Morgunblaðið - 06.05.1986, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
98. tbl. 72. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 6. MAI1986
Prentsmiðja Morgnnblaðsins
Smyglar-
inn féll á
eig-in brag’ði
Osló. Frá Jan Erik Laure, fréttaritara
Morgunblaðsins.
ERLENDUR eiturlyfjasmyglari
beið bana um helgina er gat kom
á kókaínsekki, sem hann hafði
gleypt til að smygla þeim gegnum
tollskoðun.
Maðurinn kom til Oslóar á mánu-
dag með þrjátíu og átta sekki eða
190 grömm af kókafni í maganum.
Aðfaranótt þriðjudags komu fyrstu
götin á sekkina og maðurinn var
fluttur á spítala. Fyrst var talið að
hann hefði fengið hjartaslag, en við
rannsókn kom í ljós að lffshættulegt
magn kókaíns var f maga hans. Á
föstudag lýstu læknar yfir þvf að
heili hans væri hættur að starfa.
Þá voru göt komin á átta sekki.
Maðurinn lést líklega um helgina,
en lögregla hefur ekki viljað stað-
festa þetta og telur að það gæti
tafið rannsókn málsins.
AP/Símamynd
Þrátt fyrir viðvaranir yfirvalda um að beita ekki búfénaði á haga vegna geislavirks úrfellis láta margir
vestur-þýskir bændur kýr sínar bíta gras undir berum himni. Þessi mynd var tekin í Michelstadt í
grennd við Frankfurt. Á skiltinu stendur*. Geislavirkt. Annað á myndinni þarf ekki skýringar við.
Kjamorkuslysið í Chemobyl:
Geislavirkt ský stefn-
ir í átt til Skotlands
Gæti tekið stefnu til íslands - Geislamælingar hefjast í Reykjavík í dag, segir landlæknir
Moskvu/Hannover/Frankfurt. AP.
GEISLAVIRKT ský frá kjarn-
orkuverinu í Chernobyl berst nú
í átt að Skotlandi. Þarlend yfir-
völd segja að ekki sé hætta á
ferðum. Almenningur hefur þó
verið varaður við að neyta fersks
regnvatns á Skotlandi og víðar.
Almenningur á Bretlandi er
áhyggjufullur og hafa kvíðafuli-
ir foreldrar og óléttar konur
hringt linnulaust í heilbrigðis-
ráðuneytið.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins gæti skýið borist að vestur-
strönd íslands. Morgunblaðið sneri
sér til Ólafs Ólafssonar, landlæknis,
og sagði hann að fylgst yrði með
regnvatni og tekin sýni frá og með
deginum í dag. Sérfræðingar teldu
þó að lítil hætta væri á ferðum. Þó
væri ekki hægt að slá neinu föstu
þar sem ekki hefðu fengist nægileg-
ar upplýsingar um hversu mikil
geislavirkni hefði borist út í and-
rúmsloftið. Aftur á móti ættu betri
upplýsingar að fást eftir fund vís-
indamanna í Kaupmannahöfn í dag.
Sovésk stjórnvöld hafa viðurkennt
að geislavirkni nær út fyrir 30 km
svæði, sem fólk var flutt brott af,
og segja að hætta sé á að á, sem
rennur í helsta vatnsból fbúa Kiev,
verði hættulega geislavirk. I
Prövdu, málgagni sovéska Kom-
múnistaflokksins, sagði, að spreng-
ing hefði orðið í verinu og út frá
henni hefðu kviknað eidar. Sagði að
enn logaði eldur í einum kjamaofni.
Hann væri erfitt að slökkva vegna
þess að ekki mætti nota vatn eða
önnur efni.
Sænskir vísindamenn segja líkur
benda til þess að um átta manns i
Svíþjóð fái krabbamein af völdum
geislunar næstu fjörutíu ár. Búast
mætti við allt frá áttatíu til átta
þúsund krabbameinstilfellum af
völdum slyssins á þeim svæðum, sem
orðið hefðu fyrir geislavirkni í Evr-
ópu, árið 2030.
Boris Yeltsin, yfirmaður Moskvu-
deildar sovéska Kommúnistaflokks-
ins, sagði í gær að geislavirkni hefði
minnkað við kjarnorkuverið í
Chernobyl og lofaði að erlendum
sérfræðingum yrði leyft að skoða
verið. Hann sagði að engar geisla-
virkar gufur lækju nú úr kjamorku-
verinu, en geislun hefði mælst 100
röntgen á klst. í jarðlögum. Hann
sagði aftur á móti á sunnudag að
mælst hefðu 150 röntgen á klst.
Eðlilegt er að menn verði fyrir 0,2
röntgena geislun á ári. Hættumörkin
eru við 50 röntgen og 400 röntgen
em banvæn.
Að sögn Yeltsins vom 49 þúsund
manns fluttir brott af hættusvæðinu
umhverfis kjamorkuverið eftir slys-
ið, búfénaði hefði verið slátrað og
búskapur bannaður á mesta hættu-
svæðinu. Hermenn væm nú að
„eyða“ geislavirkni á tuttugu km
hættusvæði umhverfis verið og
hefðu þeir í gærkvöldi verið komnir
að verinu.
Yfirmaður Alþjóðlega kjamorku-
ráðsins (IAEA), Hans Blix, er nú í
Moskvu til að fá upplýsingar um
slysið. Hann fer ekki til Chemobyl.
Geislavirkni minnkar enn í Evrópu
og mældist hvergi hættuleg mönn-
um. Austurríkismenn ráðleggja fólki
þó að fara ekki mikið út í náttúmna
og varast að borða visst grænmeti
vegna geislunar við jörðu.
Geislavirkni hefur minnkað í
Júgóslavíu, en júgóslavneskt dag-
blað ávítaði Sovétmenn í gær fyrir
að greina ekki þegar frá kjamorku-
slysinu.
Noregur:
Aukinni
olíufram-
leiðslu
spáð
París. AP.
TALIÐ er að olíuframleiðsla
Norðmanna muni aukast
meira á næstu árum en áður
var búist við að því er Al-
þjóðlega orkumálaráðið sagði
í dag. Þessi spá kemur fram
nú, þegar um ein vika er síðan
norska stjórnin sagði af sér
vegna þess að hún fékk ekki
samþykktar sparnaðarað-
gerðir til að bæta upp fyrir
minni skatttekjur vegna
lækkandi olíuverðs.
Það kom fram í skýrslu ráðsins
um olíuframleiðslu Norðmanna að
hún myndi aukast um sem svarar
fimm milljónum tonna að olíujafn-
gildi (TOE) 1990 miðað við síðustu
spá. Alþjóðaráðið notar tonn af
olíujafngildi sem sérstakan viðmið-
unarstuðul til að geta borið saman
framleiðslu á olíu, gasi og öðrum
orkugjöfum. Ársframleiðslan yrði
þá 52,5 milljónir tonna. í skýrsl-
unni, sem kom út fyrir ári, var
gert ráð fyrir að framleiðsla Norð-
manna yrði 47,5 milljónir tonna
1990.
í skýrslunni segir aukin heldur
að olíuframleiðsla Norðmanna fari
síðan minnkandi, verði um 40
milljónir tonna 1995 og 22 milljónir
árið 2000.
Leiðtogafundurinn í Tókýó:
Líbýa griðastaður
hryðjuverkamanna
- sagði í sameiginlegri yfirlýsingu leiðtoganna sjö
Tókýó. AP.
STJÓRN Bandaríkjanna hefur ákveðið að gefa bandarískum olíufyr-
irtækjum frest til 30. júní til að hætta viðskiptum í Líbýu. Á leið-
togafundinum í Tókýó var í gær ákveðið að vinna sameiginlega
gegn hryðjuverkum og í yfirlýsingu var tekið fram að Líbýumenn
styddu liryðjuverkamenn. Einnig var hnýtt í Sovétmenn vegna kjam-
orkuslyssins í Chernobyl.
George Shultz, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði að hlutaðeig-
andi fyrirtæki yrðu að fara, með
góðu eða illu. Þau yrðu jafnvel að
skilja eftir eigur sínar í Líbýu, ef
ekki vildi betur til. Bandaríkjamönn-
um hefur undanfarið fjölgað í Líbýu
og er nú talið að þar séu um 400
til 800.
Frakkar voru mótfallnir árásinni
á Líbýu. Vamarmálaráðherra
Frakka, Jean-Bemard Raimond,
sagði að afstaða Frakka hefði ekki
breyst. Aftur á móti hefðu Líbýu-
menn gert sig seka um hryðjuverk
af yfirlögðu ráði. Hann sagði einnig
að Frakkar myndu ekki leyfa Banda-
rikjamönnum að fljúga yfir Frakk-
land ef gerð yrði önnur loftárás.
Þótt ekki hefði verið kveðið á um
að beita mætti valdi gegn Líbýu-
mönnum vom Bandaríkjamenn him-
inlifandi yfir því að tekin hefði verið
afstaða gegn hryðjuverkum á fund-
inum.
Samþykkt var að refsa ríkjum,
sem styddu hryðjuverkamenn, með
því að banna vopnasölu til þeirra og
fækka starfsliði í sendiráðum þeirra.
Að auki var ákveðið að maður, sem
yfirvöld eins ríkjanna sjö gmna um
hryðjuverk, fái ekki landvistarleyfí
í hinum.
Þessi mál vom undirstrikuð þegar
hótun barst frá japönskum öfgasam-
tökum til vinstri um að sprengja
fundinn í loft upp. Sömu samtök
lýstu yfir ábyrgð sinni á skothríð
heimasmíðaðra eldflauga þegar
opnunarhátíð fundarins var haldin á
sunnudag.
Pólitískar yfirlýsingar skyggðu í
gær á efnahagsmálin, sem þó em
tilefni þessa fundar leiðtoga Banda-
ríkjamanna, Japana, Breta, Frakka,
Vestur-Þjóðveija og Kanadamanna.
ítalir höfðu hótað að virða að
vettugi allar ákvarðanir um efna-
hagsmál. Samþykkt var að ítalir og
Kanadamenn fengju að taka þátt í
helstu starfsemi svokallaðra fimm
helstu iðnríkja heims. Ákvarðanir
þeirra hafa oft áhrif á gengi helstu
gjaldmiðla heims.
Efnahagsmál verða aftur á móti
efst á baugi á fundinum í dag og
verður þá rætt um gengi gjaldmiðla,
viðskipti og vemdartolla.
Sjá einnig fréttir á bls. 24.