En
hætt er við að margir vildu fá
eitthvað fyrir sinn snúð væru þeir
sendir nokkrum sinnum til Glas-
gow og Kaupmannahafnar eða í
sólarlandaflug svo dæmi séu
nefnd. Ef fólk heldur það vera
tóma sælu að vera flugfreyja þá
er það misskilningur. Þetta er
erfitt starf og krefjandi. Flug-
tíminn til hinna ýmsu staða segir
ekki alla söguna. Þó að farþeginn
okkar frá íslandi stígi út í Lúxem-
borg eftir 2'/2 til 3 tíma langt flug
er því ekki þannig farið með okkur.
Flugið, tökum sem dæmi F1614 til
Lúxemborgar, hefst í Keflavík kl.
7.15 að morgni. Þá fer bíll frá
Hótel Loftleiðum með áhöfnina til
Keflavíkur kl. 6.00 um morguninn
sem þýðir að við þurfum að vakna
ekki siðar en kl. 5 um nóttina.
Flugvélin lendir aftur í Keflavík
kl. 16. Heim til okkar erum við
ekki komin fyrr en 1 til 1% klst.
síðar. Þetta er því 11 tíma vakt. Á
þeim tíma setjumst við oft tvisvar
sinnum niður, á leiðinni til Kefla-
víkur um morguninn og á leiðinni
í bæinn.
Okkar starf felst ekki einungis
í að gefa farþegunum að borða og
drekka, heldur verðum við stöðugt
að vera vakandi fyrir öllu sem
gerist um borð, vera brunaverðir,
geta brugðið okkur í líki slökkvi-
liðsmanna, hjúkrunarfræðinga og
sálfræðinga ef svo ber undir. Og
að sjálfsögðu eigum við alltaf að
vera í góðu skapi og brosandi,
hvernig sem á stendur.
Flugtími frá Keflavík til Amer-
íku er oftast 5 til 6 klst. Mjög oft
er farið heim til íslands strax
næsta dag; frá hóteli kl. 5, 6 eða
7 síðdegis. Á þeim tíma sem þá er
stoppað erlendis fæ ég ekki skilið
að margt annað sé hægt að gera
en að hvíla sig ætli maður að vera
Husqvarna
ALDREI MEIRA
ÚRVAL HUSQVARNA
—SAUMAVÉLA —
9 GERDIR
Verð frá hr. 13.285 Stgr.
msfmi
msrsimi smi.uím
Á isumi
Gunnar Ásgeirsson hf. j2§ Suóurlandsbraut 16 Simi 9135200 (jX^~
uppistandandi á leiðinni heim, en
við vökum að sjálfsögðu alla nótt-
ina til baka. Flestir eru sammála
um að það taki tíma að jafna sig
eftir tímamismuninn milli Amer-
íku og íslands, sem oft er 5 klst.,
hvað þá að þurfa að venja sig við
slíkt oft í mánuði.
Miklum ofsjónum hefur verið
séð yfir dagpeningum okkar og
hefur maður heyrt hinar ótrúleg-
ustu tölur um það efni, jafnvel
frá Flugleiðamönnum sjálfum. Ég
veit ekki hvernig tekist hefur að
fá út þessar tölur sem haldið var
á lofti í fjölmiðlum á meðan á
verkfalli okkar stóð, en hafi téðar
upphæðir átt að renna í okkar
vasa í hverjum mánuði hef ég
mikinn áhuga á að vita hvernig
þær voru reiknaðar út. Mér hefur
nefnilega ekki tekist, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir, að galdra neitt
þessu líkt í veskið mitt.
I ágúst sl. var ég í fullu starfi
sem flugfreyja. Vakttímar mínir
voru 123,2. Hins vegar var ég að
heiman frá mér í þágu félagsins
u.þ.b. 230 klst. þennan mánuð. í
ágúst sl. voru almennir vinnudag-
ar 21 að tölu. Sá sem vinnur 8 tíma
á dag vann samkvæmt því 168 klst.
í þeim mánuði og eigi ég að vera
jafnnákvæm og þegar menn voru
að reikna út okkar vinnutíma, má
gera ráð fyrir 1 klst. i mat og 15
mín. í kaffi fyrir hádegi og 15
mín. eftir hádegi. 168 klst.-31 Vi
klst. eru 136% klst. sem er því sá
tími sem sá sem á 8 stunda vinnu-
dag hefur unniö í ágústmánuði sl.
og væntanlega átt frí allar helgar.
Hafi ekki verið svo og vinnutíminn
verið um helgi eða að nóttu hefur
viðkomandi líklega fengið greitt
sérstaklega fyrir það, en eins og
alkunna er kallast slíkar greiðslur
vaktaálag.
Við eigum eitt helgarfrí í mán-
uði, en að öðru leyti er ekki spurt
um hvort það er sunnudagur eða
mánudagur, dagur eða nótt, jól eða
páskar, launin eru hin sömu, ekk-
ert sem heitir vaktaálag fáum við
á laun okkar.
Flugfreyjur gera verkfall og allt
í einu er ekki þverfótað fyrir öllum
dagpeningunum og bílapeningun-
um sem við eigum að vaða í og
taldir eru okkur til launa. Framtíð
E. fris Erlingsdóttir
„Fróðlegt væri að vita
hvað hið opinbera greið-
ir starfsmönnum sínum
í dagpeninga og bfla-
styrki, eða bankarnir
sínum starfsmönnum.
Eða hvað læknar fá —
svo enn eitt dæmið sé
tekið. Sendir hið opin-
bera þá ekki stundum
til útlanda til að kynna
sér nýjungar í læknis-
fræði?“
ríkisstjórnarinnar er í húfi vegna
frekju þessarar hálaunastéttar.
Hvenær hafa þessar greiðslur í
umræðum um kjaramál annarra
stétta verið taldar til „launa"?
Eðlis starfs síns vegna þurfa for-
ráðamenn og ýmsir aðrir starfs-
menn Flugleiða eflaust að fara
talsvert utan í þágu félagsins og
hljóta þeir að fá greidda dagpen-
inga á meðan á dvöl þeirra þar
stendur. Telja þeir sér þessa pen-
inga til launa? Fá ekki alþingis-
menn og opinberir starfsmenn
dagpeninga og frítt far á fyrsta
klassa á ferðum sínum í þágu
starfa síns? Er þetta talið þeim
til launa? Ég vil t.d. benda fólki á
að lesa 1. nr. 75/1980 um þing-
fararkaup alþingismanna. Fróð-
legt væri að vita hvað hið opinbera
greiðir starfsmönnum sínum í
dagpeninga og bílastyrki, eða
bankarnir sínum starfsmönnum.
Háttvís hæsta-
réttarlögmaður
— eftir Jófríði
Björnsdóttur
í Mbl. miðvikudaginn 4. desem-
ber birtist grein eftir hæstaréttar-
lögmann nokkurn ásamt mynd af
honum meo skotthúfu, sem eflaust
árstímans vegna minnti mig á
jólasvein.
Fyrirsögn þessarar greinar var
ákaflega hófleg; „Frekar flugfreyj-
ur“. Lýsir hann þar hneykslan
sinni á kjarabaráttu þessarar
voðalegu stéttar, sem telur sig
þurfa sexfaldar mánaðartekjur á
við fólk í svipuðum og erfiðari
störfum. Auk þess að hæðast að
Alþingi íslendinga svo að þorra
þjóðarinnar ofbýður og meira að
segja hugsandi konum líka.
Kjaradeila flugfreyja og Flug-
leiða er leyst og heyrir sögunni
til. Orðgnótt og rakaleysi greinar-
höfundar er vart svarandi og sýn-
ist sitt hverjum um frekju ogdóna-
skap. En þar sem hann kallar
forsvarsmenn Flugfreyjufélags
íslands stórlygara og óhæfar flug-
freyjur ofbýður mér líka og finnst
því rétt að eftirfarandi komi fram:
Þrisvar í viku er flogið til Kaup-
mannahafnar með viðkomu í Glas-
gow í báðum leiðum. Þá er vakt-
tími rúmlega 12 tímar. Tvisvar í
viku er flogið frá Orlando til Lúx-
emborgar með viðkomu í Balti-
more. Þar er vakttími að lágmarki
„En það verður að segj-
ast eins og er ad ég læt
mér þaö í léttu rúmi
liggja þótt þessi madur
óski ekki eftir að njóta
þjónustu okkar ágætu
forustusveitar né heldur
annarra þeirra, sem
stuöla aö bættum kjör-
um íslenskra kvenna.“
13 tímar.
Auk margra annarra fluga t.d.
sólarlanda er vakttími um 11—14
tímar. Þarna eru engir matar- eða
kaffitímar sem eflaust flestar
aðrar starfsstéttir hafa.
Ekki veit ég hvort hæstaréttar-
lögmaðurinn telur sína daglegu
snyrtingu til vinnutíma, en ég get
upplýst hann um að vinnutími
flugfreyja hefst þegar mætt er til
vinnu og lýkur 1 klst. eftir lend-
ingu.
Trúi maðurinn þessu ekki legg
ég til að hann leiti upplýsinga um
þetta hjá Flugleiðum, en fari ekki
í blöðin með það sem hann þekkir
greinilegaekki.
Dagpeningakerfi íslenskra flug-
freyja og annarra flugliða er
samskonar og hjá SAS og mörgum
öðrum flugfélögum. Auk þess sem
Eða hvað læknar fá svo enn eitt
dæmið sé tekið. Sendir hið opin-
bera þá ekki stundum til útlanda
til að kynna sér nýjungar í læknis-
fræði? Hver borgar kostnaðinn við
það og eru dagpeningar sem þeir
fá á meðan taldir þeim til tekna?
Eða er það kannski vegna þess
að flugfreyjustéttin er kvennastétt
sem þessar greiðslur eru hafnar
upp til skýjanna? Af hverju er
aldrei minnst á þessa peninga í
kjaradeiium annarra stétta þjóð-
félagsins? Er það ekki vegna þess
að það eru aðallega karlmenn sem
fá þessa peninga? Oft væri nefni-
lega réttast að kalla þetta tippa-
styrki.
Fyrir mína vinnu sl. ágúst-
mánuð fékk ég 23.122 kr. í laun
að ófrádregnum sjóðagjöldum,
sköttum og sparimerkjum. Eftir-
stöðvarnar hafði ég til að greiða
húsaleigu, rafmagn, hita og síma,
fæða mig og klæða. Framfærslu
af þessu tagi þekkja víst margir
íslenskir launþegar.
Einhver býsnaðist í lesendabréfi
yfir frekju okkar flugfreyja og
bætti við að flestar okkar væru
giftar ríkustu mönnum þjóðfélags-
ins, svo sem lögfræðingum og
læknum. Mér hefur nú enn ekki
hlotnast maki úr þesesum stéttum
og mér er kunnugt um að eins er
ástatt um mörg starfssystkini mín.
Það hljóta að vera meiri auðævin
samankomin í slíku hjónabandi.
Það væri óskandi að peninga-
sukkið í þessu þjóðfélagi snerti
samvisku þjóðarinnar jafnmikið
og kjör flugfreyja gera. Upp koma
mál þar sem á daginn kemur að
hundruðum milljóna af fé skatt-
borgaranna er sólundað eftir geð-
þótta nokkurra manna sem vaða á
skítugum skónum um fjárhirslur
landsmanna og þurfa aldrei að
standa ábyrgir gerða sinna. Hafi
einhverjir hneykslast mikið í les-
endabréfsdálkum dagblaðanna
yfir því þá hefur það alveg farið
fram hjá mér.
Að lokum. Vegna þess að við
flugfreyjur og -þjónar viljum að
farþegunum okkar líði ávallt sem
best um borð hjá okkur og séu
hvorki svangir eða þyrstir, langar
mig að benda dr. Gunnlaugi Þórð-
arsyni, sem opinberlega hefur frá-
beðið sér þjónustu íslenskra flug-
freyja, að gleyma ekki nestispakk-
anum næst þegar hann þarf að
fara í flugferð með íslensku flug-
félagi.
Höfundur er flugfreyja.
Jófríður Björnsdóttir
opinberir starfsmenn og fleiri fá
a.m.k. sambærilega dagpeninga
erlendis. Þetta er nákvæmlega
jafn eðlilegt gagnvart íslenskum
flugfreyjum eins og öðru fólki, sem
dvelur stóran hluta ævi sinnar
erlendis, þótt lögmaðurinn telji
sjálfum sér nægja minna.
Að lokum: Það er auðvitað leitt
að hæstaréttarlögmaðurinn skuli
vera óánægður vegna skorts á
háttvísi og ljúfri framkomu ís-
lenskra flugfreyja og búðar-
stúlkna.
En það verður að segjast eins
og er að ég læt mér það í léttu rúmi
liggja þótt þessi maður óski ekki
eftir þjónustu okkar ágætu for-
ustusveitar né heldur annarra
þeirra, sem stuðla að bættum kjör-
um íslenskra kvenna.
Læt ég svo lokið skrifum mínum
um þetta mál og óska lögmannin-
um og öðrum gleðilegrar friðar-
hátíðar.
Höfundur er flugfreyja.