Morgunblaðið - 13.12.1985, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR13. DESEMBER1985
í essinu sínu
Mailer
Bókmenntlr
Jóhanna Kristjónsdóttir
Norman Mailer: Hörkutól stíga ekki
dans.
Árni Ibsen þýddi.
Bókaútgáfan Nótt 1985.
Það er kannski svolítið undar-
legt að hér skuli vera á ferð fyrsta
bókin eftir Norman Mailer sem er
þýdd og gefin út á íslenzku. Hann
hefur síðustu áratugina verið ein-
Norman Mailer
hver frægasti höfundur Banda-
ríkjanna og látið mjög á sér bera.
Eftir á að hyggja hefur þó kannski
farið meiri orka í að halda sér í
sviðsljósinu en að skrifa vandaðar
bókmenntir. Það er að minnsta
kosti erfitt í fljótu bragði að benda
á einhverja bók Mailers, sem hefði
verið beinlínis bráðnauðsynlegt að
fá gefna út á íslenzku. Það er engu
líkara en Mailer hafi sjálfur gert
sér grein fyrir því, að höfundaverk '
hans væri heldur léttvægt, alténd
miðað við alla fyrirferðina. Og með
næst síðustu bók sinni Ancient
Evenings hugðist hann bersýni-
lega skipa sér í fremstu röð fagur-
bókmenntahöfunda. Bókin gerist í
Egyptalandi hinu forna og Mailer
mun hafa verið í áratug eða svo
að glíma við hana.
En bókin fékk slæma dóma og
seldist ekkert í líkingu við það sem
hafði verið búist við. Flestum þótti
hún heldur leiðinleg.
Bókmenntir;
Jóhanna Kristjónsdóttir
Snjólaug Bragadóttir frá Skáldalæk:
Undir merki steingeitar.
Útgefandi Örn og (irlygur 1985.
Snjólaug Bragadóttir hefur gert
víðreist með persónur sínar í síð-
ustu bókum sínum og nú er aðal-
sögusviðið Los Angeles og heimur-
inn er fullur af poppstjörnum,
eiturlyfjum og ást. Margar persón-
ur koma við sögu, þær eiga allar
sameiginlegt að hafa umtalsverð-
an áhuga á stjörnumerkjum. En
það fer ekkert á milli mála að þar
ber steingeitin af. Og sannast bezt
á aðalpersónunni, Nönnu Hreins.
Faðir hennar Hreinn er í hljóm-
tækja- og plötubransanum. Og á
þegar sagan hefst orðið fyrirtækin
Hreintóna, Tónhrein og Hreinboð
Og það var eins og þungu fargi
hafi verið af Mailer létt. Á skömm-
um tíma skrifaði hann þessa bók
Hörkutól stíga ekki dans. Og hér
kveður við annan tón. Þetta er
töffarasaga úr Bandaríkjunum
nútimans, eiginlega reyfari og hún
er ósvikin frásagnargleðin sem var
illa fjarri í Ancient Evenings.
Mailer fer á kostum, enda stadd-
ur á heimavelli. Bókin hefst á
magnaðri timburmannalýsingu.
Rithöfundur, sem svipar til Mail-
ers sjálfs er að vakna upp eftir
(æ). Auk þess eru börnin hans með
heiðbjört nöfn, Viðar og Heiðar
og Nanna, sem heitir reyndar
Ragnheiður í alvörunni og konan
hans heitir hvorki meira né minna
en Heiða.
Nanna er með mikla og fjöl-
þætta hæfileika. Hún semur frá-
bær popplög, sem eru spiluð í öllum
óskalagaþáttum, hún er snillingur
að handleika tölvur henni og er
eiginlega flest til lista lagt. Auk
þess er hún auðheyrilega bráð-
hugguleg í útliti. En hún fær ekki
að njóta sín og poppsöngvarinn
Baldur, kærasti hennar, eignar sér
allan heiðurinn af lögunum henn-
ar, svo hún sér fram á að verða
að komast í burtu frá þessu öllu
um hríð.
Hún er svo stálheppin að eiga
ameríska pennavinkonu, Tracy,
sem við nánari athugun reynist
dóttir fokríks meiriháttar plötuút-
þrotlausa drykkju síðustu tuttugu
og fjóra daga. Konan fór frá hon-
um og þá brást hann við á þennan
karlmannlega hátt. Og er ekki
alveg nýtt.
Hann man ekki gjörla hvað
hafði gerzt kvöldiö áður og upp-
götvar sér til undrunar, að hann
er með húðflúr á handleggnum,
framsætið í bílnum hans er atað
blóði og illskeyttur lögreglustjóri
gefur í skyn, að réttast væri að
hann athugaði marjúanageymsl-
una sína. Þar finnur hann afhoggið
konuhöfuð.
Er nema von að manninum
bregði. í bókinni reynir hann síðan
að komast að því, hvað kom eigin-
lega fyrir og það reynist aldeilis
vera sitt af hverju. Líkin hlaðast
Snjólaug Bragadóttir
gefanda í Los Angeles. Þangað
heldur Nanna og vinnur hug og
hjörtu fjölskyldunnar, hlustar á
eftirlæti sitt, Dominic Black, og
horfir á myndbandsupptökur með
honum. Dominic er því miður
hættur að syngja eftir erfiðleika
sem hann lenti í vegna eiturlyfja-
neyzlu. Þetta líf er hið mesta
upp eins og vera ber í góðum
spennusögum. Frásögnin er þokka-
lega trúverðug, en umframallt
fjörmikil. Það má líka sjá að enn
eimir eftir að Ancient Evenings í
huga Mailers — sú bók snérist að
nokkru leyti um endurholdgun
Forn Egypta og þessir jarðbundnu
landar hans, sem hér er lýst eru
mikið með hugann við slík efni.
Árni Ibsen hefur þýtt bókina og
hefur það áreiðanlega ekki verið
áhlaupaverk. Bókin er á töffara-
máli og uppfull af grófyrðum og
klámi, sem islenzkan er fátækari
af en enskan. Þótt texti Árna sé
sjálfsagt ekki eins mergjaður og
frumtextinn finnst mér honum
hafa tekizt prýðilega upp í öllum
meginatriðum.
ævintýri fyrir Nönnu. Og þegar
hún kynnist Nick, syni hljómplötu-
eigandans fyrir hjónaband ... ja,
hver er þá þar kominn nema sjálf-
ur Dominic Black. Hvern hefði nú
óraðfyrirþessu?
Tracy vinkona er sveiflótt í
skapi, gæti verið hún væri í eitur-
lyfjum? Og þá er að drífa sig í
sveitina með Nick-Dominic (sem
er reyndar metsölubókahöfundur
líka), vinna að plötu með lögum
eftir Nönnu og láta Tracy fá að
njóta sín við að syngja þau. Þetta
gengur allt eins og efni standa til
og ástin blómstrar og afbrýðisem-
in er í blossa og ég veit ekki hvað.
Undir lokin er angist popphöf-
undarins Nönnu Hreins — sem nú
heitir reyndar White — af nokkuð
svona augljósum ástæðum orðin
slík, þrátt fyrir væntanlega heims-
frægð, að hún ákveður að flýja af
hólmi. En þar með er sagan sem
betur fer ekki öll...
Sagan er fjörlega skrifuð og
fyrirtaks góð afþreying, og ímynd-
unarafl Snjólaugar hleypur aldrei
með hana í neinar alvarlegar
gönur. Snjólaug er hiklaust einn
bezti alvöru-afþreyingarhöfundur
okkar um þessar mundir. Alténd
að mínum dómi.
Stjörnumerkjapæl-
ingar og ástarpopp
RITFANGADEILDIN BKEYTIR UM SVIP
OG VERÐUR ALLSHERJAR JÓLAMARKAÐUR
Jólakortin eru komin á sinn staö
og jólaskrautið þekur borö og hillur.
Kertamarkaðurinn hefurfestsig í sessi. Kertin
eru í hundraðatali, af öllum gerðum
og stærðum.
VANTIÞIG HUGMYND AÐ GÓÐRIGJÖF
PÁ FÆRÐU HANA HÉR
Við nefnum sem dæmi: Vasatölvur, penna og
pennasett, skjalatöskur, undlrlegg úr leðri
og statífá skrifborðið, hnattlíkön, margs Konar
þrautir og spil, Ijósálfa og töfl.
GALLERI EYMUNDSSON
er alveg sérstök deild. Þar finnur þú glæsilegt
úrval gallerímynda í vönduðum álrömmum í
stærðunum 60x80 og 50x60. Takmarkað
upplag af hverri einstakri mynd. Einnig eigum
við geysilegt úrval mynda í smellirömmum
á ótrúlegu verði.
Auðvitað geturþú líka valið staka mynd og við
römmum hana síðan inn fyrir þig á staðnum.
NYR TÍME MANAGER!
Við höfum öll ný gögn í hið frábæra Time
Manager sett. Ómissandi eign fyrir allt
athafnafólk. Time Manager er til í leðri og er
hreint tilvalinn fyrirþá sem vilja taka sig saman
um veglega jólagjöf.
OG KÓRÓNAN Á ALLT SAMAN:
Sjálfur jólapappírinn, merkispjöldin og
slaufurnar frá okkur standast að sjálfsögðu
allan samanburð nú sem endranær. Ekki mega
blessaðir jólapakkarnir vera sviplausir.
EYMUNDSSON
KOMINN MEÐ JÓLASVIPINN
Austurstræti 18
O
I