Morgunblaðið - 06.06.1987, Qupperneq 36
36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JUNI 1987
Opinn fundur sjálfstæðismanna á Akureyri:
Rætt um úrslit
kosninga o g
stj ómarmyndun
„Ég hef trú á að samkomulag
ætti að nást á milli Sjálfstæðis-
flokks, Framsóknarflokks og
Alþýðuflokks um stjórnarmynd-
un,“ sagði Halldór Blöndal
alþingismaður á opnum fundi
sjálfstæðismanna á Akureyri í
fyrrakvöld. Á fundinum var rætt
um úrslit kosninganna og stöð-
una í stjórnarmyndunarviðræð-
unnm.
Halldór sagði að alþýðuflokks-
menn myndu ekki sætta sig við
framsóknarmann sem forsætisráð-
herra og framsóknarmenn myndu
ekki gefa grænt ljós á alþýðuflokks-
mann sem forsætisráðherraefni. Því
hlyti svarið að liggja í þeim orðum.
„Við þykjumst vita að Alþýðuflokk-
urinn mun ekki setja á oddinn að
nýju búvörusamningunum verði rift
og við munum ekki geta tekið þátt
í stjómarsamstarfi með Alþýðu-
flokknum nema því aðeins að
kaflinn um byggðamálin skipi þar
veglegan sess. Þá hefur Alþýðu-
flokkurinn rætt um kaupleiguíbúðir
og einn lífeyrissjóð fyrir alla lands-
menn. Verkalýðshreyfingin hefur
verið andvíg sameiningu lífeyris-
sjóðanna og við teljum að fólk eigi
áfram að eiga rétt á Iáni úr Bygg-
ingasjóði ríkisins til íbúðarkaupa.
Þá tel ég að mál eins og sjávarút-
vegsmál verði ekki afgreidd í
stjómarmyndunarviðræðum.*'
Halldór sagði að kosningaúrslitin
hefðu orðið viðunandi fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn í Norðurlandi eystra
hefði fræðslustjóramálið ekki komið
til, enda hefði þá verið hægt að
he§a kosningaundirbúning mun
fyrr en raunin varð á. „Staðan í
kjördæminu er þó ekki jafn vond
og víðast annars staðar enda hafa
miklar sveiflur verið í kjördæmun-
um á undanfömum árum og sigur
alls ekki sjálfsagður. Menn komu
ánægðir af landsfundi flokksins og
horfðu björtum augum fram til
kosninganna. Auðvitað voru veik-
leikar í málefnastöðunni, en bjart-
sýni var meiri í okkar röðum en í
ýmsum öðrum flokkum. En, þá
komust málefni Alberts Guðmunds-
sonar enn einu sinni í sviðsljósið
og eftir að Helgarpósturinn opnaði
málið, var ógjömingur fyrir Þor-
stein að fara í felur. Ég held að
Þorsteinn hafi ekki getað brugðist
við með öðrum hætti en hann ein-
mitt gerði. Viss trúnaðarbrestur
hefur átt sér stað milli forystusveit-
ar flokksins og kjósenda og okkar
ungi og glæsilegi formaður hefur
beðið hnekki sökum þess. Ég vil
ekki rekja þennan trúnaðarbrest til
formanns flokksins. Formaðurinn
stóð í verkföllum og samningum
alla kosningahríðina þar sem
fremstir í flokki voru kennarasam-
tökin sem vígbúist höfðu gegn
Sjálfstæðisflokknum. Það þarf mik-
ið þrek til fyrir stjómmálaflokk
þegar einn af ráðherrum hans
stofnar stjómmálaflokk sama dag
og framboðsfrestur rennur út.“
Halldór sagðist álita að stofnun
Borgaraflokksins ætti rætur sínar
að rekja allt til ársins 1970 þegar
Gunnar Thoroddsen og Geir
Hallgrímsson fóm fram hvor á
móti öðrum með naumum sigri
Geirs. Borgaraflokkurinn var ekki
gripinn úr lausu lofti — hann var
ekki til úr engu. Albert vissi um
stuðningsmenn sína úr forsetakosn-
ingunum og sumir af stuðnings-
mönnum Gunnars Thoroddsen
gengu inn í Borgaraflokkinn. Al-
bert kemur nú inn sem fulltrúi þess
fólks, sem studdi Gunnar á sínum
tíma. Hann ræddi við okkur í þing-
flokknum á þeim nótum að hann
ætlaði að bjóða sig fram innan okk-
ar raða þrátt fyrir að hann segði
af sér ráðherradómi. Þau orð voru
hinsvegar aðeins sögð til að vinna
tíma, til að ná til þeirra sem nú
standa að Borgaraflokknum. Slík
vinnubrögð Alberts eru ekki ný af
nálinni. Hann er vanur að búa til
spennu í kringum hlutina, fái hann
sínu ekki framgengt og höfum við
alltaf orðið að sætta okkur við þau
vinnubrögð sem nú að lokum hafa
leitt til klofnings. Það er útilokað
að hugsa sér að Borgaraflokkurinn
og Sjálfstæðisflokkurinn geti unnið
saman í ríkisstjóm. Gjáin myndi
dýpka heilmikið þó auðvitað megi
færa að því gild rök af hveiju þeir
ættu að starfa saman," sagði Hall-
dór meðal annars á fundinum á
Akureyri.
f „Stúdíó Skriðjöklar". Frá vinstri: Kolbeinn Gíslason ásláttargitarleikari, Eggert Benjamínsson
trommari, Jóhann Ingvason hljómborðsleikari, Jakob Jónsson sólógitarleikari, Jón Haukur Brynj-
ólfsson bassagítarleikari, Tryggvi Herbertsson hljóðmaður og Ragnar Kr. Gunnarsson munnhörpu-
leikari og söngvari. Á myndina vantar þá Bjarna Bjarnason dansara, Loga Einarsson textahöfund
og Guðmund Þorsteinsson útvarpsmann og prentara.
Skriðjöklar:
Tlu lög á nýrri plötu
AKUREYRSKA hljómsveitin
Skriðjöklar hefur nýlokið
gerð tveggja laga hljómplötu
fyrir landsmót ungmennafé-
laganna sem haldið verður á
Húsavík dagana 9.-12. júlí nk.
og eru þeir þessa dagana að
vinna að útgáfu tíu laga hljóm-
plötu sem væntanleg er á
markaðinn síðar í sumar.
Blaðamaður leit við í nýju hljóð-
veri þeirra félaga á Akureyri í
fyrrakvöld og sögðust þeir hafa í
nógu að snúast. Auk hljómplatn-
anna sögðust þeir nú fara að huga
að því að gleðjja íslensk meyjar-
hjörtu svona hér og þar um landið
og á sem flestum stöðum enda
væru allar helgar hjá þeim full-
bókaðar nema tvær í sumar.
Landsmótsplatan hefur að
geyma tvö lög og texta eftir þann
kunna lagasmið Bjama Hafþór
Helgason sem gerði garðinn fræg-
an þegar hann sigraði í sam-
keppninni um afmælislag
Reykjavíkurborgar. Annað lagið á
þeirri plötu heitir hreinlega „Á
landsmót" en hitt lagið ber heitið
„Mamma tekur slátur“. Þeir
Skriðjöklamenn sögðu að um væri
að ræða einskonar ádeilutexta á
sláturtíðina og voru þeir lengi vel
að hugsa um að breyta nafni lags-
ins í „Er nauðsynlegt að skjóta
þau“.
Stærri hljómplata þeirra félaga
hefur að geyma tíu frumsamin lög
eftir þá sjálfa og ber hún titilinn
„Er Indriði mikið erlendis". Þeir
sögðu að hljómplatan væri þjóð-
félagsádeila nokkurs konar enda
hefðu þeir ávallt haft það að
markmiði að vera mjög þjóðfél-
agslegir í allri sinni textagerð.
„Við stefnum á utanlandsferð
í haust — förum fyrst til Frakk-
lands þar sem við höldum tónleika
og síðar til Bandaríkjanna eða til
London á þorrablót. Við stefnum
síðan að því að gefa út aðra hljóm-
plötu fyrir jólavertíðina með
lögum fyrir alla fjölskylduna,"
sögðu Skriðjöklar.
Hljómsveitin hefur nýlega opn-
að eigið hljóðver á Óseyri 6 sem
gengur undir nafninu „Stúdíó
Skriðjöklar". Ennfremur hafa þeir
nýverið fest kaup á rútubil af
gerðinni Benz sem þeir hyggjast
nota til að ferðast á milli lands-
homanna í sumar.
Á næstu dögum verður tekið
upp efni á tvö myndbönd vegna
landsmótsins og í bígerð eru þijú
myndbönd vegna stærri plötunn-
ar. „Og nú erum við búnir að
undirbúa nýtt svindlkerfi til að
koma okkur inn á vinsældalista
útvarpsstöðvanna. Annars er
uppáhaldslagið okkar „Glókollur“
með Bjarka Tryggva," sögðu þeir
Skriðjöklamenn að lokum, hressir
að vanda.
Kartöfluverksmiðjan á Svalbarðseyri:
Tiíknr á lokun verksmiðjunnar
Kartöflubændur við Eyjafjörð hafa
ekki fengið greitt síðan um áramót
ALLT bendir nú til þess að kart-
öfluverksmiðjunni á Svalbarðs-
eyri verði Iokað um miðjan
mánuðinn vegna rekstrarerfið-
leika og munu þá að öllum
líkindum um 800 tonn af kartöfl-
um lenda á haugunum. Verk-
smiðjan er í eigu þrotabús
Kaupfélags Svalbarðseyrar, en
hefur verið leigð undanfarið ár
til Kjörlands, sem stofnað var sl.
sumar af Kaupfélagi Eyfirðinga
60%^ Félagi kartöflubænda 20%
og Agæti í Reykjavík 20%.
Sveinberg Laxdal er varaformað-
ur Félags kartöflubænda við
Eyjafjörð og jafnframt varaformað-
ur Landssambands kartöflubænda.
Hann sagði í samtali við Morgun-
blaðið að mikill afturkippur hefði
komið í kartöfluræktina nú óg
reiknaði hann með að bændur hefðu
sett niður um íjórðungi minna en
í fyrra. „Sumir bændumir hafa lagt
kartöfluræktina algjörlega niður ef
þeir hafa haft eitthvað annað við
að vera.
í Félagi kartöflubænda við Eyja-
fjörð eru um 80 félagar. Árið 1985
fengu bændur lélega uppskeru og
í fyrra kom gæðalægð í hana. Verk-
smiðjan hefur framleittt um 40 tonn
af frönskum kartöflum í hveijum
mánuði, en hefur aðeins tekist að
selja helminginn af því magni, eða
um 20 tonn. Birgðasöfnun hefur
þvi orðið gífurleg og liggja nokkur
hundruð tonna í geymslum bænd-
anna, að sögn Sveinbergs. Þá hafa
bændur ekki fengið greitt neitt fyr-
ir afurðir sínar það sem af er þessu
ári og nú með fyrirsjáanlegri lokun
verksmiðjunnar standa þeir frammi
fyrir miklum taprekstri á kartöflu-
ræktinni. Þetta kemur auðvitað
verst við þá menn sem byggja al-
gjörlega sín bú á kartöfluræktinni.
Sveinberg sagði að eignarhlut-
föllin í verksmiðjunni væru kart-
öflubændum afar óheppileg og
væru þeir bændur, sem gengu inn
í Kjörland, fyrst að sjá það nú.
„Menn vonuðu auðvitað að KEA
myndi ganga myndarlega að þessu
verkefni, en annað hefur komið upp
á teningnum. Bændunum er ætlað
að borga endalaust, en fá engu að
ráða.“
Þijú tilboð hafa borist í verk-
smiðjuna og hafa heyrst tölur allt
frá 20 milljónum króna upp í einar
50 milljónir, að sögn Sveinbergs.
„Það er hinsvegar fullsannað að
ekki er hægt að reka verksmiðjuna
áfram með þeim skuldahala sem
hún nú hefur ef hún á að vera í
samkeppni við innfluttu kartöflurn-
ar. Það verður að banna innflutning
á frönskum kartöflum á þeim for-
sendum að þessi vara er framleidd
hérlendis og er jafn góð.“
Sett var á fót sérstök starfsstjóm
til þess að vera ráðgefandi viðvíkj-
andi verksmiðjunni. I henni sitja
auk Sveinbergs Guðmundur Þóris-
son í Hléskógum og Þórður Stefáns-
son framkvæmdastjóri Kjörlands.
Hinsvegar hefur ekkert verið leitað
eftir ráðum starfsstjómarinnar enn
sem komið er af hálfu Kjörlands
og ekkert tekið tillit til óska bænd-
anna, að sögn Sveinbergs.
„KEA hefur verið ósköp sinnulít-
ið um málefni Kjörlands þótt það
eigi meirihluta í fyrirtækinu. Það
sem vantað hefur er kynningar- og
söluátak. Við bændur höfum ekkert
á móti því að öflugt samvinnufélag
hjálpi mönnum til að hjálpa sér
sjálfir. Hinsvegar þyrfti það sam-
vinnufélag ekki að óttast um
fjármuni sína ef það gæfí þeim sem
hafa þetta að lífsviðurværi örlítið
meira vald. Fyrirtækið getur ekki
gengið með slíkum eignarhlutföll-
um sem nú eru. Ég myndi telja að
bændur þyrftu að hafa meirihluta
í því félagi sem kæmi til með að
reka verksmiðjuna. Það yrði farsæl-
ast fyrir alla aðila," sagði Sveinberg
að lokum.